Arama
Ediplerin gözünden Mehmet Akif
Mehmet Akif... Yalnızca yazdıklarıyla değil, yaşamı ve duruşuyla örnek bir şahsiyet... Antolojilerin sıradan bir şair deyip geçemeyeceği kadar büyük şiirlerin şairi... İstiklal Marşı, Çanakkale Şehitlerine, Bülbül ve daha nicesi... Yazdığı manzum ve mensur eserlerle, çıkardığı yayınlarla, edebiyatı bâtıl ve yanlışa karşı bir kılıç olarak kullanmış, doğrularından dönmemiştir. Bir aralık günü dünyaya gelen şair, yine bir aralık günü Hakk'a yürümüştür. Ölümünün 86. yılında ediplerin Milli Şair için yazdıklarını sizler için derledik.
◾ En büyük vatan şairlerimizi aruz yetiştirdi. Namık Kemâl'le başlayan, Tevfik Fikret'le devam eden vatan şairi, dün, Mehmet Âkif'le beraber toprağa girmiş sayılabilir. Millî veznimiz hece olduğu halde, hece şairlerimiz için Namık Kemâl'in "Vaveyla"sı, "Kasîde"si gibi, Tevfik Fikret'in "Sis"i, "Rübab'ın Cevabı", "Millet Şarkısı" gibi Mehmed Âkif'in "Çanakkale"si ve "İstiklâl Marşı" gibi bir milletin hafızasına her mısrası atalar sözü haysiyetiyle mal olan büyük günlerinde bir ağızdan haykırılan, en perakende ve şaşkın ruhları bile tek bir müdafaa aşkı ve iradesi içinde bir araya devşirerek ayağa kaldıran "millî" vasfına tam lâyık bir şairimiz çıkmadı. Namık Kemal'den ve Tevfik Fikret'ten sonra, iki günden beri, Mehmed Akif'te yoktur. Vatan şiirinin bu üç büyük zirveli sıra dağları üstüne ölümün kara bulutu indi. Bütün ölçüleri ve haysiyet ile düşünürsek, bugün, Türk vatanı şairsizdir.
Peyami Safa
◾ Tesadüfle izah olunamayacak kadar muayyen, tek bir sebepten ileri geliyormuş gibi sabit bir kader, vatan şairlerimizin hepsini ya sürgünlerde yahud zaruret, hüsran ve muhitin tüyler ürpertici tasasızlığı içinde öldürdü. Mehmed Akif'te bu korkunç ananeden kurtulmuş değildir. Son defa Mısır'dan İstanbul'a geldiği zaman, Fransızların Marseyyez'ini yazan Rouget de Lile'in yüzüncü yıldönümüydü. Sosyalist, komünist; nasyonalist, ruvayalist bütün Fransa onun mezarına diz çöküyordu; bütün Fransa yüz sene sonra Marseyyez şairini ve bestekârını anarken, Türkiye, on sene içinde, İstiklâl Şairi'ni unutmuştu.
Peyami Safa
◾Akıbeti göz önünde olan hastalığında bir Mısırlıdan başka, ona tek bir Türk'ün yardım eli uzanmadı, bilâkis bazı gazetelerde, aleyhine yazılar çıktı.
"Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şüheda!"
◾ Bugün Akif'te o toprağın içindedir ve o şüheda arasındadır.
Bütün ömrünü Türk bayrağındaki hilâlin şerefini müdafaaya tahsis eden şairin arkasından kendi mısraı tekrar edilebilir:
Bir hilâl uğruna Ya Rab ne güneşler batıyor!
Peyami Safa
Mehmet Akif'i daha iyi tanımamızı sağlayacak anılar
◾ Âkif şair, vatanperver ve karakter adamı olmak bakımdan mühimdir. Şairliğine kimse itiraz edemez. Onun oldukça bol manzum eserleri arasında öyle parçalar vardır ki Türk edebiyatı tarihinde ölmez mısralar sırasına girmiştir. Vatanperverliği tam ve tezatsız bir vatanperverliktir. Akif, sözle vatanperver olduğu halde fiille bunu tekzip edenlerden değildi.
Hüseyin Nihal Atsız
◾ Vatanperverane şiirler yazdığı halde en sefil bir namert ve en rezil asker kaçağı hayatı yaşayanlar henüz aramızda bulunduğu için Akif'in vatanperverliği yüksek bir değer kazanır. Karakter adamı olmak bakımından ise Âkif eşsizdir. O, daima bulunduğu kabın şeklini alan bir mayi veya cıvık bir halita değil; şeklini sıcakta, soğukta, borada, kasırgada muhafaza eden katı bir cisimdir.
Çanakkale şehitleri için yazdığı şiir kâfidir. Başka söz istemez... Âkif inandı, dönmedi ve öyle öldü.
Hüseyin Nihal Atsız