Arama
Peyami Safa’nın otobiyografik romanı 9. Hariciye Koğuşu hakkında 10 bilgi
Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, edebiyatımızdaki en önemli romancılardan biri olan Peyami Safa'nın 1930 yılında ilk baskısını yapmış otobiyografik romanıdır. Peyami Safa'nın en fazla basılan ve beğenilen eseri olma özelliğini taşıyan roman, yazarın yakın arkadaşı Nazım Hikmet'e ithaf edildi. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın tanımladığı gibi "acının ve ıstırabın yegane kitabı"ydı… Kahramanın kendi sesiyle var olabildiği ilk örneklerdendi. Peyami Safa'nın ölümsüz eseri Dokuzuncu Hariciye Koğuşu hakkındaki en ilgi çekici 10 detayı derledik.
🔍Roman hangi açılardan otobiyografiktir?
📌Peyami Safa'nın hastalıkla boğuştuğu çocukluk ve ilk gençlik yıllarının izlerini taşıyan bu küçük roman büyük ölçüde otobiyografiktir. Peyami Safa, dokuz yıl boyunca sağ kolunda bir rahatsızlık yaşamıştır. Onun çocukluğu hastalık ve yoksullukla geçmiştir. Romanda bahsi geçen doktor da Peyami Safa'nın yaşamında tanıdığı doktorlardan biri gibi karşımıza çıkar.
📌Romanda Peyami Safa'nın en önemli başarılarından biri otobiyografik unsurları kurguda çok iyi işlemesidir.
"Görülecek, işitilecek, tadılacak, okunacak, yazılacak, yapılacak o kadar çok şey birikiyor ki, bundan sonra hayatımın bütün bunlara yetişmeyeceğinden korkuyorum."
📔Psikolojik roman olarak Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
📌Peyami Safa bir tahlil romancısıdır. Kişilere ve eşyalara psikolojik bir dikkatle bakar. Onun romanları manevi ıstırap dolu, hasta beden ve ruhları, ahlak bunalımlarını, kişi-toplum çatışmalarını, vicdan azaplarını, yalnızlık gibi duyguları işler. Psikolojik unsurların en yoğun biçimde işlendiği romanlardan biridir Dokuzuncu Hariciye Koğuşu…
📌Peyami Safa, iç maceraların yanı sıra kişilerin sosyal çatışmalarını da ele alan psiko-sosyal türde romanlar kaleme almıştır. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'nda bunun canlı örneğine şahit oluruz. Romanda Peyami Safa'yla özdeşleştirilen anlatıcı, rahatsızlığının da etkisiyle roman boyunca psikolojik bunalımlar yaşar.
"Fakat Yarabbi, ben bu gece bu odada yatmaya niçin mahkûmum, niçin tâ buradan kalkıp evime kadar yayan gitmiyorum ve evimin sofasında baygın düşmüyorum?"
Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'nda mekanın önemi
📌Tanpınar, romanın mekânsal işlevine dikkat çeker. Ona göre romanı devrin diğer tüm romanlarından ayıran özellik mekandır. Balo salonları yerine hastane gibi insanlığın realitesini gözler önüne seren mekan burada ayırt edici özelliğe sahip olmuştur.
📌Nazım Hikmet de romandaki mekanın işlevini şu sözleriyle dile getirmiştir:
"Ben Peyami'nin bu son romanını üç defa okudum, otuz defa daha okuyabilirim ve okuyacağım. Bu kitabın karşısında ben, yıldızlı göklerin sonsuzluğuna bakan ve o layetenahi (sonsuz) alemde yeni pırıltılar, o zamana kadar hiçbir gözün görmediği acayip, fakat hakiki alemler keşfeden müneccimin hayranlığını duymaktayım. Eğer ıstırabı, azabı ve neşeyi coşkun bir ciddiyetle duyan öz ve halis halk kitleleri okuma yazma bilselerdi, bu romanın, on bin, yüz bin, hatta bir milyon satması işten bile değildir."
🔍Romandaki hakim temalar hangileridir?
📌Romanda hastalık ve aşk gibi iki tane hakim tema karşımıza çıkar. Hastalık temasının romanın geneline yayıldığını söylemek mümkündür. Kurguyu da şekillendiren yine bu hastalığın ta kendisidir. Hastalık, çocuğun ruhunu ve kişiliğini o kadar etkilemiştir ki, daha 15 yaşında, olmasına rağmen, "kırkını geçmiş insanların tecrübelerine sahip" olduğunu hisseder. Ayrıca romanın pek çok yerinde hastalık ile ilgili geçen sözler yer alır:
"Büyük bir hastalık geçirmeyenler, her şeyi anladıklarını iddia edemezler."
📌Romanın bir diğer hakim teması ise aşktır. Romanda Hasta Çocuk, Nüzhet ve Doktor Ragıp arasında üçlü bir aşk ilişkisi vardır. Romandaki ilişkinin boyutlarına anlatıcı hasta çocuğun aktardığı kadarıyla hakim olmaktayız. Berna Moran Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış isimli eserinde Peyami Safa'nın kendisinde derin izler bırakmış bir aşk olayından etkilenerek yazdığını söyleyerek yine otobiyografik bir çıkarımda bulunmuştur.
"Ağaçların bile sıhhatine imrenerek yürürdüm."
🔍Peyami Safa'nın romanlarındaki ana tema olan Doğu- Batı meselesi Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'nda nasıl yer aldı?
📌Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'ndaki ana tema çocuğun hastalıkla beraber yaşadığı ruhsal çöküntü olsa da toplum içerisindeki sosyal ve kültürel değerlerden kopukluğa da değinilir.
📌Romanda Doğu- Batı meselesi anlatıcı hasta çocuk ile uzaktan akrabası Paşa'nın Erenköy'de bulunan köşkündeki insanlar arasında geçer. Ayrıca doktor Ragıp üzerinden de Batı'ya olan özentilik eleştirilir. Diğer romanlarda olduğu kadar baskın bir şekilde Doğu- Batı meselesi üzerinde durulmasa da romanın satır aralarında Peyami Safa bu temayı okuyucuya sunmaktan geri durmaz.
"Kırkını geçmiş insanların tecrübelerine sahip olduğuma inanıyordum, fakat hâlâ Nüzhet'e sevdalandığımı kendime itiraf edemeyecek kadar çocuktum."
_____________________________________________
*** Fikriyat.com'un ürettiği özel içeriklere ulaşmak için tıklayınız: https://www.fikriyat.com/fikriyat-ozel
***Podcast kayıtlarıyla İslam'dan fıkha, edebiyata, tarihe dair bilgiler içeren programları dinleyebilir ve güncel olayların tarihte yer alan örnekleriyle, edebiyattan sanata dair birçok içeriği de takip edebilirsiniz: https://www.fikriyat.com/podcast
***Dijital medyanın tüm mecralarında yer alan Fikriyat.com sosyal medyada da aktif olarak faaliyet gösteriyor:
TWITTER: https://twitter.com/fikriyatcom
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/fikriyat/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/fikriyat/
PODCAST'LER: https://www.fikriyat.com/podcast
MOBİL UYGULAMASI https://play.google.com/store/apps/details?id=com.turkuvaz.fikriyat
Ayrıntılı bilgi: https://www.fikriyat.com/kultur-sanat/2020/07/10/dijital-medyaya-yeni-bir-soluk-getiren-mecralar-fikriyatcom-ve-vav-radyo
------------------------------------------------------------------------------
Bilgi: Sitemizde ve sosyal mecralarımızda bulunan içeriklerimizi kaynak göstermek şartıyla paylaşabilirsiniz.