Arama
Kim, neyi, nasıl icat etti?
İcatlar insan bilgisinin, deneyiminin ya da kabiliyetinin sınırlarını genişletir. Peki, günümüzde sıklıkla kullandığımız icatların nasıl ortaya çıktığını hiç düşündünüz mü? Bazıları tamamen tesadüfen, bazıları anlık bir pratik çözümden, bazıları ise uzun uğraşlar sonucunda… Sizler için, "Kim, neyi, nasıl icat etti?" isimli yeni serimiz ile hayatı kolaylaştıran icatların ilginç hikayelerini derledik.
Ne zaman icat edildi? 1879
Kim tarafından icat edildi? Thomas Edison
Ne işe yarar? Etrafı aydınlatmak için kullanırız.
Nasıl keşfedildi? Edison birçok denemesinden sonra kömürleştirilmiş iplikten Flamanlarla deneyler yapt ve karbonlaştırılmış kâğıt flamanda karar kıldı. 1880'de evde güvenle kullanılabilecek ampuller üreterek tanesini 2,5 dolara satmaya başladı. Ancak 1878 yılında bir İngiliz bilim adamı olan Joseph Wilson Swan da bir elektrik ampulü icat etmiştir. Ampul camdı ve içinde kömürleştirilmiş bir flaman bulunuyordu. Swan, ampulün içindeki havayı boşalttı; çünkü havasız ortamda flaman yanıp tükenmiyordu. Bu iki bilim adamı güçlerini birleştirmeye karar vererek Edison ve Swan Elektrikli Aydınlatma Şirketi'ni kurdular.
1883'te hayatının en büyük icadı olan Edison etkisi denen olayı gerçekleştirdi; yani ısıtılmış bir filamanın moleküler boşlukta elektron yayılmasını buldu. 1883'te bulduğu bu olay sıcak katotlu tüplerin temelini oluşturdu. Daha sonra akkor lambanın üretimini geliştirmeyi başardı. Bu da ampulün halk arasında yaygınlaşmasını sağladı.
Ne zaman icat edildi? 1876
Kim tarafından icat edildi? Alexander Graham Bell
Ne işe yarar? Telefon birbirinden uzak olan iki ya da ikiden çok kişinin iletişimini sağlayan bir telekomünikasyon cihazıdır.
Nasıl keşfedildi? 1870'lerde tanınmış iki mucit, elektrik kabloları boyunca ses iletebilen bağımsız tasarlanmış bir cihaz hazırladı. Bu mucitler Alexander Graham Bell ve Elisha Grey'di.
İkilinin deneyleri sonucu farklı tonların bir teldeki elektrik akımının gücünü değiştirdiği kanıtlandı. Geriye yapmaları gereken tek bir şey kaldı: Bu tonları değişen elektronik akımlara dönüştüren uygun bir sistem oluşturmak ve bunu duyulabilir bir formata çevirmeye yarayan bir alıcı yapmak. Haziran ayının başlarında Graham Bell harmonik telgraf üzerinde çalışırken, telden bir ses duyabildiğini keşfetti.
Üzerinden 1 yıl geçmeden Mart 1876'da Bell, yandaki odada bulunan asistanı Watson'la konuştu ve "Bay Watson, buraya gel, seninle konuşmak istiyorum" dedi. Bell, yeni cihazının başarısını ve iletişim potansiyelini sonunda ortaya koyduğunu gösterdi. Bell'in defterine göre, en başarılı deneyi, yeni ekipmanı olan telefondu.
Tarihteki ilk telefon görüşmesi nasıl yapıldı?
Ne zaman icat edildi? 1960'lar
Kim tarafından icat edildi? Douglas Engelbart
Ne işe yarar? Fare, genellikle avuç içinde tutulan, hareketleri bilgisayar ekranındaki imlecin hareketlerini kontrol eden, bilgi giriş aygıtıdır.
Nasıl keşfedildi? Engelbart, 1960'larda geliştirdiği iki metal tekerliği olan ahşap kabuk şeklindeki farenin patenti 1970'te alındı. İlk fare tahtadan yapılmıştı ve tekerlekleri vardı. Farenin bilgisayarla beraber kullanılması ve piyasaya sürülmesi ise neredeyse 15 yıl sürdü. Stanford Araştırma Enstitüsü'nde ilk prototipi üretildiği halde neredeyse yirmi yıl boyunca yaygınlaşmadı.
Ne zaman icat edildi? 1968
Kim tarafından icat edildi? Thomas Newcomen
Ne işe yarar? Buhar makinesi, buharın içinde var olan ısı enerjisini, mekanik enerjiye dönüştüren bir dıştan yanmalı motordur. Buhar makineleri, lokomotifler, buharlı gemiler, pompalar, buharlı traktörler ve endüstriyel devreler olabilir.
Nasıl keşfedildi? Buhar motoru Sanayi Devrimi'nin başlamasına neden oldu. Endüstrinin gelişmesinde buhar makinesinin büyük rolü vardı. Çünkü buhar makinesinin çalışmasını sağlayan güç, o zamana kadar kullanılan makinelerdeki gibi belli bir yere bağlı değildir. İki asra yakın bir zamana kadar endüstriye ve ulaşım araçlarına hakim oldu. Sanayi Devrimi'nin en önemli gelişmelerinden birisi buharlı makinenin bulunuşudur. Avrupa ülkelerinin sömürgecilik ve savaşlardan elde ettikleri para ve hazinenin Avrupa'ya aktarılması, sermayenin birikmesine burjuva sınıfın oluşmasına ve yeni yatırım alanları aranmaya başlanmasına neden oldu.
Ne zaman icat edildi? 1899
Kim tarafından icat edildi? Johann Vaaler
Ne işe yarar? Kağıtları sıkıca tutabilmek için, iç içe geçmiş iki halka oluşturan metal bir teldir.
Nasıl keşfedildi? Ataşın icat edilmesine kadar olan süreçte bazı öncü icatlar bulunmaktadır. Ataşın işini görebilecek 50 tane patent alınmıştır. Fakat patent başvurularında, hiç birisinin asıl kullanım amacı olarak kağıtları tutturmak olarak belirtilmemiştir. Ataş ya da tutturgaç, 1900 yılında Norveçli Johann Vaaler tarafından icat edilmiştir. Kağıtları sıkıca tutabilmek için, iç içe geçmiş iki halka oluşturan metal bir telden ibaret olan tasarım bugüne kadar hemen hemen hiç değişmemiştir.