Doğu Türkistan Ramazan sözlüğü
Dünya üzerinde pek çok kişi, Müslüman oldukları için gayrimüslimler tarafından baskı ve eziyetlere maruz bırakılmıştır. Geçmişte ve günümüzde kötü muamelelere uğrayan Uygur Türkleri de bu milletlerden biridir. Bilhassa maruz bırakılan zulümler, Ramazan ayında daha da artar. Tüm eziyetlere rağmen dinlerinden vazgeçmeyen halk, dillerinde Ramazan ayına ait kelimeleri kullanmaya devam eder...
Giriş Tarihi: 11.04.2023
15:40
SAHUR-SOHUR
🔸 Güneybatı (Karluk ) grubunun Özbek Türkçesinden sonraki temsilcisi Uygur Türkçesinde "sahur " sözcüğü yerine "sohur " kelimesi kullanılmaktadır. Bu lehçede sadece a değişimi gözlemlenmektedir.
➡ Uyghur balilarnin sohur nahxisi
➡ Uygur çocukların sahur şarkısı
İFTAR-İPTAR
🔸 Uygur lehçesinde "iftar " sözcüğü "iptar " kelimesi ile karşılık bulmaktadır. Bu lehçede dil özelliklerinden dolayı f değişimi gözlenmektedir.
➡ Kimki roza tutgiçga iptarlık berse roza tutguçinin eçridin hiç nerse kimeymestin iptar berguçine roza tutguçinnine ohşay içre birilidu.
➡ Bir kimse, bu ayda bir oruçluya iftar verirse günahları affolur. O oruçlunun sevabı kadar ona sevap verilir.
Türk lehçelerinde "iftar"
KADİR GECESİ -KEDİR KİCHE
🔸 Maneviyatı fazla Ramazan ayının son on günün içine gizlenmiş Kadir gecesi, Uygur Türkleri tarafından da dolu dolu geçirilmektedir. Bu lehçede Kadir gecesini karşılayan "Kedir Kiche" ifadesi bulunur.
➡ Kedir kichesi roza eyingin keyinki künlerde.
➡ Kadir Gecesi Ramazan ayının son günlerinde.
Ortak değerlerimiz "vatan"
RAMAZAN BAYRAMI-ROZA HEYİT
🔸 Müslüman aleminin heyecan ile beklediği Ramazan Bayramı, Uygur Türkleri tarafından da heyecan ile kutlanır. Bu lehçede "bayram " kelimesini "heyit " sözcüğünü karşılamaktadır.
➡ Roza heytingiz kutluk bolsing.
➡ Ramazan Bayramınız kutlu olsun.
ZEKAT-ZAKAT
🔸 İslam'ın beş şartından biri olan zekat, sözlükte "barınma, temizlenme, bereket ve gelişme" anlamlarına gelir. Uygur Türkleri "zekat " sözcüğü yerine "zakat " ifadesini kulllanırlar.
➡ Zakatgı, yoqsul halga bermek gerek.
➡ Zekatı yoksul halka vermek gerek.
Türk lehçelerinde "Ağabey"