Arama
Kabe duvarlarına asılan şiirler: Muallakat
Ukaz panayırında düzenlenen şiir yarışmasında seçilmiş 7 şaire ait kaside koleksiyonu olan muallakatlar, Arap edebiyatı ve tarihine ışık tutan bir belge niteliğindedir. Bu şiirler, keten bezinden yapılmış altın suyu ile Kabe'nin duvarına asılmakla beraber raviler aracılığıyla diğer şehirlere ve kabilelere de duyurulurdu. Peki, muallakat şairleri kimlerdi? İşte Arap edebiyatının en seçkin şiirleri arasında yer alan muallakatlardan örnekler...
📌Cahiliye döneminde şairler, yazdıkları nitelikli şiirleri okumak ve onları ebedileştirmek için yılın belirli dönemlerinde, belirli yerlerde düzenlenen panayırlara gelirlerdi. Bu panayırların en çok bilinenleri 'Ukâz, Micenne ve Zu'l-Mecâz'dı.
📌İslam'ın kabulüne kadar devam eden Ukaz panayırının ise ayrı bir yeri ve önemi vardı. Panayırlar, bir nevi şairlerin kendilerini göstermesi açısından edebiyat mahfili işlevi görmekteydi.
📌Bu edebi mahfillerde hutbe okumak için minberler bulunurdu. Meşhur Arap şairi en-Nâbiğa ez-Zubyânî, şairler arasında hakemlik yapar, en güzel şiirin seçilmesinde büyük rol oynardı.
📌İşte muallakat, Ukaz, Micenne ve Zu'l-Mecâz gibi panayırlarda düzenlenen şiir yarışmalarında beğeni toplayan kasidelerden oluşmaktaydı.
📌Birtakım kaynaklarda bu şiirlerin keten bezinden yapılmış altın suyu ile Kabe'nin duvarına asıldığı geçmektedir. Bu şiirler yalnızca Kabe duvarına asılmakla kalmaz aynı zamanda raviler (rivayet eden) aracılığıyla diğer şehirlere ve kabilelere de duyurulurdu.
📌Muallakat şairlerinin kim olduğuna dair farklı görüşler mevcuttur.
Endülüslü âlim ve şair İbn Abdürabbih muallakāt şairleri olarak şu isimleri zikreder:
1.İmruülkays b. Hucr,
2.Tarafe b. Abd,
3.Hâris b. Hillize,
4.Amr b. Külsûm,
5. Züheyr b. Ebû Sülmâ,
6.Antere
7.Lebîd b. Rebîa (el-ʿİḳdü'l-ferîd, V, 269-270).
📌Muallakat şairlerinin en eskisi İmruülkays b. Hucr'dü. Diğer şairler milâdî VI. yüzyılın ikinci yarısında yaşamıştır.
📌Muallakatlar, kaside türünde yazılmış şiirlerdir. Altmış ile yüz beyit arasında değişen kasidelerin özelliği bütün beyitlerinde aynı kafiyenin tekrar edilmesidir. Bu özellikler aslında Türk edebiyatında hikayelerin anlatıldığı mesnevilere aittir.
📌Klasik kasidelere dair hususların birçoğu muallakatlarda da karşımıza çıkar.
📌Nesib-teşbib bölümünde şiirler, aşk yüklü ve hatıra yüklü romantik bir girişle başlar. İmrülkays'ın bu tarzı ilk kez kullanıldığı bilinmektedir. Ardından gelen pek çok şaire örnek teşkil etmiştir. Nesib-teşbib bölümünde doğaya ait unsurlar da anlatılır. Nitekim muallakatlarda da çöl hayvanları, çöldeki olaylar ve bedevî hayatından sahnelere yer verilir.