Arama
Hakikatlerin eşiğinden kelimeler
"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.
Adız: "Yüksek, yüce, büyük" anlamlarına gelir.
Ketinki keligli kişiler ara
Anıñ ẕikri tañsuḳ adız ḳalsu tep
Eslâf, ahlâf kişiler arasında
Onun zikri yâdigâr (tañsuḳ) [ve] yüce kalsın diyü
Atabetü'l Hakayık
Adın: "Başka, artık"anlamlarına gelir.
Ne türlüg iş irse biliksiz öñi
Ökünç ol aña yoḳ oñ anda adın
Ne türlü iş olsa bilgisiz inâd
Nedâmettir, ona meymenet yok, ve ondan artık
Atabetü'l Hakayık
Adınlamaḳ: Süslemek, bezemek anlamlarına gelir.
Ne türlüg iş irse biliksiz öñi
Ökünç ol aña yoḳ oñ anda adın
Ne türlü iş olsa bilgisiz inâd
Nedâmettir, ona meymenet yok, ve ondan artık
Atabetü'l Hakayık
Artamak: Kalmak, arta kalmak/kararsız, sebâtsız olmak anlamlarına gelir.
Sen artaḳ sen acnın acun artadı
Nelük bu acunġa ḳılur sen kile
Sen artaksın (arta kalmış, sona kalmış, asi, dönek karârsızsın) acı,yâhûd acûz dünyâ artadı (döneklik etti)
Neden bu dünyâya şikâyet ediyorsun? (Yâhûd dünyâda ne yaparsan o gelir.)
Atabetü'l Hakayık