Arama

Divan edebiyatında derin manaları olan berceste beyitler

Sözlükte "seçkin, güzel, latif" anlamlarına gelen berceste, divan edebiyatında söyleyiş güzelliği olan, derin bir anlam taşıyan dizeler için kullanılan terimdi. Eski toplumumuzun düşünüş, yaşayış ve sanat sevgisini günümüze taşıyan bu beyitler, kültür hafızamızda önemli bir yer edindi. Beğenilip dilden dile dolaşan klasik şiirin bercesteli beyitlerini sizler için derledik.

Âdemoğlu âleme üryân gelir üryân gider
Nâle vü efgânile giryân gelir giryân gider

Taşlıcalı Yahya

İnsanoğlu dünyaya çıplak gelir, çıplak gider; feryat ve inlemelerle ağlayarak gelir, ağlayarak gider.

Efgân: Figanlar, inlemeler
Giryân: Gözyaşı döken, ağlayan
Nâle: Feryat

Edebiyat hakkında az bilinen terimler

Altun ile mîzânda bir gelse dahi zeng
Sıklette bir olmak ile kıymette bir olmaz

Kemal Paşazade

Sarı bakır, terazide altınla aynı ağırlıkta olsa bile kıymette ona eşit olmaz; çünkü ağırlıkta aynı olmak, kıymette denk olmak anlamına gelmez.

Hikmet şairi Nabi'den ahlaki öğütler

Âsafın mikdârını bilmez Süleymân olmayan
Bilmez insan kadrini âlemde insan olmayan

Ziya Paşa

Süleyman Peygamber gibi emelleri olmayan, Âsaf'ın (Âsaf gibi bir vezirin) değerini bilemez; bu âlemde kendisi insan olmayan, insanın kadrini bilemez.

Âsaf: Süleyman peygamberin veziri.

Mevlana'nın Mesnevi-i Şerif'inin ilk 18 beyiti

Âvâzeyi bu âleme Davûd gibi sal
Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş

Bâkî

Davut Peygamber gibi güzel sesini, yumuşak ve tatlı söyleyişini bütün âleme duyur; bu gök kubbe altında (her şey gelip geçicidir), sana kalacak olan hoş bir sedâ olacaktır.

Âvâze: Nam, yüksek ses
Sadâ: Ses

Sözünüzün etkisini artıracak beyitler

Âyinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde

Ziya Paşa

İnsanın ne olduğunu anlamak için sözüne değil işine, eserine bakılır; kişinin aklının derecesi, kendi eserinden belli olur.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN