Arama
Nabi'den oruca dair öğütler
Divan edebiyatının önemli şairlerinden Nabi, ahlak konulu bir nasihatname kaleme aldı. Hayriye isimli bu eserle oğlunu hayata hazırlamanın yanında, mutluluğu yakalayabilmesi ve sıkıntılardan uzak kalabilmesi için ona birtakım öğütler vermeyi amaçladı. Eser, yazıldığı tarihten itibaren çok sevildi. Nabi, Hayriye ile oğlunun şahsında çağın bütün gençlerini hedef aldı. Eserde çeşitli konulara ait bölümler yer alırdı. Bu konulardan biri Ramazan orucu ve ilmin önemi hakkındaydı. İşte mütefekkir şair Nabi'nin, ilim ve Ramazan orucuna dair öğütleri...
Savmdur kâbil-i ketm ü ihfâ
Dahle fursat bulamaz savma riyâ
Oruç, gizlemeye, saklamaya elverişli olduğu için riya, içine girmeye fırsat bulamaz.
Osmanlı klasik şiirinin kurucu şairleri
Kâbil: Bu çeşit, bu cins
Ketm: Saklama, gizli tutma, göstermeme
İhfâ: Gizleme, saklama
Dahl: Bir işe karışmış olma, müdahale
Sırr-ı pâk-i samediyettdür savm
İttisâf-ı melekiyyetdür savm
Oruç hiçbir şeye muhtaç olmayan yüce Allah'ın samediyetinin temiz bir sırrıdır. Oruç meleklik vasıflarıyla sıfatlanmaktır.
* Bu beyitte şair, orucun sırlarını, insanı ulaştırdığı yüce makamı işaret ediyor. Yemeden, içmeden, diğer dünyevi hazlardan uzaklaşmak insanı melek seviyesine çıkarır.
Osmanlı'yı anlamak için bilmeniz gereken 33 terim
İttisâf: Bir sıfatla sıfatlanma, bir şey kendisinde hal ve sıfat olarak bulunur olma, muttasıf olma
Samediyet: Yücelik, ululuk, Allah'ın samed vasfına sahip olması durumu
Nefes-i sâ'im içün didi Resûl
Miskden pîş-i Hudâ'da makbûl
Hz. Peygamber, oruçlunun nefesi için, Allah katında miskten daha makbuldür, dedi.
Sâ'im: oruçlu
Pîş: Ön, ön taraf
Reh-nümâ-yı ni'am-ı cennet olur
Terk-i ni'met sebeb-i ni'met olur
(Oruç) cennet nimetlerinin yol göstericisi olur. Nimeti terk etmek nimete (kavuşma) sebebi olur.
Eski edebiyat gerçekten "eski" midir?
Reh-nümâ: yol gösterici
Ni'am-ı cennet: cennet nimetleri
hurşîdşeb Tâ siyâhî-i şeb olınca be-dîd
Mühr urur ağzuna fass-ı hurşîdTâ dırahşân ola nûr-ı zâtun
Zulmet-i leyle kala zulmâtun
Akşam karanlığı belirinceye kadar güneş ağzına mühür vurur. Zatın nurlanıncaya kadar karanlığın geceye kalsın.
Edebiyatımızda Ramazan ayını konu edinen 10 şiir
Şeb: Gece
Hurşîd: Güneş
Dırahşân: Parlayan, parlak, ışıklı, aydınlık