Arama
Papirüs dergisinin çıkış öyküsü
Papirüs, Cemal Süreya'nın çıkardığı içerisinde dönemin en önemli yazar ve şairlerinin yer aldığı, günümüzde bir efsane halini almış edebiyat dergisidir. Belli aralıklarla kapanıp yeniden yayım hayatına giren dergi, bilhassa ikinci döneminde oldukça ses getirmiştir. Yıllarca adından sıkça söz ettiren Papirüs dergisinin çıkış hikayesini biliyor musunuz? Peki ya derginin en zorlu anlarında Cemal Süreya'nın imdadına yetişen ünlü şairin kim olduğunu? İşte Papirüs dergisinin çıkış öyküsü...
Papirüs ilk dönemin aksine ikinci döneminde en iyi edebiyat dergileri arasında yer almayı başarır. İkinci dönemini Haziran 1966- Haziran 1970 tarihleri arasında yaşayan dergi, bu dönemde toplam 47 sayı çıkarır. Maddi zorluklar ve 12 Mart muhtırasından ötürü yayın hayatı 1970'de son bulur. 1980'de dergi, üç aylık olarak yeniden basılmaya başlamışsa da iki sayı sonra 12 Eylül darbesinden ötürü daha da basılamaz.
Derginin adı ilk başta ilk çağ uygarlıklarını düşündürten, Anadolu gerçeklerinden beslenen ve Anadolu insanını derinden tanıyıp tanıtmayı amaçladığı için "Ararat" olarak düşünüldü. 1966 Nisan ayında dergilerde çıkan ilanlarda da bu ad kullanılmış olsa da bir sonraki ilanlarda derginin adı "Papirüs" olarak değiştirilir. Bununla beraber "Ararat", altta küçük puntoyla ve parantez içinde yazılır.
Cemal Süreya, dergiye Papirüs ismini vermesinin sebebini de arkadaşlarından biri olan ve Dinar'da bulunan Nedret Gürcan'a yazdığı 22 Aralık 1959 tarihli mektubunda, eski Mısırlıların ilk yazılarını Nil kıyılarında yetişen papirüs adlı otların yapraklarına yazmalarından ötürü olduğunu belirtir.
Dergi hakkındaki en dikkat çekici noktası ise çıkış öyküsüdür. Pek çok derginin yaşadığı gibi Papirüs de aynı sıkıntılı süreçleri atlatır. Papirüs'ten Baş Yazılar isimli kitapta Tomris Uyar, derginin çıkış hikayesini şu şekilde anlatır:
Edebiyatçılarla Başbaşa (Cemal Süreya Bekir Yıldız Yaşar Nabi)
"… 1966 yazında Cemal Süreya, Ülkü Tamer ve benim Papirüs dergisini çıkarmaktaki inadımıza şaşırıyorum ( ama gerçekten şaşıyor muyum?)"
" Nesnel bir bakışla, üçümüz de güç günler geçiriyorduk o dönemde, özellikle para açısından. Neyse ki bütçelerimiz ortaktı. Cemal Süreya ile benim Kazancı Yokuşun' nda kiraladığımız ev de – çalışma mekanı – olarak ortaktı.
Edebiyat görüşlerimiz, üç aşağı beş yukarı birbirini tutuyordu, tutmadığı zamanlar kıyasıya – ama kırıcı bir biçimde değil – tartışabiliyorduk. Parasızlığın yanı sıra kişisel yaşamlarımızda pek parlak sayılmazdı doğrusu."
Tomris Uyar, Cemal Süreya'nın önceden çıkardığı Papirüs dergisini bir türlü unutmadığını aktarır. Yazma isteklerini daha fazla öteleyemeyince Tomris Uyar, dergiyi çıkarmaya nasıl karar verdiklerini ve yaptıkları faaliyetleri şu şekilde anlatır: