Şiir türleri nelerdir? Şiir türü örnekleri
Edebiyatın en kadim türlerinden biri şiirdir. Cahit Sıtkı Tarancı tarafından "Sözcüklerle güzel şekiller kurma sanatı" olarak tanımlanan şiir, ask, ayrılık, özlem, kahramanlık, eleştiri ve öğreticilik noktasında konularına göre türlere ayrılmıştır. Peki, edebiyatımızda konularına göre ayrılan şiir türleri ve ünlü edebiyatçılarımızın bu türlere örnek olarak yazdığı şiir örnekleri nelerdir?
Giriş Tarihi: 22.02.2020
11:51
Güncelleme Tarihi: 22.02.2020
11:57
"Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik
Haykırdı, ak tolgalı beylerbeyi "İlerle!" Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kafilelerle
Şimşek gibi atıldık bir semte yedi koldan Şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan
Bir gün yine doludizgin atlarımızla Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla
Cennette bu gün gülleri açmış görürüz de Hâlâ o kızıl hâtıra gitmez gözümüzde
Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik"
Yahya Kemal
"Kalktı göç eyledi Avşar elleri, Ağır ağır giden eller bizimdir. Arap atlar yakın eder ırağı, Yüce dağdan aşan yollar bizimdir. Belimizde kılıcımız Kirmani, Taşı deler mızrağımın temreni. Hakkımızda devlet etmiş fermanı, Ferman padişahın,dağlar bizimdir. Dadaloğlu'm birgün kavga kurulur, Öter tüfek davlumbazlar vurulur. Nice koçyiğitler yere serilir, Ölen ölür, kalan sağlar bizimdir."
Dadaloğlu
Belli bir düşünceyi aşılamak ya da belli bir konuda öğüt, bilgi vermek, ahlaki bir ders çıkarmak amacıyla öğretici nitelikte yazılan, duygu yönü zayıf şiir türüdür. Bu şiir türünün tarihi çok eskiye dayanmaktadır. Eski çağlarda ozanların eğitici öğretici bir kişi olduğu kabul ediliyordu. Eski Yunan edebiyatında Hesiodos bu türün ilk örneklerini vermiştir. Türk edebiyatında "ta'limî" terimi de aynı anlamda kullanılmıştır. Manzum hikâyeler ve fabllar da bu gruba girer.
"Şunlar ki çoktur malları Gör nice oldu halleri Sonucu bir gömlek imiş Anında yoktur yenleri"
Yunus Emre
"Topraktandır cümle beden Nefsini öldür ölmeden Böyle emretmiş Yaradan Sen kalemsin ben uç muyum?"
Aşık Veysel
Eleştirici bir anlatımı olan şiirlerdir. Bir kişi, olay, durum, iğneleyici sözlerle, alaylı ifadelerle eleştirilir. Bunlarda didaktik özellikler de görüldüğünden, didaktik şiir içinde de incelenebilir. Ancak açık bir eleştiri olduğundan ayrı bir sınıfa alınması daha doğru olur. Bu tür şiirlere Divan edebiyatında hiciv, Halk edebiyatında taşlama, yeni edebiyatımızda ise yergi verilir.
"Müdür bey dert dinler, bugün 'maruzât'! Çatık kaş.. Hükumet dedikleri zat… Beni Allah tutmuş, kim eder azat? Anlamaz; yazısız, pulsuz, dilekçem… Anlamaz; ruhuma geçti bilekçem!"
Necip Fazıl Kısakürek
"Söylersin de söz içinde şaşmazsın Helali haramı yersin seçmezsin Nasibin kesilir de sular içmezsin Akar çaylar senin olsa ne fayda"
Pir Sultan Abdal