Arama
Faruk Nafiz Çamlıbel Şiirleri ve Edebi Kişiliği
Türk edebiyatının usta isimlerinden Faruk Nafiz Çamlıbel, şairliğinin yanı sıra öğrencilerle diyalogu çok iyi olan bir edebiyat öğretmeniydi. "Milli Edebiyat" akımının etkisinde kalarak topluma yönelik eserler verdi. Halkı yakından tanımak için Anadolu'ya yöneldi. Bu durum eserlerinde ve bakış açısında değişmelere sebep oldu. Anadolu'daki insanlara romantik gözlerle değil, çektikleri sıkıntı ve acıların farkında olarak yaklaştı. Beş Hececiler'in en genci ve en tanınanı olan Çamlıbel'in edebi hayatının ilk döneminde bireysel ve aşk temaları, ikinci döneminde ise toplumsal temaları işledi. Sizler için Faruk Nafiz Çamlıbel'in hayatı hakkında bilgiler derledik.
"Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı,
Bir dakika araba yerinde durakladı.
Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar,
Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar...
Gidiyordum, gurbeti gönlümle duya duya,
Ulukışla yolundan Orta Anadolu'ya.
İlk sevgiye benzeyen ilk acı, ilk ayrılık!
Yüreğimin yaktığı ateşle hava ılık,
Gök sarı, toprak sarı, çıplak ağaçlar sarı...
Arkada zincirlenen yüksek Toros Dağları,
Önde uzun bir kışın soldurduğu etekler,
Sonra dönen, dönerken inleyen tekerlekler..."
Faruk Nafiz Çamlıbel, Han Duvarları
📌Han Duvarları, Faruk Nafiz Çamlıbel'in 1925 yılı Ocak ayında Türk yurdu dergisinde yayımlanmış şiiridir.
◾ Han Duvarları cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önde gelen klasiği olarak değerlendirilir. Bu şiir, Türk edebiyatında "Memleket Edebiyatı" denilen bir akım başlattığı gibi, Faruk Nafiz'in sanatının da dönüm noktasını oluşturmuş; şair bu şiirden sonra "Han Duvarları" şairi olarak anılmıştır.
◾ Osmanzâde Hamdi Bey'e ithaf edilen şiir,140 dizeden oluşur. Mesnevi biçiminde 7+7=14'lük hece vezniyle yazılmıştır.
◾ 1922 yılında soğuk bir Mart sabahında başlayan ve Ulukışla'dan Kayseri'ye 'yaylı' denilen at arabasıyla yapılan üç günlük bir yolculuğu hikâye eder.
Faruk Nafiz'in edebiyatçılarla tanışma anılarını okumak için tıklayın
"Kuytu ormanları, tenhâ bağları
Geziyor mevsimin yorgun rüzgârı.
İnce dallar kırık, yapraklar sarı,
Geçmiş bu yoldan da belli sonbahar."
Faruk Nafiz Çamlıbel, Bağ Bozumu
📌 Faruk Nafiz Çamlıbel edebi kişiliği
◾ Faruk Nafiz Çamlıbel 1918 yılına kadar yazdığı her şiirinde genel olarak aşk temasını işlemiştir.
◾ Şahsi duyguların aruz ölçüsü ile anlatıldığı bu dönem şiirlerinde Servet-i Fünun etkilerine rastlanmaktadır.
◾ "Şarkın Sultanları" isimli eseri ile edebiyat yaşamında büyük bir mesafe kat etmiştir.
◾ Şiirlerinde aruzu büyük bir ustalıkla kullanması Mehmet Akif, Ahmet Haşim, Yahya Kemal, Tevfik Fikret ile birlikte aruzun son temsilcileri arasında yer almasını sağlamıştır.
◾ Yahya Kemal tarafından büyük bir övgü ile bahsedilmiş, bu dönemde Yahya Kemal'den etkilenmeye başlamıştır.
◾ Ana teması olan aşkı devam ettirmiştir.
