Arama

Hakikatlerin eşiğinden kelimeler

"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.

  • 9
  • 100

Adınlamaḳ: Süslemek, bezemek anlamlarına gelir.

Ne türlüg iş irse biliksiz öñi
Ökünç ol aña yoḳ oñ anda adın

Ne türlü iş olsa bilgisiz inâd
Nedâmettir, ona meymenet yok, ve ondan artık

Atabetü'l Hakayık

  • 10
  • 100

Artamak: Kalmak, arta kalmak/kararsız, sebâtsız olmak anlamlarına gelir.

Sen artaḳ sen acnın acun artadı
Nelük bu acunġa ḳılur sen kile

Sen artaksın (arta kalmış, sona kalmış, asi, dönek karârsızsın) acı,yâhûd acûz dünyâ artadı (döneklik etti)
Neden bu dünyâya şikâyet ediyorsun? (Yâhûd dünyâda ne yaparsan o gelir.)

Atabetü'l Hakayık

  • 11
  • 100

Artut: "Hediye, pîşkeş, tuhfe, armağan" anlamlarına gelir.

Aya til töret medh ötüngil ḳanı
Men artut ḳılayın şāhımġa anı

Ey dil medh ihtirâ' et, tegannî eyle hani
Ben onu şâhıma takdîme kılayım

Atabetü'l Hakayık

  • 12
  • 100

Arḳamaḳ: "Yüklenmek" anlamına gelir.

Bilik bil usanma bil ol ḥaḳ Resūl
Bilik kimde irse siz arḳañ dedi

İlim öğren usanma bil ki o Hak Resûl
"Bilgi kimde ise siz iktidâ edin" dedi

Atabetü'l Hakayık

  • 13
  • 100

Arḳış: Kervân, kârbân anlamlarına gelir.

Öñ arḳış uzadı ḳopup yol ṭutup
Öñi ḳopmış arḳış nice küçkülüg

Kervânın önü kopup yol tutup uzadı
[Böyle] önü kopmuş kervânda nice güçlük [var!]

Atabetü'l Hakayık

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN