Arama
Ortak değerlerimiz "dağ"
Geçmişten günümüze dağ, Türkler için kutsal kabul edilmiştir. Destanlara, efsanelere ve şarkılara konu olmuştur. Türklerin bulunduğu tüm coğrafyalarda dağlar, en güzel atıfların sahibidir. Zirveler, yücelik ve görkem bu kelime ile ifade edilmiş ve atasözler miras olarak genç nesillere armağan kalmıştır. İşte, Türk lehçelerinde zerafetin ve ulviliğin simgesi olan dağ sözcüğünün karşılıkları...
TÜRKMEN TÜRKÇESİ
Dağ- Dag
🔸 Oğuzların en önemli temsilcisi olan Türkmenler için dağ, bilhassa önemlidir. Türkmenistan'ın zirvesi kabul edilen, Ayrıbaba Dağı'nı örnek gösterebiliriz.
🔸 Türkiye Türkçesindeki "dağ" kelimesi Türkmen Türkçesinde "dag" olarak karşılık bulur.
➡ Dag başı dumansız bolmaz, ar başı hıyalsiz bolmaz.
(Dağ başı dumansız olmaz, er başı hayalsiz olmaz)
➡ Dagına göra dumanı, yerine göre yılanı.
(Dağına göre dumanı, yerine göre yılanı. "Allah dağına göre kar verir." )
Türkmen Türkçesi atasözleri
GAGAVUZ TÜRKÇESİ
Dağ- Daa
🔸 Balkanların birçok ülkesine yayılan Gagavuzların vatan toprakları olmadığı için kutsal kabul edecekleri belli dağları da yoktur. Fakat "dağ" tüm Türklerde olduğu gibi Gagavuzlar için de kutsaldır.
🔸 Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinden sonra Oğuz grubuna mensup olan Gagavuz Türkçesinde "dağ" kelimesi, "daa" şeklinde karşılık bulmuştur.
➡ Büülü daa
Büyülü dağ
(Gagavuzca bir kitap ismi)
AHISKA TÜRKÇESİ
Dağ- Meşe
🔸 Kafkaslarda yaşayan ve sürgünlere maruz kalan Ahıska Türklerinin en yüksek dağ olarak, Mesheti Sıradağlarını kabul ederler.
🔸 Ahıska Türkçesinde "dağ" kelimesi, "meşe" sözcüğü ile karşılık bulur.
➡ Avi meşeye küsmiş meşenin haberi yoh
(Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış.)
Ahıska Türkçesi atasözü
UYGUR TÜRKÇESİ
Dağ- Tag
🔸 Yüzyıllardır Çin zulmüne uğrayan Uygurlar, yapılan baskılara rağmen öz Türkçeden vazgeçmemiş ve dillerini korumuşlardır. Bu anlamda da Uygur Türkçesinde "dağ" kelimesini karşılayan "tag" sözcüğü bulunur.
➡ Tagdek altun bir yahşilikka erzimes.
(Dağ gibi altın bir iyiliği karşılamaz.)
➡ Hurunga etizniñ kiri taġ körüner.
(Tembele tarlanın kenarı dağ görünür.)
Uygur Türkçesi atasözü
ÖZBEK TÜRKÇESİ
Dağ- Tağ
🔸 Dağlar, türlü destanlara ve cırlara (şarkılara) konu olmuş ve dillerden düşmemiş, en önemli kültür hazinesi olmuşlardır.
🔸 Güneydoğu grubunun Uygur Türkçesinden sonra ikinci temsilcisi olan Özbek Türkçesinde "dağ" kelimesi yuvarlaklaşmaya uğramış ve "tag" olmuştur.
➡ Bülbülga bağ yaxşi kaklikka - tağ.
(Bülbüle bağ güzeldir, kekliğe dağ.)
Özbek Türkçesi atasözü