Arama
Klasik şiirin altın çağından beyitler ve anlamları
Osmanlı döneminde İstanbul, 16. yüzyılda tam bir kültür sanat merkezi haline geldi. Bu durum edebiyata da yansıdı ve divan şiiri en parlak çağını bu dönemde yaşadı. Yüzyıllar içerisinde gelişimini devam ettiren klasik edebiyatımız bu çağda kendi özgünlüğüne kavuştu. 16. yüzyılda yaşayan şairler arasında kimler yoktu ki: Zati, Kanuni Sultan Süleyman, Fuzuli, Baki, Selimi, Hayali, Taşlıcalı Yahya Bağdatlı Ruhi... Sizler için klasik şiirin altın çağından beyitler ve anlamlarını derledik.
Cihân ârâ cihân içindedir ârâyı bilmezler
O mâhîler ki deryâ içredir deryâyı bilmezlerHayali
Cihanı süsleyen varlık (Allah), cihan içindeki her zaman ve mekanda mevcuttur, ama insanlar O'nu aramayı (veya o süsün ne olduğunu) bilmezler. (İnsanlar bu hali) tıpkı denizde yaşayıp da denizin ne olduğunu bilmeyen balıklar gibidir.
Ara: Süsleyen, süs
Mahi: Balık
Dediler kim hazân eyyâmı geldi vakt-i işrettir
Bahârından ne gördüm ki görem anun hazânından
Hayali
Dostlar bana "Hayali! Sonbahar mevsimi geldi, işret zamanıdır" diye haber verdiler. Baharından ne gördüm ki sonbaharından göreceğim!
Hazân eyyâmı: Sonbahar mevsimi
Kaşki sevdiğimi sevse kamu halk-ı cihân
Sözümüz cümle hemân kıssa-i canan olsaHayali
Keşke şu dünyada herkes benim sevdiğimi (Hz. Peygamber'i) sevse de sözün tamamı o sevgili üzerine (o şöyle yapardı, o böyle demişti, o şunu önemsemişti şeklinde) olsa.
Kamu halk-ı cihân: Dünyada herkes
Âvâzeyi bu âleme Davûd gibi sal
Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imişBaki
Ey Baki! Şu gök kubbede insandan geriye kalan yalnızca iyiliklerden bahseden hoş bir sada, sestir. O halde sen de şu aleme sesini Davud Peygamber gibi sal ki, duyanlar mutlu olsun.
Avaze: Nam, şöhret, ün
Sada: Ses
Hurşide baksa gözleri halkın dola gelir
Zira görünce hatıra o mehlika gelirBaki
Güneşe bakınca insanların gözü yaşarıp dola geliyor. Çünkü ne zaman güneşi görseler, akıllarına o ay yüzlü (Sultan Süleyman) geliyor da onun hasretiyle ağlamaklı oluyor.
Bu beytin içinde bulunduğu kasideyi Baki, Kanuni Sultan Süleyman'ın vefatı üzerine yazdı.
Hurşide: Güneş