Arama
Neyzen Tevfik'in tımarhaneden Mehmet Akif'e uzanan yolculuğu
Neyzen Tevfik, Safahat şairi Mehmet Akif'le tanışmasından sonra edebiyat dünyasında yerini aldı. Neyzen Tevfik, Mehmet Akif'e ney çalmasını öğretirken Mehmet Akif de ona yabancı dil öğretiyordu. Ancak tasavvuftan saptığında artık yanında Mehmet Akif olmayacaktı. Mısır'a üç defa giden Neyzen Tevfik, üçüncü gidişinde Hilvan'a da uğrayıp hocası Mehmet Akif'in evinde bir müddet misafir olarak kalmış, görüşlerini de 1950 yılında Vatan gazetesinde anlatmıştı.
Safahat şairinin büyük bir istikbal vaat ettiğini düşündüğü Neyzen'in harabat âlemlerine dalmasıyla bu saadetli günler de sona erdi. Çünkü kardeşi Şefik derslerine çalışırken Neyzen Tevfik kendisini avareliğe vurmuş, gittikçe eğlenceye kaptırmış, kitapları kapatarak tahsil hayatından uzaklaşmıştı. Artık musikiden, eğlenceden başka bir şey düşünmez olmuştu. Bir zamanlar Yenikapı ve Galata Mevlevihanelerine devam eden, Bektaşî muhitlerine dalan Neyzen, artık mecrasını değiştirmiş; Sirkeci ve Şehzadebaşı kahvelerine, Galata ve Beyoğlu meyhanelerine postu sermiştir. Hayat felsefesini değiştirmesi üzerine Akif, kendisini hayal kırıklığına uğratan Neyzen'e darılmıştı. Ardından da Neyzen Mısır'a firar etti.
1903 senesi Ocak ayının son günlerinde bir yolcu vapuruyla Mısır'a firar eden Neyzen, burada 5 yıl kalmış ve 1908'in Ağustosunda, II. Meşrutiyet'in ilanı üzerine İstanbul'a dönmüştür. Meşrutiyet devrinde de Mısır'a yolu düşen Neyzen, üçüncü Mısır seyahatinde Hilvan'a da uğrar ve hocası Mehmet Akif'i ziyaret edip bir müddet evinde misafir olarak kalır.
Vatan gazetesindeki hatıralarında Mısır'a son seyahatini gerçekleştiren Neyzen Tevfik'in yolculuğu Bakırköy Tımarhanesi'nde başlar.
1928 Haziranının ilk günlerinde Bakırköy Tımarhanesi'nde Mazhar Osman ve Fahrettin Kerim Gökyay'ın nezaretinde bulunduğunu söyleyen Neyzen Tevfik, İstanbul'dan sıkılınca Mazhar Osman kendisine "hasretini çektiği Mısır"a gitmesini tavsiye etmiş, bu tavsiye üzerine Mısır seyahati için hazırlıklara başlamıştır. Hastaneden çıktıktan sonra 15 gün kadar Pendik'te kardeşi Şefik (Kolaylı) ve annesinin yanında kalan Neyzen'in vize işlemlerini Mehmet Akif'in damadı Ömer Rıza Doğrul tamamlar.
Nüfus tezkeresini Şapka İnkılabının yapıldığı yıllarda Balıkesir'de Atatürk'ün sayesinde aldığını söyleyen Neyzen'i, Haziran'ın 14'ünde Mehmet Akif'in kardeşi Şefik, emniyet yetkilileri bir Romanya vapurunun kamarasına yerleştirirler. Neyzen, yanında Muhittin Üstündağ'ın ve kısmen kardeşinin verdiği İngiliz lirasına çevrilmiş paralarla 18 Haziran'da İskenderiye'ye demir atar. Ancak Mısır'a ayak basar basmaz gümrükte Neyzen'in başı derde girer. Çemberlitaş'ta Vezirhanı'ndan nefes için aldığı bir paketi (!) vapurda kullanan ve "Malum maddelerin ticaretini yapan muhayyel bir şebekenin elebaşı" olarak bütün eşyaları didik didik aranan Neyzen, Cezayirli Ahmet Salih'in kefil olmasıyla paçayı kurtarır.
Bu, "Hudutları kolaylıkla, fakat gümrüğü zorlukla aşarak kısım kısım İngiltere, Fransa, İtalya, Belçika ve diğer devletler arasında sömürge olarak paylaşılmış koca Afrika kıtasının bu köşesine ayak basmıştım." diyen Neyzen'in Mısır'a üçüncü gelişidir.
İlk durağı İskenderiye'den sonra Neyzen'in istikameti trenle Kahire'dir. Hamal ve arkadaşı Salih tarafından uğurlanan Neyzen'in arkasından koşarak yetişen bir polis, gümrükte unuttuğu Üsküplü Saraç Faik tarafından sanatkârane bir şekilde yapılmış ney kutusunu içindeki ney'lerle birlikte kendisine uzatır.