Arama
Cengiz Aytmatov’a dair az bilinen 13 ilginç gerçek
Türk sinemasının başyapıtlarından biri olan Selvi Boylum Al Yazmalım'ın, Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un romanından uyarlandığını biliyor muydunuz? Peki ya, babası kurşuna dizilerek öldürülen Cengiz Aytmatov'a, okuma yazma bildiği için cepheden gelen ölüm haberlerini ailelere iletme görevi verildiğini? Doğum yıl dönümünde Cengiz Aytmatov'un hayatına dair az bilinen 13 ilginç gerçeği derledik.
🔸 Cengiz Aytmatov'un savaş trajedisini anlatan en çarpıcı eseri, 1957 tarihli Yüz Yüze adlı romanıdır.
🔸 Otobiyografik bir eser olarak nitelendirilebilecek özelliklere sahip olan Yüz Yüze romanındaki karakterler gerçektir ve savaştan kaçan kendi köylüsü olan İsmail'in öyküsünü konu almıştı.
"Bu katliamdan ancak kendini koruyanlar sağ çıkar… Rüyamda bile görmediğim, ata-babalarımın bile görmediği dünyanın öbür ucundaki savaşa neden gideyim. Ne olursa olsun, kendi ayağımla ölüme gidemem, yaşanacak bir günlük ömrüm kalmışsa, onu evimde, istediğim gibi yaşayarak geçiririm."
🔸 Eserlerini, Kırgızca ve Rusça olarak kaleme alan Aytmatov, eserlerinin çoğunda tema olarak aşk, dostluk, savaş döneminin acıları ve kahramanlıklarını konu aldı. Kırgız gençliğinin gelenek ve göreneklerine bağlılığını işledi.
🔸 Aytmatov, milletinin tarih boyunca kazandığı sosyal, kültürel, ahlaki, edebi, askeri yani bütün maddi ve manevi zenginliğini eserlerine yansıtmıştı.
🔸 Yaşadığı coğrafyanın insanının tarih içinde kazandığı değerlerini, acılarını, kahramanlıklarını, tecrübelerini yazıya döküp ölümsüzleştirmişti.
🔸 Halkının içine düştüğü zor durumları eserlerinde en güzel şekilde anlatan Cengiz Aytmatov eserlerinde kendi ifadesi ile "tipik insanı" ortaya koymaya çalışmıştı.
🔸 Hikâyelerinde milli hafızaya ait efsane, destan, masal ve türküler ile bunların oluştuğu şartları ve insanları kullanmış; bunu Kırgız Türk kültürünü maddi ve manevi zenginliğiyle yeniden hatırlatmak için yapmıştı.
🔸 Cengiz Aytmatov'un eserleri, Türkçe'nin yanı sıra 150'den fazla dile tercüme edilerek milyonlarca baskıya ulaştı. Aytmatov, 1958'de Kırgız Yazarlar Birliği Prezidyumu üyeliğine, 1962'de de Kırgız Sinematografi İşçileri Birliği Birinci Sekreterliğine getirildi.
🔸 Aytmatov'un her biri eşsiz edebi değere sahip eserleri şu şekilde: Dağlar Devrildiğinde, Darağacı, Gün Olur Asra Bedel, Fuji-Yama, Beyaz Gemi, Selvi Boylum Al Yazmalım, Elveda, Gülsarı, Dağlar ve Steplerden Masallar, İlk Öğretmenim, Cemile, Yüz yüze, Zorlu Geçit, Toprak Ana, Cengiz Han'a Küsen Bulut, Çocukluğum, Kızıl Elma, Hiroşimalar Olmasın, İlk Turnalar, Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Sultan Murat, Dişi Kurdun Rüyaları, Kassandra Damgası.
🔸 İlerleyen yıllarda politikaya da atılan Aytmatov, Kırgızistan Meclisinde Talas Bölgesi Milletvekilliğinin yanı sıra, Kırgızistan'ın Benelux Devletleri Büyükelçiliğini de yaptı. Uluslararası diyalog çalışmalarıyla da adından söz ettirdi.