Arama
Cemil Meriç, Necip Fazıl'ı nasıl anlattı?
Cemil Meriç, bir kitaba sığacak düşünce ve kişiliği tek cümleye sığdırabilen edebiyatçımızdır. Derin bilgi ve birikimiyle yazın dünyasının ruh tahlillerini ortaya koyar. O, Necip Fazıl'ı da bu bilgi birikimiyle edebiyat tarihine yazmıştır. Üstad'ı hiç kimse onun gibi anlatmaya cesaret gösteremez. Çünkü o, Üstad'ı tanır, tanımlar ve tahlil eder. Cemil Meriç, üstadı anlatırken eserleri ve kişiliğini bir bütün olarak ele alır ve asıl olması gereken noktayı işaret eder. Sizler için, Meriç'in Necip Fazıl hakkındaki derin düşüncelerini derledik.
Örneğin Mehmet Akif'i Tevfik Fikret ile, Peyami Safa'yı Ahmet Hamdi Tanpınar ile, Necip Fazıl'ı ise Nâzım Hikmet ile kıyaslar. Bu kıyaslama çağdaş olan yazar ve sanatçıların daha iyi tanınmasına vesile olur. Bazen de bir dönemi anlatırken kişiler üzerinden gider.
Örneğin Türk şiirinden bahsederken üç büyük ustadan Necip Fazıl'a da atıf yapar ve şöyle der: "Son devirde Yahya Kemal, Necip Fazıl ve Nâzım Hikmet vardır şair olarak. Necip, hecede ustadır. Günümüzde şair yetişmez, yetişemez. Evladım, artık şiirle kavga yapılmaz. Kavganın vasıtası nesirdir."
Böylece Necip Fazıl'ın şair olarak hakkını teslim eder. Necip Fazıl'ın O ve Ben kitabını okurken, "Necip, sanatta tatlıdır. Bu kitap Babıâli 'den çok daha mühim, psikiyatri bakımından. Büyük bir çılgın Necip, Türkçe bilen, büyük bir çılgın." diye yazar. O ve Ben adlı eserini stadın psikolojisini, ruh yapısını, bilinçaltının derinliklerini ele veren bir kitap olarak görür. Ardından kitabın "psikiyatri" bakımından üzerinde durulmasını tavsiye eder.
Dikkat edilirse Cemil Meriç, O ve Ben 'in, Babıali kitabından daha önemli olduğunu söyler. Zira söz konusu kitabı okuyanların da görebileceği gibi üstat, Babıali 'de çevresindeki genç yazarlar hariç, hiçbir yazar ve şairi beğenmez, her birine bir kulp takar ve her eserinde olduğu gibi 'ben'ini öne çıkarır.
Necip Fazıl hakkında bu ifadeleri sarf eden Meriç, onun hece şiirindeki ustalığının özellikle altını çizer ama hakikati söylemekten de çekinmez: "Alafranga şairlerin içinde hecede bir Yahya Kemal yok. En orijinali Necip Fazıl. Onun da başlıca bahtsızlığı heceye saplanıp kalmasındadır. Hecenin kendine mahsus bir kuruluğu vardır. Aslında heceyi millî diye değil, Fransızlar kullanıyorlar diye aldılar."