Arama
Kelile ve Dimne nedir? Kelile ve Dimne'den 15 alıntı
Edebiyat tarihindeki ilk fabl örneklerinden biri olan Kelile ve Dimne, yüzyılların eskitemediği bir eserdir. Mevlana'dan La Fontaine'e kadar sayısız kaleme kaynaklık eden Kelile ve Dimne, tarih boyunca en çok okunan, çevrilen ve uyarlaması yapılan kitaplar arasındadır. Bir vezirin padişahına yaptığı nasihatlerden ve padişahın sorduğu sorulara verdiği cevaplardan meydana gelir. Beydeba'nın yüzlerce yıl önce verdiği öğütler bugün de geçerliliğini korur. Kelile ve Dimne'nin günümüze dair mesajlarından 15 alıntı derledik.
"Eğer işlerinin ehli değillerse bir işi yapanların sayıca çok olmaları fayda değil, zarar getirir."
Kelile ve Dimne
◾ Her masalda önce bir giriş hikâyesi vardır ve bu hikâyede kitaptaki masal ve hikâyelerin nasıl meydana geldiği ve hangi amaçla kaleme alındığı anlatılır.
◾ Bir masaldan diğerine geçen anlatıcı, anlatacağı masala ait bir beyit veya kıta söyler.
◾ Bu kısım anlatılacak olan masalın bir özeti gibidir.
◾ Bu beyit veya kıtayı dinleyenler, 'Bu nasıl olmuş' diye sorarlar ve ardından masal anlatılır.
◾ Hikâye veya masalın sonunda aynı beyit ya da kıta tekrar edilir.
"Anlaşılan o ki hacimli ve sesi yüksek çıkan bir şeyin içi kof olabiliyor. Ne de olsa boş teneke çok ses çıkarır."
Kelile ve Dimne
📌 Kelile ve Dimne'deki bölümler
Bölüm başlıkları, olayların kahramanlarıyla verilenler Arapça metinden ve konu olarak verilenler Kâşifî'nin Farsça metninden olmak üzere şu şekildedir:
◾ 1. Aslan ve Öküz (dedikoducu ve arabozucu kişinin sözünden sakınmak);
◾ 2. Dimne'nin durumunu araştırma (kötü davranışlıların lâyık oldukları kişilerle karşılaşması ve sonlarının kötü olması);
◾ 3. Gerdanlıklı Güvercin (dostların anlaşmasının yararları ve yardımlaşmalarının faydaları);
◾ 4. Baykuş ve Kargalar (düşmanların durumlarını gözlemlemek ve onların hilesinden emin olmamak);
"Kuşkusuz insana en çok yarar sağlayacak şeylerden biri, haddini bilmesi, aklının neye yettiğinden haberdar olmasıdır!"
Kelile ve Dimne
◾ 5. Maymun ve Kaplumbağa (gafletin zararı ve istenenin kaybedilmesi);
◾ 6. Zâhid ve Gelincik (acele etmenin âfeti ve zararları);
◾ 7. Fare ve Kedi (metin olma, tedbir alma ve düşmanların belâsından hileyle kurtulma);
◾ 8. Melik ve Kuş Fenze (kin sahiplerinden kaçınmak ve bunların dalkavukluğuna güvenmemek);
◾ 9. Aslan ve Çakal (hükümdarların en iyi sıfatı ve güçlülerin en güzel özelliği olan affetmenin fazileti);
◾ 10. Dişi Aslan, Okçu ve Çakal (davranışların aynı muameleyle karşılık bulması);
Tayyar Altıkulaç'ın hatıratından alıntılar okumak için tıklayın
"Hikmet, dağıtmakla bitmeyen bir, hazinedir; yoksulluğun uğramadığı bir ambardır; eskimeyen giysi, bitmeyen bir lezzettir."
Kelile ve Dimne
◾ 11. Îlâz, Belâz ve Îrâht (özellikle padişahlar için gerekli olan hilim, vakar, sükûnet ve kararlılığın fazileti);
◾ 12. Zâhid ve Misafir (kendi durumuna uygun olanları bırakarak başkasını istemenin zararları);
◾ 13. Gezgin ve Kuyumcu (hükümdarların gaddar ve hain kişilerin sözünden kaçınması gerektiği);
◾ 14. Şehzade ve Arkadaşları (zamanın/şartların değişmesine aldırmamak ve işleri kazâ ve kadere bağlamak).
"Zamanın afetleri; insanların başına ihtiyarlıkla gelen musibetler, ölüm, hasadın azalması, savaşların çıkması ve buna benzer şeylerdir."
Kelile ve Dimne
📌 Kelile ve Dimne ilk çevirileri
◾Türk dilindeki Kelile ve Dimne çevirilerinin ilki 1360 yılında Horasanlı Ahmed tarafından yapıldı.
◾Kelile ve Dimne'nin Anadolu sahasına ait on Türkçe tercümesi olduğu bilinir.
◾ Kelile ve Dimne kitabının bu günlere ulaşmasını sağlayan müellif, İbnü'l-Mukaffa'dır.