Kısaltmalar sözlüğü

Ad, adına 🔹 Bir kimseyi, bir şeyi anlatmaya, tanımlamaya, açıklamaya, bildirmeye yarayan sözdür. İsim ve nam eş anlamlı sözcükleridir. 🔹 'a.' ad, adına kelimelerinin kısaltmasıdır. Fikriyat Sözlük'ten az bilinen 40 kelime Alay 🔹 Askeri bir terim olarak kullanılan, genellikle üç tabur ve bunlara bağlı birliklerden oluşan asker topluluğudur. 🔹 'A.' alay kelimesinin kısaltmasıdır. Anti-Block System (Motorlu taşıtlarda fren sistemi) 🔹 'ABS' kısaltması, İngilizce 'Anti-lock Braking System' kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Motorlu araçlardaki sürüş güvenliği açısından oldukça önemlidir. Ani frenlemelerde yol koşulları, hava koşulları ve araçlarla ilgili diğer koşullar nedeniyle oluşabilecek tekerlek kilitlenmesi durumunu önlemek amacıyla geliştirilen bir sistemdir. Adres 🔹 Genellikle bir belgede gördüğümüz 'Adr.' kısaltması bir kimsenin oturduğu, bir kurum veya kuruluşun bulunduğu yerdir. Adres bilgileri içerisinde il, ilçe, mahalle, cadde ve sokak gibi konum belirten bilgiler yer alır. Sıkça karıştırılan kelimeler 🔹 Adı geçen yapıt, adı geçen yer anlamlarına gelen kelimelerin kısaltmasıdır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 🔸 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), uluslararası bir teşkilat olan Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak 1959 yılında kurulmuş uluslararası bir mahkemedir. Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleriyle güvence altına alınmış olan temel hakların çiğnenmesi durumunda bireylerin, toplulukların, tüzel kişilerin ve diğer devletlerin, belirli usul ve kurallar dahilinde başvurabileceği bir yargı merciidir. 🔸 46 Avrupa Konseyi üyesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yargı yetkisini tanımaktadır. Mahkeme, Fransa'nın Strazburg şehrinde bulunmaktadır. Arapçadan Türkçeye geçen 30 kelime Akıllı bilet 🔸 'Akbil', İstanbul'da toplu taşımalarda kullanılan ve içerisine para yüklenen bir akıllı bilettir. Akbil tek kullanımlık olabildiği gibi kişiye özel de çıkarılabilen bir abonman karttır. İngilizcede kullanılan 60 İslami kelime Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu 🔹 Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT), Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkelerini birleştirmesi amacıyla kurulmuş, altı üyeli uluslararası bir örgüttü. Bu örgüt Avrupa demokrasisinin temellerinin atılmasında ve günümüz Avrupa Birliği'nin gelişmesinde rol oynamıştır. 🔹 Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslarüstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür. Topluluğun ilkeleri 5 Mayıs 1949'de, Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından Schuman Bildirgesi ile duyurulmuştur. Arama Kurtarma Teşkilatı 🔸1994 yılında Bolkar Dağlarında kaybolan 2 üniversite öğrencisinin 14 gün arandığı ve sonuçsuz kalan arama çalışmaları akabinde, dağları iyi bilen fakat arama-kurtarma konusunda bilgileri sınırlı olan bir grup dağcı bir araya gelerek 1995 yılında AKUT'u kurmuştur. Bu grup, aynı yıl AKUT ismi altında, Uludağ'da ilk kurtarma faaliyetini gerçekleştirmiştir. Dernek, 14 Mart 1996 yılında 'AKUT Arama Kurtarma Derneği' adı altında resmî kuruluşunu tamamlamıştır. Az bilinen 25 nostaljik kelime Albay 🔹 Türkçe kökenli olan albay kelimesi, alay beyi kelimelerinin birleşmesi sonucu meydana gelir. Albay orduda rütbesi yarbayla ve tuğgeneral arasında olan subay demektir. Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı 🔸 ALES ya da Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı, Türkiye'de yükseköğretim kurumlarına lisansüstü öğrenci alımları ile öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı gibi kadrolara yapılacak atamalar için ÖSYM tarafından düzenlenen sınavdır. 🔸Yılda üç defa, 81 ilde yapılmaktadır. Yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların belirlenmesinde de belirleyici durumdadır. 🔸 ALES ilk kez 1997 yılında Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı (LES) adıyla yapılmıştır. 10 yıl sonra Yükseköğretim Kurulu'nun 2 Şubat 2007 tarihli toplantısında sınavın adı Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı (ALES) olarak değiştirilmiştir. Muhtemelen daha önce duymadığınız 30 Türkçe kelime Almanca 🔹 Almanca, Hint-Avrupa dillerinin Cermen dilleri koluna bağlıdır ve dünyanın yaygın lisanlarından biridir. Avrupa Birliği'nin resmî dillerinden biri ve en çok konuşulanıdır. Özellikle Almanya, Avusturya, Lihtenştayn, Lüksemburg, İsviçre'nin büyük bölümü, İtalya'nın Güney Tirol bölümü, Belçika'nın doğu kantonları, Polonya ve Romanya'nın kimi bölgeleri ve Fransa'nın Alsas-Loren bölgesinde konuşulmaktadır. Ankara 🔸 Ankara, Türkiye'nin başkenti ve en kalabalık ikinci ilidir. Nüfusu 2022 yılı itibarıyla 5.747.325 kişidir. Bu nüfus; 25 ilçe ve bu ilçelere bağlı 1425 mahallede yaşamaktadır. İl genelinde nüfus yoğunluğu 215'tir. Anonim Ortaklığı 🔹 Anonim şirket, şirketin hisse senetlerinin hissedarlar tarafından alınıp satılabileceği bir ticari kuruluştur. Dilimizde karşılığı olmayan 22 kelime Açık Öğretim Fakültesi 🔹 Eskişehir Anadolu Üniversitesine (AÜ) bağlı bir fakülte olup belki de tüm Türkiye'deki fakülteler içerisinde en fazla öğrenciye sahip ve en çok tanınandır. 