Arama
Necip Fazıl'ın çıkardığı ilk dergi: Ağaç
Ağaç, Necip Fazıl tarafından yayımlanan haftalık sanat, fikir ve edebiyat dergisiydi. Üstad, bu dergi aracılığıyla maddeci sanat anlayışının hakim olduğu bir dönemde manevi değerleri temsil etmek adına faaliyete geçti. Ülkenin milli ve manevi meselelerine eğilirken ilerde açacağı Büyük Doğu dergisinin de temellerini attı. Derginin en önemli özelliklerinden biri de yazar kadrosundaki çeşitlilikti. Ahmet Hamdi Tanpınar'dan tutun da Sait Faik'e kadar birçok değerli edebiyatçı dergide yazılar kaleme aldı. Peki, derginin edebiyat tarihimizdeki önemi ve kapanma hikayesi neydi?
Derginin her sayısının son sayfasına "Aktüalite" başlığında bir bölüm ekleniyordu.
📌Bu bölümde ülkedeki önem arz eden güncel olaylar yazarlar tarafından değerlendiriliyordu. Bunun yanında Aktüalite bölümünde yeni çıkan kitap, film, dergi gibi pek çok güncel olay da halka tanıtılıyordu veya bir olay eleştiriye tabi tutuluyordu.
📌Necip Fazıl, derginin 4. sayısında Aktüalite bölümünde görüldüğü gibi Nurullah Ataç'ı konu edinmişti. Necip Fazıl, Nurullah Ataç'ın milli edebiyat ve hece ölçüsü hakkında değişen fikirlerini ciddi bir şekilde eleştiriyordu.
Tarihte toplumu dönüştürme ve kültürel hegemonya aracı olarak mizah dergileri
Ortak görüşlere sahip olan edebiyatçıların birleştiği derginin kadrosunda Necip Fazıl dışında, Mustafa Şekip Tunç, Burhan Toprak, Ahmet Kutsi Tecer, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Ahmet Muhip Dıranas, Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Osman Saba, Samet Ağaoğlu, Falih Rıfkı Atay, Suut Kemal Yetkin, Fikret Âdil, Sait Faik, Sabahattin Ali, Âsaf Hâlet Çelebi, Abdülhak Şinasi Hisar, Zahir Güvemli, Cevdet Kudret, Sabahattin Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Salih Zeki Aktay ve Nurullah Berk gibi önemli isimler de vardı.
📌Mustafa Şekip, Fransız filozof Bergson ile ilgili yazıları, Ahmet Muhip Dıranas sezgici şiirleri, Ahmet Hamdi Tanpınar hikayeleriyle dergi sayfalarında boy gösterdi. Bunun yanında edebiyat çevrelerinde yeni parlayan Sait Faik de birkaç sayı hikayeleriyle katkıda bulundu. Sabahattin Ali de bir köy hikayesiyle dergide yer alan isimlerdendi
📌Ağaç, yayımlandığı dönemden itibaren, içerik ve yazar kadrosu açısından kültür ve sanat camiasında büyük bir ses getirdi. Ortak paydada buluşsalar dahi, farklı aydın profillerini bir araya getirip tek bir ses oluşturabilmekteki başarısı bakımından da derginin önemi büyüktü. Bu duruş, sonraki yıllarda aynı çizgide dergi çıkaracak isimler için de ilham kaynağı oldu.
📌Ağaç dergisinin Necip Fazıl'ın fikirsel hayatı açısından da önemi büyüktü. Büyük Doğu dergisine zemin hazırlayan Ağaç, ayrıca şairin edebiyat dünyasında ünlenerek fikir ve eserlerini günümüze taşıyan önemli bir araçtı.
Ağaç dergisinin ilk sayılarında yalnızca ağaç resmi, başlık ve içerik kısmı bulunurken, İstanbul'da yayınlanmaya başlamasının ardından kapaktaki içerik kısmı çıkarılmış bunun yerine modern Avrupa ressamlarının gravürlerine yer verilmişti.
📌Dergi kapaklarında genellikle yerli ve yabancı ressamların gravürleriyle siyah beyaz desenleri göze çarpıyordu. Ayrıca iç sayfalarda plastik sanatlar ve estetikle ilgili yazılarla da dergiye aynı zamanda bir güzel sanatlar dergisi hüviyeti verilmek istendiği anlaşılmaktadır.
📌Dergi ilk dönemlerde birtakım destekler alsa da zamanla maddi bakımdan Necip Fazıl'ın omuzlarına yük fazlaca bindi.
📌Beş ayın ve 17 sayının sonunda dergi daha fazla ekonomik yetersizliklere karşı duramadı. Nihayetinde Tanpınar'ın hikayesi, Cevdet Kudret'in bir piyesi, Asaf Halet'in Mevlânâ çevirileri yarım kalarak Ağaç dergisi yayın hayatına son verdi. Üstad Necip Fazıl kapanış yazısında ise şunları ifade etti: