Arama
Çocuk edebiyatı nedir? Çocuk gözünden romanlar listesi...
Okuma alışkanlığı kazandırmada önemli rol oynayan çocuk edebiyatı; farklı dünyaya, derinliğe ve zenginliğe merdiven olan kitaplar ile çocuklara keşfetmeyi, anlamayı, yorumlamayı ve iç dünyalarını zenginleştirmeyi amaçlar. Peki, çocuk edebiyatı nedir? Hayatı çocukların gözünden anlatan eserler nelerdir? Sizler için çocuk edebiyatına dair bilgileri derledik…
Sayfa düzenlemesi açısından çocuk kitaplarında okunabilir genişlikte satır aralığının olması, sayfaların tek sütun olarak düzenlenmesi okuma sürecini kolaylaştırır. Harf boyutu 1,2 ve 3'üncü sınıflar için 12 puntodan büyük olmalı; 4 ve 5'inci sınıflarda 10 puntoluk harfler kullanılmalıdır. Görsel içerik açısından kitaplardaki resimlerin konuya uygun, sayfa düzeninde de birlik ve bütünlüğü sağlaması gerekir. Resimler içerik açısından da açıklayıcı, yorumlayıcı, eğlendirici ve en önemlisi estetik değere sahip olmalıdır.
Görsel içeriğin yoğunluğuna bakılırsa okul öncesi ve okumaya yeni başlayanlar için kitabın dörtte üçünün, 8 yaşının üzerindeki çocuklar için kitabın dörtte ikisinin resim, 10 yaşının üzerindeki çocuklar için kitabın dörtte biri resimli olmalıdır. Sağlam, çocuğun hoşuna giden çekici bir kapak ve cilt, eserin okunma ve uzun süre saklanma şansını arttırır.
İçerik açısından değerlendirirken; kitabın teması, konusu, kahramanı, anlatım dili ve kurgu planının çocuğun gelişimine uygunluğu ve katkısı üzerinde durulmaktadır. İşlenecek tema açısından sevgi, saygı, doğa bilinci ve etik değerlere yer verilirken, yazar ve okur arasındaki bir duygu ve düşünce alışverişi yapılırken eserlerde politik ve ideolojik güdümlülüğe yer verilmesi gerekir. Evrensel değerlerin kitaplarda yer alması çocuğun dünya görüşünü genişletir. Çocuğun okuduğu kitaptaki kahramanlarla özdeşim kurduğu biliniyor.
Bu nedenle, kahramanların fiziksel ve ruhsal portreleri güçlü bir biçimde çizilmeli. Dil sade, günlük kullanıma uygun olması; cümlelerin de kısa ve anlaşılır olması gerekir. En temelde verilmek istenen iletiler öğüt verici olmamalı, değişik olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurmaya yardımcı olmalı, çocuğun esnek düşünmesini sağlamalı, yaratıcılığını destekleyip öğrenmeye karşı güdülemelidir.
Yükseköğretim Kurulu başkanlığı ve Mili Eğitim Bakanlığı 1996 yıllarının başlarında eğitim fakültelerinde öğretmen yetiştirme programlarını yeniden ele alıp düzenledi. 1998 yılından itibaren çocuk edebiyatı, eğitim fakültelerinde; okul öncesi öğretmenliği anabilim dalından başlanarak, sınıf öğretmenliği, sosyal bilgiler öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği ve işitme engelliler öğretmenliği anabilim dallarında zorunlu ders ve edebiyat fakültelerinde; Türk dili ve edebiyatı anabilim dalında seçmeli ders olarak okutulmaya başlandı.
Mesnevi'de yer alan hikâyeler dil ve anlatım, eğitimsel yönü, sembolik ve mizahi öğelerle çocuklar açısından oldukça dikkat çekici niteliklere sahiptir. Her ne kadar alegorik bir anlatıma sahip olsa da Mesnevi, yetişkinler için yazılan bir kitaptır. Mesnevi'nin kazandırmak isteği birtakım değerler eğitimi, öykülerde işlenir. Eserdeki hikâyelerin işledikleri temalara bakacak olursak başlıcaları; doğruluk, alçak gönüllük, kibir, iyilik, kötülük, manevi saygı, fedakârlık, çalışkanlık, dostluk, adalet, şükretme, olgun davranma, sabır, mutluluk, cimrilik-cömertlik ve dini mesajlardır.
Mesnevi'de işlenen temalar, çocukların kişisel gelişimlerinin yanında toplumla olan ilişkileri açısından da olumlu kazanımlar verir. Mesnevi, çocuğu; iyiye, doğruya, güzele, hoşgörüye yönlendiren mesajlar içerir. Eser, yalnızca didaktik unsurlarıyla ön planda değil, çocukların merak duygusunu kamçılayacak pek çok öyküyle de karşımızdadır aynı zamanda. Mesnevi ahlak kitabı olarak bilinmesine rağmen içerdiği tema zenginliği ile neredeyse her konuya değinir.
İşte hayatı çocukların gözünden anlatan romanlar...