Edebiyat tarihinde çığır açan Fuat Köprülü’nün ilim dünyasına katkıları
Sadrazam Köprülü Paşa soyundan gelen Mehmet Fuat Köprülü, Osmanlı Türk ilmini ve edebiyatını ülkemizde ve Avrupa'da hakkıyla temsil eden bir ilim insanıydı. "Dünyaya yeniden gelsem, aynı yolda yürümekte tereddüt etmezdim" diyen Köprülü, verimli geçen bu ilmi yolculuğunda edebiyat tarihçiliğinde bir çığır açtı.
Giriş Tarihi: 28.06.2021
16:27
Güncelleme Tarihi: 28.06.2022
11:58
Sesli dinlemek için tıklayınız.
TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ’NÜ KURDU
🔶Alan uzmanı olarak yurt içinde ve yurt dışında birçok bilimsel kuruluşun üyeleri arasına alındı ve bu kuruluşların toplantılarına katılan Köprülü, 1923'ten itibaren Paris, Bakü, Oxford, Harkov ve Londra'da düzenlenen çeşitli kongrelerde Türkiye temsilcisi olarak bulundu.
🔶Köprülü ilmi çalışmalarına devam ederken gösterdiği başarılar sebebiyle önemli mevkilere getirildi. 1924'te Edebiyat Fakültesi dekanı oldu, aynı zamanda Maarif Vekâleti müsteşarlığına getirildi. 12 Kasım 1924'te Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünü kurdu. 1925'te Türkiyat Mecmuası'nı yayımlamaya başladı. Başarılı tarihçi, 1928'de o zamanki adıyla "Türk Tarih Encümeni" olan Türk Tarih Kurumu'nun başkanlığına seçildi.
🔶Ayrıca 1923 ile 1929 arasında İlâhiyat Fakültesi'nde Türk din tarihi, Mülkiye Mektebi'nde müesseseler tarihi, siyasî tarih ve Türk tarihi Sanâyi-i Nefîse Mektebi'nde medeniyet tarihi derslerini okuttu. Vekaleten Fakültesi dekanlığı verildi. Ayrıca 1927'de Türk Tarih Encümeni başkanlığına da getirildi. 1933'te ise "ordinaryüs profesör" unvanını aldı.
YURTDIŞINDA OSMANLI İLE İLGİLİ VERDİĞİ KONFERANSLA BÜYÜK BİR YANKI UYANDIRDI
🔶Köprülü yurt dışında yapılan birçok konferansta ülkemizi temsil etti.
🔶1934'te Sorbonne Üniversitesi tarafından Osmanlı Devleti'nin kuruluşu meselesi üzerinde konferanslar vermek üzere Paris'e davet edildi.
🔶Köprülü, Paris'te "Türk Tetkikleri Merkezi"nde verdiği konferanslardan oluşan "Les Origines de L'Empire Ottoman" (Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuruluşu) kitabıyla da edebiyat dünyasında büyük yankı uyandırdı.
🔶1939 yılında kendisine 1939'da Sorbonne Üniversitesi tarafından fahri doktorluk pâyesi verildi.
🔶Köprülü'ye ayrıca 1937'de Atina Üniversitesi fahrî doktorluk, 1939'da Macar İlimler Akademisi muhabir üyeliği, 194 7'de Amerikan Şark Cemiyeti şeref üyeliği, 1956'da Karaçi Üniversitesi fahrî hukuk doktorluğu unvanı verdi.
(x) Ahmet Yesevi'den hikmetler
KÖPRÜLÜ'NÜN ÇALIŞTIĞI ALANLAR VE ŞAHSİYETLER
🔶Belgelere ve vesikalara yönelerek yeni bir tarih anlayışı ve çalışma disiplini geliştiren Köprülü bir ekol olarak kabul edildi.
🔶Tevfik Fikret, Nasreddin Hoca, Ali Şir Nevai, Lütfi Paşa, meddahlar, eski şairlerimiz hakkında, Türk saz şairleri hakkında önemli çalışmalarda bulundu. Anadolu Selçukluları çağından başlayıp Nâmık Kemal ve Ziyâ Paşa'ya kadar Divan edebiyatı geleneğinde şiir yazmış şairleri araştırdı.
🔶Köprülü'nün çalışma sahalarını edebiyat tarihi, Türk halk edebiyatı, Türk din tarihi, şairlerin biyografileri, dil tarihi, sanat tarihi, Türkoloji tarihi ve kültür tarihi olarak sıralamak mümkündür.
🔶Çok velud bir araştırmacı olan Köprülü, 1940 ile 1950 arasında, İslam Ansiklopedisi'ne 71 madde yazdı.