Arama
İsmet Özel kimdir?
Edebiyatımızın yaşayan en önemli kalemlerinden biri olan İsmet Özel sadece şair değil, düşünür kimliğiyle de her zaman ön plana çıktı. Düşüncesinde, şiirinde, varoluşunda devamlılık olan ender yazarlardan biri oldu. Sizler için, 1963 yılında yayımladığı ilk şiirlerinden itibaren, şiiri biçimlendiren ve kendine has bir patika çizen İsmet Özel'in doğum yıl dönümünde 10 farklı portresini derledik.
İsmet Özel, edebi yönünün dışında, aynı zamanda bir fikir adamıdır. Özel edebiyata ilk başladığı yıllarda, Marksist eğilimler gösterir. İşte o yıllarda, şimdilerde çok farklı kutuplarda olduğu Ataol Behramoğlu ile birlikte Halkın Dostları adında bir dergi kurar. Dergide ideolojisi doğrultusunda yazılar kaleme alır.
1971 darbesinden sonra kendisini İslami çevre içerisinde değerlendirir. 1974'te Diriliş dergisinde yayımlanan "Amentü" ile mistik bir anlayışa geçer. Edebiyatımızın Özel şairi kendisini son derece cesurca ifade etme tutkusundan hiçbir zaman vazgeçmedi.
Dünyaya gelmeyi saldırıya uğramak şeklinde yorumlarken Heidegger'in fırlatılma istiaresini kullandı, dünyayı savaş meydanı olarak okurken de dünya hayatını bir hurma ağacının dibinde gölgelenme hadisi zihnindeydi. "Ortama uymuyorum çünkü dünyada evimde değilim" düşüncesi insanın tamamlanmamış bir proje olduğuna inandı.
Kim tamamlayacak bu projeyi… Hiçbir zaman insanı mutlaklaştıran bakış açısına girmedi, Allah'ın takdirini bir ehli sünnet müdafii olarak zihninin merkezine yerleştirdi. İnsanın özü olduğunu söyleyen klasik felsefeye karşı çıktı, insanın özü-nün değil tarihinin olduğunu söyleyerek sorumluluğunu yüzgeri eden insan varlığının foyasını çıkardı. Kimse kötüyü, çirkini, gavura has olanı yapıp özünü suçlamasın, insan ve dahi Müslüman yaptıkları kadar insan ve Müslümandı.
İsmet Özel, önceleri şair olarak tanınmasına rağmen, şiir dışında da oldukça önemli eserler verdi. Şiirlerindeki buyurgan ve coşkulu tarzı, düzyazılarına da devam etti. Özel, keskin görüşlerini hedefine bir ok gibi saplamaktan asla kaçınmadı. Diğer yandan, özellikle dergi ve gazetelerdeki yazılarında toplumsal problemleri dile getirmeyi başardı.
Dünyaya gelmenin amacı nedir; en konforlu maddi imkânlara sahip olmak mı, şaşaalı medeniyet kurmak mı? Tabii ki hayır, kapitalizme, küfre karşı varoluş göstermek kendini sahicilik arayışıyla açıklar.
İsmet Özel nedir diye soranlara rahatlıkla baştan ayağa sahicilik arayışı diyebilirsiniz, zannetmeyin ki samimiyet yahut sadece sözleriyle yaşadıkları arasında hilaf bulunmayan… Sahicilik kişinin "kendi potansiyelinden başkasına" itibar etmemesiydi…
Muhammed Hamidullah'ın İslam'a Giriş'ini okuduktan sonra sadece Müslüman olurken başkasından, kâfirden geleni reddetme şiarını da aldı, İslamcılık düşüncesine getirdi. Antagonist siyaset anlayışı vardır, gri nedir bilmez, dizleri ve elleriyle tempo tutarken söylediği "freedom now" sloganına "gerçekçi ol imkânsızı iste"yi ekler her zaman. İsmet Özel vaaz veren yazarlardan olmadı, ahlakçı da değildi; ahlak yazılarının başköşesine yerleşmesine rağmen. Belki Seyyid Kutup'tan mülhem devletten çok toplumu öne çıkarır.
Toplumu cemaatleşme kavramıyla birlikte izah ederken millet bağına geçişi sağlar. Bu tarihsel süreklilik dünyaya katı bakışın, güçlü toplum arayışının, tazelenen, her gün yenilenen bir dünyada var kalmanın temel formülüdür. "Düzen değişsin diyenleri düzen değiştirdi" ifadesi öne çıkanların, projelere dâhil olanların, para ve kariyer için davanın değerini çürütenlerin konumlarını açık eder.