🔹 En çok öğrenciye sahip olma ve çok bilinme nedeni ise örgün eğitim yerine uzaktan eğitim imkânı sunarak isteyen kişilerin eğitim hayatlarını devam ettirmelerine olanak sağlamasıdır. Halk arasında Açıköğretim diye bilinir ya da dışarıdan bitirmek (üniverstieyi) olarak tabir edilir. Türkçedeki az bilinen 50 kelime Acele Posta Servisi 🔸 Gönderilerin alıcılarına çabuk ulaşması için kurulmuş güvenli, ekonomik, ayrı ve özel bir servistir. APG yurt içinde postaya verildikleri günün ertesi günü veya uçak olmayan uzak yerlerde en geç ikinci günü +1 gün alıcılarına ulaştırılır. Apartman 🔹 Fransızca kelime olan appartement, dilimize apartman olarak geçen ve dairelerden oluşan bina anlamına gelir. 'Apt.' ise apartman sözcüğünün kısaltılmış halidir. Unutulmaya yüz tutmuş 20 Osmanlıca kelime Arapça 🔸 Hâmî-Sâmî dil âilesinin Sâmî dalından, yapı bakımından bükümlü diller grubuna giren, Asya ve Afrika'da birçok halkın konuştuğu, bütün İslâm âleminin dînî lisânı hâline gelmiş bulunan dil olan Arapçanın kısaltmasıdır. Araştırma-Geliştirme 🔹Araştırma ve geliştirme OECD tarafından, 'bilgi dağarcığını artırmak amacıyla sistematik olarak sürdürülen yaratıcı çalışma ve bu bilginin yeni uygulamalar yaratmak için kullanılması' olarak tanımlanmıştır. Araştırma ve geliştirmenin üç bölümü vardır: Temel araştırma Uygulamalı araştırma Deneysel geliştirmeden meydana gelir. Ar-Ge ise Araştırma-Geliştirmenin kısaltmasıdır. Mazide kalan kelimeler Asker, Askeri, Askerlik 🔸 Arapça kökenli bir kelimedir. As. ise asker sözcüğünün kısaltmasıdır. Askeri İnzibat 🔹İnzibat, askerî polise verilen isimdir. İnzibatların başlıca görevi ordudaki düzeni sağlamaktır. Askerî inzibatlar son derece tertipli ve düzenli askerler arasından seçilirler. Bu askerlerin subaylarına inzibat subayı denir, askerî inzibatları yönetirler. Fikriyat sözlükten az bilinen 50 eski kelime Astsubay 🔸 Birleşik kelimelerden oluşan bu sözcük, rütbeli asker, gedikli anlamlarına gelir. Asb. ise astsubayın kısaltmasıdır. Askeri Elektronik Sanayi 🔹Askerî Elektronik Sanayi ya da kısaca ASELSAN, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin askerî haberleşme ihtiyaçlarını karşılanması amacıyla 1975 yılında kurulan Ankara merkezli savunma sanayi şirketidir. Fikriyat sözlükten az bilinen 50 eski kelime Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi 🔸 Ankara Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi ya da kısa ve yaygın ismiyle ASKİ, Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı resmi kurumdur. Ankara'nın su ve kanalizasyon işleriyle ilgilenmektedir. Asistan 🔹Asistan sözcüğü, Fransızca kökenli assisstant kelimesinden gelir. Bir işin başında bulunan kimsenin yardımcısı anlamına gelir. 'Ass.' ise asistan kelimesinin kısaltmasıdır. Kelime ambarı: Az bilinen 20 nostaljik sözcük Ankara Sanat Tiyatrosu 🔸 Ankara Sanat Tiyatrosu, 1963 yılında, Ankara'da Asaf Çiyiltepe öncülüğünde kurulmuş tiyatro topluluğudur. Tiyatro, İstanbul'daki Arena Tiyatrosu'nun devamı niteliğindedir. Anonim Şirketi 🔹 Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş, ortakların yalnızca şirkete karşı taahhüt ettikleri miktarla sınırlı olarak sorumlu oldukları şirket tipidir. Eski Türkçeden Anadolu ağızlarına geçen kelimeler Ankara Şehirlerarası Terminal İşletmesi 🔸 Ankara Şehirlerarası Otobüs Terminali ya da resmî adıyla Ankara Şehirlerarası Terminal İşletmesi (AŞTİ), Ankara'da yer alan bir şehirlerarası otobüs terminalidir. Türkiye'de inşa edilmiş en büyük şehirlerarası otobüs terminali olan AŞTİ, 1995'ten beri birçok şehirlerarası otobüs hattına hizmet vermektedir. Asteğmen 🔹 Birleşik bir kelime olan asteğmen, orduda en küçük rütbeli subay anlamlarına gelir. Atgm. ise asteğmen sözcüğünün kısaltmasıdır. Edebiyatta postmodern teknikler Automatic Teller Machine (Otomatik Para Çekme Makinesi) 🔸 Bankamatik olarak da bilinen otomatik vezne makinesine verilen addır. ATM ise kısaltmasıdır. Atmosfer 🔹 Fransızca kökenli atmosphère kelimesinden kelime, yeryüzünü çepeçevre saran gaz tabakası, hava küresi anlamlarına gelir. 'Atm.' ise, atmosferin kısaltmasıdır. 