◾ Faruk Nafiz Çamlıbel'in düşünce yapısının değişikliğinde büyük rolü olan Anadolu yaşayışı "Han Duvarları" isimli şiirinde yeniden can bulmuştur.
◾ Kayseri'den Ankara'ya giderken gördüklerinin etkisinde kalarak yazmıştır bu şiirini.
"Hatta bana insanlara nispetle yakındır
Bahçemde ölen kuş"
Faruk Nafiz Çamlıbel, Gurbet
◾ Şiire çok genç yaşta başlayan Faruk Nafiz'in 1913-1917 yılları arasında Servet-i Fünûn'da neşredilen ilk şiirleri, gerek muhteva gerekse üslûp ve kelime kadrosu bakımından Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî şiirinin özelliklerini taşımaktadır.
◾ Şiirlerinin konusu ferdî aşk ve ıstıraplardır.
Fecr-i Ati şiirinin özellikleri:
◾Aruz ölçüsüyle aşk ve doğa konulu şiirler yazılmıştır.
◾Serbest müstezat kullanılmıştır.
◾Arapça ve Farsça'nın etkisinde ağır bir dil söz konusudur.
◾Sanatçılar, Fransız sembolizmiyle daha sıkı bağlar kurmuşlardır.
◾Şiirde konudan çok söyleyiş önemlidir.
◾Gerçek şiir herkesin kendisine göre yorumlayabileceği şiirdir.
◾Şiiri duyulmak için yazılan sözden çok musikiye yakın bir türdür.
◾Bu dönem şiirleri "sanat için sanat" anlayışıyla yazılmıştır.
Servet-i Fünûn şiirinin özellikleri:
◾ Tabiat, aşk, günlük hayatta yer alan basit olaylar ve küçük nesneler, aile hayatı ve merhamet gibi konular işlenmiştir.
◾ Şiirde konu ve biçim yönünden büyük yenilikler yapılmıştır.
◾ Heceyle denemeler olmakla birlikte ağırlıklı olarak aruz vezni kullanılmıştır.
◾ Sanat sanat içindir anlayışına uygun bireysel şiirler yazılmıştır.
◾ Kulak için kafiye anlayışı benimsenmiştir.
◾ Şiirde musikiye, şekil kusursuzluğuna önem verilmiştir.
◾ Süslü, sanatlı bir dil vardır.
◾ Şiirde sembolizm ve parnasizmin etkisi vardır.
Derinden derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi,
Ey suyun sesinden anlıyan bağlar,
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi.
Faruk Nafiz Çamlıbel, Çoban Çeşmesi
◾ Faruk Nafiz'in sanat hayatında 1922'den sonra yeni bir dönem başlar.
◾ Bu tarihten itibaren Anadolu gerçeğini bizzat gören ve yaşayan şair artık bütünüyle cemiyete yönelir.
◾ Bu yeni sanat anlayışı ile yazdığı şiirler hece vezniyledir ve doğrudan doğruya o devirde hızlanan sade Türkçecilik cereyanına bağlıdır.
Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek,
Bizim diyarımızda bin bir baharı saklar!
Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek
İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar
Faruk Nafiz Çamlıbel, Sanat
◾ Faruk Nafiz aruzla yazdığı şiirlerde Yahya Kemal'i üstad kabul eder ve onun açtığı yoldan yürür.
Yahya Kemal kimdir? Yahya Kemal'in şarkılara dönüşen şiirleri...
◾ Daha sonra hece ile yazdığı şiirlerde aruzda sağladığı âhengi hecede de kurmaya çalışır ve bunda da büyük ölçüde başarılı olur.
◾ Aynı yıllarda kendisi gibi hece vezniyle yazan Enis Behiç, Yusuf Ziya, Halit Fahri ve Orhan Seyfi ile birlikte "Beş Hececiler" adı verilen grup içerisinde mütalaa edilir.
📌Beş Hececiler kimdir?
◾ II. Meşrutiyet'ten sonra şiirlerini hece vezniyle yazan beş şairin Türk edebiyatındaki genel adıdır. Grubu oluşturan beş şair; Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel'dir.