Arama
Hayali Bey Divanından alıntılar
Divan edebiyatının büyük şairlerinden olan Hayali Bey, şiirlerinde özenerek kurduğu dili ve olayları anlatış biçimi ile döneminde öne çıkan bir şair olmuştur. Zahidane bir hayat benimseyerek dünyaya önem vermeyen Hayali'nin en güzel şiirlerini sizler için derledik. Hayali Bey kimdir? Hayali Bey eserleri, şiirleri, divanı, alıntılar…
"Cihân-ârâ cihân içindedir arayı bilmezler
O mâhiler ki deryâ içre deryâyı bilmezler"
Hayâlî
Günümüz Türkçesiyle
Dünyayı süsleyen dünyanın içindedir onu aramayı bilmezler
Balıklar ki deniz içinde denizi bilmezler
Divan edebiyatından beyitler ve anlamları
📌 Son yılları
◾ Hayatının son yıllarına dair fazla bilgi bulunmayan Hayâlî Bey Edirne'de öldü.
◾ Kabri, Uzunkaldırım Mezarlığı'na karşı dedelerinden kalma Vize Çelebi Mescidi avlusu önünde, kendi yaptırdığı Lüleli Çeşme'nin sol tarafında pencere yanında bulunmaktadır (Hayâlî Bey Dîvânı, nâşirin girişi, s. XI).
◾ Hakkında düşürülen vefat tarihlerinden en güzeli Arşî'nin: "Sözü dilde, hayâli gözde kaldı" mısraıdır.
◾ Tezkiresinde Hayâlî'nin güzel bir ruh tahlilini yapan Âşık Çelebi'nin ifadesine göre şair yaratılış olarak dünya malına, giyim kuşama değer vermeyen, gördüğü iltifatlara ve itibara rağmen kibirlenmeyen bir kişiydi.
◾ Hoşgörülü ve dost canlısı olup kendisine hiciv yazılmadıkça başkalarını hicvetmezdi.
"Bir şey mi var cihânda mahlûk-ı Hak değil
İnkârına tekellüm eden dil dudak değil"
Hayâlî
Günümüz Türkçesiyle
Dünyada Allah'ın yaratmadığı bir şey mi var
Onun yarattıklarını inkâr eden dil dudak değil
Mana ustası Şeyh Galib'ten inci değerinde beyitler
◾ Hayâlî'nin tek eseri divanıdır.
◾ Hayâlî, kuvvetli bir tahsil görmemesine rağmen güçlü şairlik yeteneğinin yardımı ile önce burada, daha sonra da İstanbul'daki edebiyat mahfillerinde kendini yetiştirdi.
"Yeridir deyu yerinde yeri terk eyler isen
Gökler el üzre tutarlar seni mânend-i semâ"
Hayâlî
Günümüz Türkçesiyle
Yeridir diye zamanında dünyayı terk eder isen
Gökler seni semanın üzerinde tutarlar
Bir şair olarak III. Murad'ın portresi
◾ Canlı ve kuvvetli bir üslûpla yazılmış kasideleri de olan Hayâlî'nin asıl şahsiyetini yansıtan şiirleri gazelleridir.
◾ Şiirlerindeki bazı imlâ ve söyleyiş kusurlarını Âşık Çelebi'nin düzelttiği bilinmektedir.
◾ Fuzûlî'nin, meşhur "Su Kasidesi"ndeki "su" redifini Hayâlî'den almış olması kuvvetle muhtemeldir (Köprülü, Edebiyat Araştırmaları II, s. 558).
"Ey Hayâlî gerçek erler eşiğinde soyunup
Bu yalan dünyâ libâsından ferâgat isteriz"
Hayâlî
Günümüz Türkçesiyle
Ey Hayâlî gönül ehlinin kapısında soyunup
Bu yalan dünyanın elbiselerinden vazgeçmek isteriz
"Tâlib-i dünyâ-yi dûndan ehl-i dil ummaz vefâ
Meyve ümmîd eylemez âkil nihâl-i bîdden"
Hayâlî
Günümüz Türkçesiyle
Aşıklar dünyayı talep edenlerden vefa beklemez
Çünkü akıllı insan söğüt ağacından meyve beklemez