20 maddede senaryo yazım teknikleri Adenozin Trifosfat (İngilizcesi 'Adenosine triphosphate'dan kısaltma) 🔸 Adenozin trifosfat, hücre içinde bulunan çok işlevli bir nükleotittir. İngilizce Adenosine Triphosphate'den ATP olarak kısaltılır. En önemli işlevi hücre içi biyokimyasal reaksiyonlar için gereken kimyasal enerjiyi taşımaktır. Fotosentez ve hücre solunumu sırasında oluşur. Avukat 🔹 Avukat sözcüğü, İtalyanca avvacato kelimesinden gelir. Mesleği hukūkî işlerde ücret karşılığı yol göstermek, hakkı savunmak olan, kendisine kānûnen savunma hakkı tanınmış kimsedir. Av. ise bu kelimenin kısaltmasıdır. Airborne Warning and Control System (Hava[dan] Uyarı ve Denetim Sistemi 🔸 Havadan erken uyarı ve kontrol, uçak, gemi ve diğer araçları uzun mesafelerde saptamak ve savaş alanında hava hareketinde komuta ve kontrol etmek için tasarlanmış bir havadan radar gözlem sistemidir. Hem savunma hem de saldırı hava harekâtlarında kullanılmaktadır. Ab-ı hayat nedir? 1-Bay Büyükelçi 🔹 Büyük ve elçi kelimelerinin birleşmesi ile meydana gelmiş bir isimdir. Bir devletin diğer bir devletteki en büyük dereceli temsilcisidir. Kısaltması ise 'B. Elçi'dir. Birleşik Arap Emirlikleri 🔹 Birleşik Arap Emirlikleri veya kısaca BAE, Orta Doğu'da Arap Yarımadası'nın güneydoğusunda bulunan, Umman ve Suudi Arabistan'la komşu olan ülkelerdir. BAE, Abu Dabi, Dubai, Acman, Füceyre, Resü'l-Hayme, Şârika ve Ummül-Kayveyn adlı yedi emirlikten oluşmaktadır. Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu 🔸 Bağ-Kur, 16 Mayıs 2006 tarihinde kabul edilen 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu'na devir olmuştur. 20 maddede senaryo yazım teknikleri 🔹 Bakınız (bkz.) cümle içerisinde örnek vermek için kullanılan kısaltmadır. 🔸 Baskı, basım kelimelerinin kısaltmalarıdır. Baskı: 1.Altına konan maddeyi basıp ezen veya sıkan âlet: Bacillus Calmette Guerin (Verem Aşısı) 🔸 Bacillus Calmette-Guérin veya verem aşısı adıyla bilinen maddeyi, Albert Calmette ve Camille Guérin isimli iki Fransız araştırmacı 1920'li yıllarda bovin tipi tüberküloz basillerini, 13 senelik bir süre içerisinde safralı ve gliserinli patates üzerinde 230 defa kültürden kültüre aktararak üretmişlerdir. Edebiyatta postmodern teknikler Başçavuş 🔸 Öz Türkçe olan baş ve çavuş kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen bir terimdir. Ordumuzda assubay sınıfında üst çavuşla kıdemli başçavuş arasındaki asker, anlamına gelir. Mimari terimler sözlüğü Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 🔹 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye'de tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerini korumak, bankalar ve özel finans kurumlarının piyasa disiplini içerisinde sağlıklı, etkin ve dünya ölçeğinde rekabet edebilir bir yapıda işleyişi için uygun ortamı yaratmak bu sayede ülkenin uzun vadeli büyümesine ve istikrarına katkıda bulunmak amacıyla kurulmuş bir devlet kurumudur. Birleşik Devletler Topluluğu 🔸 Bağımsız Devletler Topluluğu, 8 Aralık 1991 tarihinde Rusya, Ukrayna ve Belarus arasında imzalanan anlaşma ile kurulmuş devletler topluluğudur. Az bilinen 30 nostaljik kelime Belgegeçer (faks) 🔹 Öz Türkçe bir kelimedir. Telefon sistemi aracılığıyla yazılı belge ve bilgilerin bir yerden bir yere anında iletilmesini sağlayan araçi, faksanlamına gelir. Kısaltması ise belgeç olarak kullanılır. Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği 🔸 Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği, kısa adıyla 'İLESAM', bir dernek ya da vakıf değildir; bir meslek birliğidir. Meslek Birliğimizin adı 1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile verilmiştir. Türkçede telaffuzu zor olan 25 kelime 1-Bölük (askeri terim) Bölük Komutanı, Bölük Komutanlığı 🔹 Askeriyede bir bölüğün başına görevlendirilmiş kişiye verilen isimdir. Bl.K. kısaltması kullanılır. Eski Türkçeden Anadolu ağızlarına geçen kelimeler Birleşmiş Milletler 🔸 Birleşmiş Milletler, 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Binbaşı 🔹 Öz Türkçe bir kelime olan binbaşı, rütbesi yarbay ile yüzbaşı arasında bulunan ve asıl göre tabur kumandanlığı olan subay anlamına gelir. Bnb. ise kısaltılmış halidir. Sıkça karıştırılan kelimeler Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi 🔸 BOTAŞ, 1,83 milyar lira olan sermayesinin tamamı Türkiye Varlık Fonu A.Ş. adına kayıtlı olan ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi bir İktisadi Kamu Kuruluşu'dur. Genel Müdürlüğü Ankara Bilkent'te bulunan BOTAŞ, yıllık yaklaşık 20 Milyar TL cirosu ile Türkiye'nin en büyük kuruluşları arasında yer almaktadır. 🔸 Bölüm sözcüğü Eski Türkçe bir kelimedir. Bir bütünün ayrıldığı parçalardan her biri, kısım anlamlarına gelir. Böl. ise bölüm kelimesinin kısaltmasıdır. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 🔹Avrupa Para Birliğine üye olan devletlerin ortak bir para otoritesidir ve Avrupa Birliği ülkelerinin millî merkez bankaları ile merkez bankalarının Avrupa sistemini kurar. 🔹 Avrupa Birliği kapsamında kendi usulünü kuran bir organdır. 🔹 Bulvar sözcüğü, Fransızca kökenli bir kelimedir. İki tarafı ağaçlı geniş cadde anlamlarına gelir. Bul. ise bulvarın kısaltılmış halidir.

