Arama

Osmanlı'nın şair sultanları

Osmanlı'da askerlikten sonra en rağbet edilen meslek şairlikti. Şairliğe ehemmiyet gösterenler arasında Osmanlı sultanları da bulunuyordu. Onlar bir taraftan kılıçlarıyla kaleleri fethederken, diğer taraftan kalemleriyle gönülleri fethettiler. Üstün siyasi yeteneklerinin yanında iyi bir sanatkar olan sultanların bazıları, divan oluşturacak kadar şiir yazdı. Sizler için Fatih Sultan Mehmet'ten Genç Osman'a 10 sultan şairimizi derledik.

  • 10
  • 36

📌Şair, bestekâr ve hattat bir padişah olarak bilinen Sultan İkinci Bayezid Han, oldukça iyi bir tahsil görmüş, tarih ve edebiyat sahasında esaslı bir kültür sahibi olmuştu. "Adlî" mahlasıyla yazdığı şiirleri oğlu Yavuz Sultan Selim'in emriyle küçük bir divan hâlinde toplandı.

📌Fatih Sultan Mehmet gibi ilim ve sanat adamlarını koruyan Sultan Bayezid, şehzadeliğinden beri etrafında önemli alimleri toplayarak kendini yetiştirdi. Ünlü İranlı şâir Molla Câmî'ye her yıl bin filori gönderdiği bilinen II. Bayezid, Zenbilli Ali Efendi, Molla Latifî, Sâdî Çelebi, Müeyyedzâde Abdurrahman, Necâtî, Ahmed Paşa, Ca'fer Çelebi, Sâfî, Behiştî ve Zâtî gibi devrin ünlü âlim ve sanatkarlarını destekledi.

Şiirlerinde Adlî mahlasını kullanan Sultan, şiirlerini dönemine göre açık ve sade yazmıştı. Şiirlerini topladığı 'Divan' adlı eserinde 125 Türkçe, 3 Farsça şiir bulunur. En meşhur şiiri arasında kardeşi Cem Sultan ile konuşmalarına ilişkin beyitler yer alır.

Cem Sultan ile Sultan Bayezid arasındaki söz düellosu

  • 11
  • 36

Şeh oldur ki kulluğun etti senin
Kulun olmayan şeh gedâ yaraşur

Gerçek padişah odur ki sana kulluk eder, senin kulun olmayan hükümdara ancak kölelik yaraşır.

  • 12
  • 36

Kudret-i Hakka nazar kıl revnâk-ı ezhara bak
Hâb-ı gafletten uyanup zıynet-i eşcâra bak

Çiçeklerin parlaklığına, canlılığına nazar ederek Cenab-ı Hakk'ın kudretini anla. Ağaçların ziynetini ve süsünü (yeniden doğuşunu) gör de gaflet uykusundan uyan.

  • 13
  • 36

Ey süvâr-ı esb-i nas olan rikab-ı câna bas
Hüsn meydanı senindir ayağın merdana bas

Ey naz atının binicisi! Can özengisine basmaktan çekinme, güzellik meydanı senindir, ayağını yere mertçe bas.

  • 14
  • 36
YAVUZ SULTAN SELİM HAN-SELÎMÎ
YAVUZ SULTAN SELİM HAN-SELÎMÎ

📌Osmanlı'nın önemli sultanların biri olan Yavuz Sultan Selim, Farsçayı ve Arapçayı o dilde şiir yazacak kadar iyi bilirdi. Sultan Selim'in Farsça Dîvân'ı bulunur.

📌Selîmî mahlasıyla kaleme aldığı şiirlerinde Yavuz Selim Han'ın iç dünyasının zarafetini görmek mümkündür. Sultan Selim, siyasî ve askerî dehâsı yanında, ilmî ve bilhassa edebî bir hüviyeti de şahsiyetinde mezcedebilmiş birleştirmiş büyük ve kudretli bir hükümdardır. Ayrıca divan sahibi bir padişahtır.

📌Sultan Selim, Mısır'ı fethettikten sonra birçok alim ve sanatkarın yanında kütüphanelerde bulunan el yazması eserleri de İstanbul'a getirmişti.

Solakzâde Tarihi'nde Yavuz Sultan Selim'in Türkçe şiirler de yazdığına dair şu bilgiler verilmektedir: "Hayatları boyunca, Türkçe şiir söylemediğini tarihçiler kaydetmişlerdir. Amma bazılarının rivâyetine göre -aşağıdaki- beyit kendilerinden sâdır olmuştur. (...) Çaldıran sahrasında Şah İsmail ile karşılıklı saflar bağladığında, onu bozduktan sonra arkasından takip etmek istemesine yeniçeri taifesi mâni olmuş idi. İster istemez, kendilerini geri döndürmüşlerdi. Bu beyti ise orada söyledikleri sâbit olmuştur:

Cihânın gerçi nûş ettim yedi tasından geçen zehrin
Velâkin zehr-i katilden beter buldum meğer kahrin"

Şair yönüyle Yavuz Sultan Selim ve şiirleri

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN