İslami fikriyatın öncü dergileri
Türk fikir ve edebiyat hayatı 20'nci yüzyılın başından itibaren dergilerle şekillenmeye, dergiler üzerinde ilerlemeye başladı. O vakitlerde mecmua anlayışından ziyade haftalık yahut on beş günlük gazete anlayışı vardı fakat o gazeteler bugünün gazete anlayışından ziyade dergi fikrine daha yakındı. Bugün Türkiye'de söz sahibi olmuş ne kadar fikir adamı, şair ve yazar varsa hepsinin yolu buralardan geçti. İşte sizler için İslami fikriyatın öncü dergilerini sizler için derledik.
Giriş Tarihi: 01.01.2019
17:07
Güncelleme Tarihi: 02.01.2019
09:54
1947 - Serdengeçti Türk fikir ve edebiyat hayatının en renkli kişiliklerinden biri olan Osman Yüksel Serdengeçti, Serdengeçti dergisini 1947 yılında çıkarmaya başladı. Kapatma ve Osman Yüksel'in hapis cezaları yüzünden 1962 yılına kadar, on beş senede toplamda 33 sayı çıkabildi. Osman Yüksel'in hem nüktedan hem sert dili dergiye de aynen yansımıştı. İlk sayısında; "Hakka tapar, halkı tutar" sloganıyla çıkan dergi ikinci sayısından beşinci sayısında kadar; "Allah'a, millete, vatana koşanların dergisi" sloganıyla çıktı. Ardından her iki sloganı birden kullanan Serdengeçti Mayıs 1950 sayısında "Allah'tan başka kimseden korkmaz" sloganıyla yoluna devam etti. Türk-İslamcı bir çizgide yer alan Serdengeçti, dergide Türkistan davasını da sık sık dile getirdi..
1960 - Diriliş 1960 yılında Sezai Karakoç'un kurduğu Diriliş, hem siyasi hem edebi bir içeriğe sahipti. Cahit Zarifoğlu, İsmet Özel, Rasim Özdenören, Erdem Bayazıt, İsmail Kıllıoğlu gibi devrin önemli şahsiyetleri Diriliş'in içinde yer aldı. Sezai Karakoç'un İslam medeniyeti düşüncelerini anlattığı ve sonradan kitaplaşan birçok yazısı ve şiiri dergide yer aldı. Kimi zaman gazete olarak çıkan Diriliş, Sezai Karakoç'un neredeyse tek başına uğraşlarıyla uzun yıllar yayın hayatını sürdürdü. Dergi aralıklı periyotlarla 32 yıl yayın hayatına devam ettikten sonra 1992 yılında kapandı.
1969 - Edebiyat 1969'da Diriliş dergisinin yayınına ara verdiği bir sırada Nuri Pakdil tarafından çıkarılan dergi birkaç ismin dışında Diriliş yazarlarını kadrosunda tuttu. 5 yayın döneminde toplam 15 yıl ve 157 sayı çıktı. Necip Fazıl, Nurettin Topçu ve Sezai Karakoç gibi isimlerin yaptığı; kendi kimliğimiz üzerinden yeniden inşa çalışmalarından farklı olarak dergi kendisini batı düşüncesinin ve batı düşüncesine ait değerlerin "antisi" olarak tanımladı ve bu şekilde yayın hayatını devam ettirdi. Kadrosunda İlhami Çiçek, Arif Ay, Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Kamil Eşfak Berki, M. Akif İnan, Osman Sarı gibi isimlerin yer aldığı dergi 1984 yılında yayın hayatını noktaladı.
1976 - Mavera Kurucuları; Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Mehmet Âkif İnan, Ersin Gürdoğan, Rasim Özdenören ve Alaaddin Özdenören olan edebiyat dergisi, Aralık 1976- Ağustos 1990 arasında çıkmıştı. Rasim Özdenören derginin ilk sayısında amaçlarını; "Son birkaç on yıldır çok büyük aşamalardan geçerek bugün reddi mümkün olmayan bir düzeye ulaşan yerli düşüncemizin edebiyatına yeni açılımlar getirmek" şeklinde açıklamıştı.
1987 - Yedi İklim 1987'de Ali Haydar Haksal'ın kurduğu dergi, kendisini Büyük Doğu, Diriliş ve Mavera çizgisine oturtarak yayın hayatını sürdürdü. Hazırladığı Ahmet Haşim, Yahya Kemal, Necip Fazıl, Nasreddin Hoca gibi özel sayılar ve bünyesinden yetiştirdiği şair ve yazarlarla bir okul olarak yayın hayatını halen sürdürmektedir.