Kısaltmalar sözlüğü

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

Mersin'de "Bolkarlar'dan Toroslar'a Desenlerin Sırrı" temalı defile düzenlendi

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

Cengiz Dağcı'nın kaleminden "Üşüyen Sokak"

İsmet Özel'in Taşları Yemek Yasak kitabından düşündürücü satırlar

Ekrem Demirli'nin ufuk açıcı cümleleri

İslam’dan edebiyata kadar en özgün konuların podcastleri

Filistin'deki zulme karşı Müslüman tavrı nasıl olmalı - PODCAST

Uygur Türklerinin kaderini değiştiren 48 madde

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

PODCAST I Fergana Vadisi'nin önemi

Merhametten ve empatiden uzak Çocuk Hakları Günü!

Metoda dair: Yöntemi gözden geçirme

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Haris el-Muhâsibi'den Hakk'ı Arayanlara Nasihatler

Filistin’i işgale yönelik Yahudi göçleri: Aliyah

İsrail işgallerine karşı "birlik" çağrısı

Osmanlı belgeleri ışığında Filistin’e Yahudi göçü

Bosna Savaşı öncesinde bölgedeki gerilimlerin tarihsel kökenleri

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

İzimler ve çözümler

Cengiz Dağcı'nın kaleminden "Üşüyen Sokak"

Bir sualim var sana ey dervişler ecesi

Osmanlı’da kadın öğretmen yetiştiren kurum: Darülmuallimat

Öğretmenler gününe özel 7 film