Arama
Filistin Direniş Edebiyatı
Filistin, Orta Doğu'da insanlığın kanayan yarası… 1948 yılından beri İsrail'in işgaline maruz kalan bölge, dünyaya direniş dersi veriyor. Yaşadıkları tüm acı hadiselere kağıt ve kalemleriyle karşılık veren, bunu zalime atılmış bir kurşun olarak gören usta yazarlar, Filistin Direniş Edebiyatı'nı oluşturdular. Dünya üzerinde daha önce eşine rastlanmayan bu hareket, siyonist zihne ve yandaşlarına karşı bir duruş ve İslami bir tavırdır. İşte, Naci el-Ali, Mahmud Derviş, Fedva Tukan, Gassan Kanafani ve Semih el-Kasım gibi önemli isimlerin öncülük yaptığı Filistin Direniş Edebiyatı…
◾ Direniş edebiyatının ortaya çıkmasından ki asıl sebep hiç şüphesiz İsrail'in, Filistin topraklarında devlet kurma düşüncesidir. 19. yüzyılda Avrupa'da baş gösteren anti- semitizm fikrinin doğurduğu olaylar sonucu, Yahudiler Filistin topraklarına daha hızlı yerleşmeye başlar.
◾ Bu da neticesinde yerli halk ve işgalciler arasında günümüze kadar da devam eden çatışmaların asıl müsebbibi olur. I. Dünya Savaşı'ndan sonra ise İngiliz mandasına geçen Filistin toprakları, Yahudilere verilmiş ve İsrail Devleti 1914 senesinde Telaviv kurulmuştur.
Anti-semitizm ne demek?
Antisemitizm ifadesi, "Yahudilere karşı önyargılı olma, onlara karşı düşmanlık besleme" gibi manalara gelir.
*Yahudilerin Filistin topraklarına göç etmesine "Aliyah" denmiştir.
◾ İngilizlerin desteğini alıp Filistin topraklarında devlet kuran Yahudiler, bölgede yaşayan halka karşı devamlı bir baskı uygulamış fakat Filistinliler haklı oldukları davalarını savunmaya devam etmişlerdir.
◾ Filistinliler, işgallere ve zorunlu sürgünler karşısında bile kendi topraklarında kalmayı tercih etmişlerdir. Yazarlar ise edebi anlamda ciddi bir mücadeleye girişmiş, siyonistlerin maruz bıraktığı sansüre ve engellemelere karşın "direniş eserlerini" kurdukları gizli matbaalarda basmışlardır.
◾ Filistin Direniş Edebiyatı'nın ana konuları tarih ve vatan olmak üzere iki ana başlık üzerine kurulmuştur. Özellikle 1948'ten sonra kaleme alınan Filistin eserlerinde: Nekbe'nin izleri, sistematik işgal hareketleri, kültürel ambargoya yer verilmiştir.
◾ Burada şairler yalnız şiir yazmamış, yazarlar da yalnızca romanlar, makaleler, hikayeler kaleme almamıştır. Yazar ve şair vasıfta olan bütün direnişler her alanda eserler kaleme almıştır.
◾ Bilhassa şiirlerde; işgalcilerin zulümleri, Filistin topraklarındaki ajanlar gibi konulara, kısacası Filistinlilerin bir gün de karşılaştığı zorluklar işlenmiştir.
◾ Direniş Edebiyatı'nın kendine has bir üslubu vardır. Örneğin direnişçi şairler, şiirlerini kaleme alırken bir hatip misali doğrudan hitap üslubunu kullanmayı tercih etmişlerdir.
◾ Filistin Direniş Edebiyatçıları, eserlerinde hem serbest vezne hem de klasik aruz veznine yer verirler. Bu yapıtlar ayrıca şekil ve nazım bakımından Filistin şiirinin gelişmesinde büyük rol oynamıştır.
◾ 1948 sonrası Direniş Edebiyatı çokça gelişmiştir. Bu türün temsilcileri arasında; Gassan Kenefani,Semih el-Kasım, Mahmut Derviş, Tevfik Ziyad, Raşit Hüseyin, Ahmet Hüseyin, Emil Habibi, Mürid el-Berğusi, Radva Aşur, İshak Musa el-Hüseyni, İlyas Huri gibi isimler vardır.
◾ Yazar ve şairler; kaleme aldıkları şiirleri, İsrail'e atılmış bir kurşun niyetiyle yazmışlardır. Halkın zihninde mukavemet bilincini canlı tutmak ise en büyük hedeflerindendir.
◾ Bu yazarların ana gayesi işgal sonrası Filistin'de yaşanan zulümleri, yerinden yurdundan edilmiş insanları ve bir gün vatan toprağına geri dönüş isteklerini kaleme alarak halkın zihninde, direniş bilincini canlı tutmaktır.
*Görsel: Semih El- Kasam