Arama
Ortak değerlerimiz "sevgi"
Dünyanın var olduğu günden itibaren sevgi de var olmuştur. Sevgisiz hiçbir devlet ve hiçbir millet varlığını koruyamamış ve dağılıp yok olmuştur. Türk lehçelerinde çeşitli şekillerde yaşayan ve sevmek kökünden türeyen sevgi kelimesi, farklı halleriyle dikkat çekmektedir. Kuzeyden, güneye; batıdan doğuya tüm türkleri birleştiren bir sözcüktür sevgi... Türklerin bir arada kalmasını ve devlet kurmasını sağlayan bu değerli kelimenin diğer lehçelerdeki karşılıklarına gelin beraber bakalım...
SAHA TÜRKÇESİ
Sevgi- Taptal
🔸 Sibirya (kuzeydoğu) grubunda yer alan Saha Türkçesinde "sevgi" kelimesi "taptal" olarak kullanılmaktadır.
Türk Lehçelerinde ortak kelime "anne"
AZERBAYCAN TÜRKÇESİ
Sevgi- Muhabbet
🔸 Türkiye Türkçesine yakınlığı ile bilinen ve aynı zamanda Oğuz grubunda yer alan Azerbaycan Türkçesinde "sevgi" kelimesini "muhabbet" sözcüğü karşılamaktadır. Muhabbet kelimesinin yanında "sevgi" kelimesi de varlığı söz konusudur.
➡ Men sevirem, gelbime sevgiden bahar gelir.
➡ Ben seviyorum, sevgiden kalbim baharı yaşar.
Bahtiyar Vahapzade
GAGAVUZ TÜRKÇESİ
Sevgi- Ayol
🔸 Oğuz grubunda yer alan Gagavuz Türkçesi, "sevgi" sözcüğünde yuvarlaklaşmaya uğrar. Bu durum batı grubunda sık görülen bir değişim olmasa da Gagavuz Türkçesinde olduğu gibi örnekler ile karşımıza çıkmaktadır.
🔸 Gagavuz (Gökoğuz) lehçede sevgi kelimesi "ayol" şeklindedir.
➡ Bilaydim, ayolcuum, bilaydim.
➡ Bilseydim, sevgilim, bilseydim.
Gagavuz deyişi
TÜRKMEN TÜRKÇESİ
Sevgi- Söygi
🔸 Oğuz grubunun bir diğer temsilcisi olan Türkmen Türkçesinde "sevgi " kelimesini "söygi" sözcüğü karşılar. Oğuz grubunda yer alan Türkmen, Gagavuz, Azerbaycan Türkçelerinde çok değişikliğe uğramadan sadece harf değişimleriyle karşımıza çıkar.
➡ Söygi görk istemez.
➡ Sevgi, güzellik istemez.
Türkmen Türkçesi deyişi
UYGUR TÜRKÇESİ
Sevgi- Süygenlik
🔸 Uygur Türkçesinde "sevgi" kelimesini karşılayan sözcük "süygenlik"tir. Sevgi ve sevmek kelimesinin değişimlerinden meydana gelmiştir.
Hemişe küyligende men muhebbetni,
Beğişlaymen sanğa canan talay betni.
Zoravanlar manga muşt tenğligen çağda,
Meni söydünğ kilip ret kariğu töhmetni.
Muhebbetni ögendim men şu cür'ettin,
Berip zer alğılı bolmas bu hisletni.
Şunğa deymen:senî söymeklikim canan,
Emesmu lıuddi söygendek hekikelni.
Sevgiden söz ederken daima,
Ayırırım sana nice sayfayı.
Zorbalar bana yumruk atarken,
Sevdin beni reddedip iftirayı.
Öğrendim sevgiyi bu cesaretten,
Mümkün mü altınla almak bu ahlakı.
Diyorum ki seni sevmek cananım,
Bir değil mi sevmekle hakikati.
Tayipcan Aliyev