Mevlana'nın insanlığa yüzyıllardır yol gösteren 5 eseri
Hayatını ilahi aşka adayan, Batı dünyasının Rumi'si ve tasavvufta Mevlevi yolunun öncüsü Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin bugün doğum yıl dönümü... İnsanlığa katkı olarak sunduğu eserlerinden bilhassa Mesnevi, bugüne kadar Farsça orijinalinin yanı sıra başta Türkçe, İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Arapça olmak üzere 26 dilde yayımlandı. Öğretilerinde tüm dünyaya "gel" çağrısı yapan ve insanlığa yüzyıllardır yol gösteren Mevlana'nın diğer eserleri nelerdi?
Giriş Tarihi: 30.09.2020
11:56
Güncelleme Tarihi: 30.09.2020
12:58
Eserin en eski nüshası
Dünya kütüphanelerinde çok sayıda yazma nüshası bulunan Mesnevi'nin Konya Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi'ndeki Veledî yazması en eski Mesnevî nüshası kabul edilir. Bu nüsha Mevlânâ'nın vefatından beş yıl sonra tamamlanmıştır.
Mesneviye günümüzde nasıl ulaşabiliriz?
Mesnevi'nin ilk tam Türkçe manzum tercümesi XVIII. yüzyılda Süleyman Nahîfî tarafından yapılmıştır. Âmil Çelebioğlu bu çeviriyi sadeleştirerek metni ve Mesnevî'nin Bulak baskısının tıpkıbasımıyla birlikte yayımlamıştır. Mesnevi'yi incelemek ve satın almak için tıklayınız.
"Bu neyi dinle, nasıl şikâyet ediyor? Ayrılıklardan hikâyet ediyor."
Eserin içeriği
📚Eser, Mevlânâ'nın vaaz ve sohbetlerinde yaptığı konuşmalardan oluşmaktadır. Mevlânâ'nın yedi meclisinin, yedi va'zının yazılmasından meydana gelmiştir... Yedi meclisinde de vaaza, cümleleri seci'li bir hutbeyle başlamaktadır. Hutbede, Allah'ın kudreti, peygamberimiz, ashabından ve muhacirlerden bahsetmektedir. Eser meclis adı verilen bölümlerden oluşmaktadır. Eserde duâ mâhiyetinde olan münâcâta geçildikten sonra bir hadîsle vaaza başlanır.
📚Eserin sonlarına doğru I. ve II. Meclislerde olduğu gibi Besmele, uzun uzadıya, dînî târihten olaylar anılarak canlı bir tarzda şerh edilmekte, en sonunda, Allâh'a hamdedilerek, Hz. Peygamber'e ve soyuna, sahâbesine salavât verilerek vaaz son bulmaktadır.
Eserin önemi nedir?
📚Bu konuşmalarda konuyla ilgili âyet ve hadislerin açıklanmasının yanı sıra Senâî, Attâr gibi şairlerin şiirlerine, Mesnevî'de anlatılan bazı hikâyelere ve Dîvân-ı Kebîr'den şiirlere de yer verilmesi eserin ayırt edici özelliklerindendir.
Günümüzde esere nasıl ulaşabiliriz?
📚Eserin en eski nüshası Konya Mevlana Müzesi'ndedir. Feridun Nafiz Uzluk tarafından Üsküdar Hacı Selim Ağa Kütüphanesi'ndeki 1386 tarihli nüshası esas alınarak iki defa neşredilmiştir. Abdülbaki Gölpınarlı Konya nüshasını esas alıp eseri Türkçe'ye çevirmiştir. Mecalis-i Seba'yı incelemek ve satın almak için tıklayınız
Ey katre, uyan; bu bağa, bu yakınlığa aldanma ki birçok katreler bu bağa aldandılar da denizi aramaktan vazgeçtiler.
Eserin içeriği
📚Mevlânâ'nın sağlığında oğlu Sultan Veled veya bir başka müridi tarafından kaydedilen sohbetlerinin vefatından sonra derlenmesinden meydana gelen eserdir. Fihi Ma Fih "İçindekiler içindedir, ondaki ondadır, ne varsa ondadır" gibi anlamlara gelir.
📚 Arapça, diğerleri Farsça olmak üzere yaklaşık yetmiş beş bölümden meydana gelir. Bölümler bir âyet veya hadisin yorumu yahut Mevlânâ'ya sorulan bir soru ile, bazan da güncel bir olaya temasla başlamakta ve konuyla ilgili bilgiler verilmektedir.
Eserin önemi nedir?
Fîhi mâ fîh'te âyet ve hadislerin yanı sıra tasavvufî menkıbeler, klasik Şark hikâyeleri, efsaneler, masallar malzeme olarak kullanılmıştır. Bununla beraber Moğollar'ın zulmü dile getirilmiş ve mağlûp olacaklarına işaret edilmiştir. Özellikle tasavvufi konular hakkında orijinal değerlendirmeler yapılmıştır.
Esere günümüzde nasıl ulaşabiliriz?
Fİhi Ma Fih eseri de Konya Mevlana Müzesi'ndedir. Abdülbaki Gölpınarlı eseri Türkiye kütüphanelerindeki yazma nüshalarından da faydalanarak yeniden tertip etmiş ve Türkçe'ye çevirmiştir. Fihi Ma Fih'i incelemek ve satın almak için tıklayınız.
"Sen özsün, her iki alem de senin için kabuktur, Özü kabukta aramak olur mu? Kim bilgiyi kalpte ararsa, ağla ona! Aklı nefiste arayana gelince, alay et onunla!"