Arama
Cemil Meriç, Necip Fazıl'ı nasıl anlattı?
Cemil Meriç, bir kitaba sığacak düşünce ve kişiliği tek cümleye sığdırabilen edebiyatçımızdır. Derin bilgi ve birikimiyle yazın dünyasının ruh tahlillerini ortaya koyar. O, Necip Fazıl'ı da bu bilgi birikimiyle edebiyat tarihine yazmıştır. Üstad'ı hiç kimse onun gibi anlatmaya cesaret gösteremez. Çünkü o, Üstad'ı tanır, tanımlar ve tahlil eder. Cemil Meriç, üstadı anlatırken eserleri ve kişiliğini bir bütün olarak ele alır ve asıl olması gereken noktayı işaret eder. Sizler için, Meriç'in Necip Fazıl hakkındaki derin düşüncelerini derledik.
Sanatçılar duygu, düşünce ve zaaflarıyla büyüktürler. Bunu Necip Fazıl'ın kendisi şöyle tanımlar: "Hiç kimse benim düştüğüm yere düşmemiş ve hiç kimse benim yükseldiğim yere çıkmamıştır." Cemil Meriç de Necip Fazıl'ı tanımlarken, tıpkı Batı'da olduğu gibi onun lehinde ve aleyhinde olabilecek her türlü ifadeyi kullanmıştır.
Bugün Necip Fazıl'ı hak ettiği yere oturtabilmek için, onu eserleri ve kişiliğiyle bir bütün olarak ele almak ve hak ettiği yere oturtmak istiyorsak, aydın ve düşünce adamı Cemil Meriç'in söylediklerine dikkat kesilmeliyiz. Bu anlamda eserleri ve kişiliğiyle bazen övgü, bazen yergiyle anılan üstat Necip Fazıl'ı, eserleri ve kişiliği üzerinden tanımlayan ve tahlil eden Cemil Meriç, oldukça önemli noktalar üzerinde durmuştur.
Cemil Meriç, yaptığı tanım ve tahlillerde genellikle örneklendirme ve kıyaslama yoluna başvurur. Özellikle tanımladığı sanatçıları çağdaşı olanlarla kıyaslar veya ondan önce benzer şeyler söyleyenler varsa onlara atıf yaparak anlatır.
Örneğin Mehmet Akif'i Tevfik Fikret ile, Peyami Safa'yı Ahmet Hamdi Tanpınar ile, Necip Fazıl'ı ise Nâzım Hikmet ile kıyaslar. Bu kıyaslama çağdaş olan yazar ve sanatçıların daha iyi tanınmasına vesile olur. Bazen de bir dönemi anlatırken kişiler üzerinden gider.
