Arama
Edebiyatçılarımızın eserlerindeki İstanbul mekanları
İçinden edebiyat geçen bir şehirdir İstanbul... "Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer" mısralarını bir şaire yazdıran, nice yazarın eserine konu olan büyük bir medeniyetin beşiğiydi. Edebiyatçılarımız tarih boyunca bu eşsiz şehrin güzelliğine kayıtsız kalamadı. İstanbul'un her bir köşesi bilhassa roman ve hikayeler için zengin bir kaynaktı. Peki, birçoğuna aşina olduğumuz roman ve hikayelerdeki İstanbul mekanları nerelerdi? Her gün önünden geçtiğimiz bir mekanda hangi roman kahramanı eski medeniyetimizin izlerini aramaya koyuluyordu? Gelin, İstanbul'u bir de roman ve hikaye kahramanlarıyla beraber düşleyelim...
📌Sait Faik 200'den fazla hikayesiyle başta Adalar ve Boğaziçi köyleri olmak üzere hemen hemen bütün İstanbul'un fakir ve orta tabaka insanlarının yaşadığı mahalleri okuyucuya tanıttı.
📌Şehrin kalbinde hayatın aktığı yerde insanların yaşamlarına tanıklık etti. En çok konu edindiği İstanbul mekanlardan birisi Beyoğlu'ydu:
"Beyoğlu bir alemdir (…) İnsanlar yarına burada hızlanır. Uyuyan koca şehrin ortasında iki üç yüz metre içinde geceleri atan bir tek yüreği vardır, İstanbul'un. Sıkın, Sarıyer'de patlak versin. Çıkarın ölüversin." (Beyoğlu)
📌Kimi zamanda Beyazıt Meydanı'ndaki Havuzbaşında sevdiği kadını beklerken bütün şehrin sunduğu güzellikleri ve insanlarla yaşadığı ilginç hadiseleri öykülerine taşır.
"Beyazıt havuzunun kenarındaki kanepelerden birine oturmuş, sizi bekliyorum. Yaşını almış bir adamın yirmi yaşındaki çocuk kederlerini, sevinçlerini yaşaması ne demektir, diye düşünüyorum: Belki bir geç olma hadisesi…"
📌Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Sahnenin Dışındakiler ve Huzur adlı romanları İstanbul'u ele alış biçimindeki gösterdiği farklılıklarla "Türk romanında İstanbul'a yeni bir bakış açısı getirdi.
📌Tanpınar, hocası Yahya Kemal gibi İstanbul'u eserlerinde bir dekor hatta bir şahsiyet olarak kullanmıştır. İstanbul, Huzur'da roman kahramanlarından biri gibidir.
📌Huzur romanı tam anlamıyla bir İstanbul panoramasıdır. Romanın baş kahramanları Nuran ve Mümtaz söz gelimi İstanbul'u birlikte yeniden keşfederler. Beraber çıktıkları her İstanbul gezisinde koca bir medeniyetin izlerini bulmaya çalışırlar. Huzur'da neredeyse İstanbul'un bütün mekanlarına, semtlerine rastlamak mümkündü.
"Mümtaz bu hayattan Mahmutpaşa'nın çığlığı içine çıktığı zaman, bir mahzende cins bir şarapla sarhoş olduktan sonra güneşe çıkanların sarhoşluğunu duyardı..." Bu rota Beyazıt Camii, Beyazıt Meydanı, Küllük, Sahaflar, Çadırcılar, Bitpazarı, Bedesten, Kapalıçarşı, Nuruosmaniye, Mahmutpaşa, Eminönü, Yeni Cami güzergâhını ifade ediyordu.