Arama
Hayreddin Karaman'ın Bir Varmış Bir Yokmuş kitabından 15 alıntı (1. cilt)
Verdiği fetvalarla Türkiye'nin güvendiği büyük fıkıh hocalarından olan Hayreddin Karaman, hatıraları ile ilim yolcularına, öğrencilere yol göstermeye devam ediyor. Pek kolay olmayan hatırat yazma meselesini ustalıkla icra eden Karaman kitabında, hatırat yazacak olanlara sesleniyor: "Ellerine geçen bütün malzemeyi, vesikaları ve bilgileri özenle biriktirip saklamalarını tavsiye ederim. Benim daha önce böyle bir niyetim olmadığı içim saklamam gerekenlerin çoğunu zayi etmiş olduğum ortaya çıktı." Sizler için Hayreddin Karaman'ın "Bir Varmış Bir Yokmuş Hayatım Ve Hatıralar" kitabının 1. cildinden alıntılar derleyerek 20. yüzyıl Türkiye'sini bir ilim adamının gözünden görmenizi istedik.
"İlim bir noktadır, onu bilgisizler çoğaltmış" diye bir hikmet söylenir. Şu halde "nokta" deyip geçmemek lazım. Ömür noktasını, dünya hayat kitabının uygun yerine koymayı başarırsak "iyi ki, dünyaya gelmişiz" diyeceğimiz bir gün gelecektir."
📌Hayreddin Karaman, Fikriyat'ta yer alan Kafa karıştıranlar isimli yazısında şöyle diyor:
"Takip edebildiğim kadarıyla, yeni bir şey söylediklerini ileri sürerek medyada boy gösterenlerin söylediklerini -genellikle- böyle değerlendiriyorum: Ya söyledikleri yeni değil, daha önce başkaları tarafından söylenmiş, kimsenin gizlediği filân yok, kitaplarda yazılı. Sadece iyi niyetli âlimlerin, öteden beri muhatabın durumuna göre fetvâ vermeleri âdet olduğu, hikmete uygun bulunduğu için her konu her yerde ve herkese anlatılmamış. Evet bunların söyledikleri ve yazdıkları genellikle ya yeni değildir yahut da güzel değildir; yani doğru, dînin amacına ve kurallara uygun, dindarlara veya insanlara yararlı değildir. Kafa karıştırmak, güvensizlik oluşturmak, dinî hayatı gevşetmek gibi olumsuz etkileri vardır."
"Cuma namazında ise Şeker Fabrikasının işçileri geldiği için cami dolup taşıyordu. İşçileri temsilen bana birkaç kişi geldi, öğle tatilinin az olduğunu, hem Cuma, hem de yemeği yetiştirmekte güçlük çektiklerini, buna bir çare bulunup bulunamayacağını sordular. Ben de onlara ''Cuma'nın farzı iki rekâttır, onu kılınca gidin' 'dedim. ''Dua etmeden gidersek içimize sinmiyor'' dediler."
📌Hayreddin Karaman, Fikriyat'ta yer alan İslamcılık, filozof, entelektüel isimli yazısında şöyle diyor:
"İnsanlık var olduğundan beri düşünen, duyan (duygusu olan), güzeli arayan, tabiatı gereği cemiyet, düzen ve medeniyet kuran insanoğlunun çeşitli problemleri, bunalımları, rahatsızlık veren mechulleri… olmuş, bilim, felsefe ve din de bu alanlarda derdine çare olarak ortaya çıkmıştır."
"Cumhuriyet döneminde medreseler ile tekkeler, Osmanlı'da başlayan ıslahat çizgisinde yürütülebilirdi; böyle yapılsaydı Türkiye, İslam medeniyetinin yirminci asırdaki temsilini dünyaya göstermiş, başkalarına da örnek olmuş olmuş olacaktı."
📌Hayreddin Karaman, Fikriyat'ta yer alan Vahye uy ve aklını kullan isimli yazısında şöyle diyor:
"İslam, aklı yeterli derecede gelişmiş insanı muhatap alıyor; bu manada aklı olmayanın dini (dini yükümlülüğü) de olmuyor. Aklı bir makinaya benzetsek bilgi onun hem malzemesi hem de üretimi oluyor. Aklın yetkili oluğu alanlarda malzeme bilgi genellikle beşeridir, aklın yetki ve yetisini aşan alanlarda ise malzeme ilâhîdir. Akıl işte bu malzemeyi kullanarak "doğru, iyi, güzel" olanı bilmek, bulmak durumundadır."
"Okuduklarımız, duyduklarımız, gördüklerimiz, kendimize örnek bildiklerimizin hayatı bizde şöyle bir kanaat uyandırmıştı; iyi bir mümini güzel bir Müslüman olabilmek için okumak yetmezdi, kâmil bir eğiticiden eğitim görmek gerekirdi."
"Hocam, önüne gelen içtihattan söz ediyor, bunun ilmi bir usul ile yeniden ele alınması, ne muazzam bir ilmi derece olduğunun ortaya konması, aşırı düşünce ve hükümlerin de ilmi bakımdan eleştirilmesi gerekiyor, izin verirseniz ben bunu yapmak istiyorum."