Arama
Necip Fazıl Kısakürek ile Peyami Safa nasıl tanıştı?
Aynı dönemde yaşayan edebiyatımızın iki önemli yazarı Necip Fazıl ve Peyami Safa, kaleme aldıkları eserler ile genç kuşakları etkiledi. Bu usta isimler, yapıtları kadar kalem kavgalarıyla da iz bıraktı. Uzun yıllar dost olan Necip Fazıl ve Peyami Safa'nın arası gazete sütunlarında yaşanan polemik nedeniyle açıldı. Peki, edebiyatımızın bu usta isimleri nasıl tanışmıştı?
➡ Dostluklarının başlangıcını Necip Fazıl şöyle anlatır:
"1923'den 1943'e kadar en sıkı fıkı dostluk çerçevesi içinde tanıdığım Peyami, bakın nasıl yoluma çıktı?
Beylerbeyi'nde oturuyorduk. Hayatı boyunca bana fazla bir alâka göstermemiş olan babam, ben daha üniversiteye girmeden ve 33-34 yaşlarında ölmüştü. Ben daima annem ve küçük dayımla beraberim. Bir de, malûm mübarek anneannem...
Beylerbeyi'nin yalılar boyu caddesindeki çınarlar arasında ve şiir hummaları içinde gidip gelirken, daima bir gölgeye rastlıyordum. Elleri arkasında, benim gibi koca kafalı, üstelik cılız vücutlu, hep düşünceli spor ceketli ve gri pantolonlu, ihtiyarla çocuk bulamacı bir genç... Onun için, muharrir, romancı demişlerdi. Bir gün Boğaziçi vapurunda, Hasan Âli Yücel, onu bana takdim etti.
-Peyami Safa Bey.
Ve aramızda hemen büyük bir dostluk tutuştu. İkinci Dünya Harbi'ne kadar süren, derken siyasî görüş ayrılığından gölgelenen, hele benim mürşit eşiğinden içeri göz atışımdan sonra büsbütün tavsayan; Türkiye'nin en büyük şairi bilinirken Müslümanlıktan başka gaye tanımayışım meydana çıkınca, benden teker teker el çekenlerle bir hizada pörsüyen, tekrar canlanan ve ayni gayede buluşuyormuşuz hissini veren; yine, çatlayıp kuruyan ve öyle kalan mahzun bir dostluk...
Ama gençliğimin en sıcak dostluklarından biri. Boyuna çizgisine girer gibi olup, sonra çizgisinden çıkar gibi olan, fakat hiç bir zaman tam zıddına dönmeyen bu eski dostluğu, arada bir tersine çevirici tek saik, daima Peyami'nin değişmeleri olmuştur. Biz sabit kaldık ve hep yerimizde bekledik. Zira yerimizi bulmuştuk.
➡ Aralarındaki dostluk o kadar gelişmişti ki Necip Fazıl, Peyami Safa'nın evinde kalıyordu. O günlerde sabahları kalkıp Babıali'ye doğru giderken yaptıkları ilk iş, edebi anketleri okumaktı. Bugünleri Necip Fazıl, Babıali adlı eserinde şöyle kaleme aldı:
"Sabahları apartmandan çıkıp Babıâli'ye doğru yollanırken ilk işleri, o vakitler "harika" bir alâka uyandıran edebî bir anketi, gazetesinden, yercesine, yutarcasına okumak... Bakalım, kim ne demiş; "genç şair"den, Peyami Safa'dan bahsedilmiş mi, edilmemiş mi?.. Peyami'yi edebî şahsiyet olarak henüz ciddiye alan yoktur. Fakat "genç şair" göklere çıkarılmakta...
Genç şair aynı ankete verdiği cevapta bu meseleyi ele alıyor ve Peyami'nin edebî barem derecesini şöyle tespit ediyor: "Dostum Peyami Safa, çeşitli mahsuller veren bir tarladır. Onda, sadece âdi ve beylik çiçekler yetiştiren küçük bahçelerin dar sınırları dışında bir şey var... Onda hem katırların yemesine mahsus yabani otlar, hem de ceylânların emmesi için baharlı filizler bir arada..."
📌O dönemde Peyami Safa, Server Bedi ismiyle romanlar yazıyordu. Necip Fazıl, onun bu yönünü beğenmez adeta kurtarmaya çalışırdı.
📌Necip Fazıl, arkadaşının hasta annesinin yanında bir hafta boyunca kaldı. Peyami Safa'ya ve ölüm döşeğindeki validesine destek oldu. Fakat bu arkadaşların araları gazete sütunlarında yaşanan polemik nedeniyle çok geçmeden açıldı.
➡ Necip Fazıl'ın Şehir Tiyatroları'nda sahnelenen Para isimli oyunu, büyük ilgiyle karşılandı. Fakat bir köşe yazısında oyunun İtalyan Gherardo Gherardi'nin Halis Altın isimli piyesinden intihal edildiği iddia etmesiyle edebiyat ortamı gerildi. Uzun süre suskunluğunu koruduktan sonra Peyami Safa da köşe yazısında Necip Fazıl'ın eserinin "çalıntı" olduğunu hatta tercüme eseri gördüğünü ileri sürdü. Gazete sütununda "reklam oburu" ile başlayan ve ağır ithamlar içeren yazısını yayımladı.
➡ Necip Fazıl, bu iddialar karşısında Peyami Safa'yı mahkemeye vererek şikayetçi oldu.