Tarihi bir kaynak olarak Selimnâme

📌 Yavuz Sultan Selim sekiz yıla seksen yıllık icraatlar sığdırmış, kudretli bir Osmanlı padişahıdır. Kendisinin keskin zekâsı ve inatçı tavrı sayesinde on yıllardır halledilemeyen doğu sorunu büyük ölçüde, Mısır sorunu ise tamamen halledilir. I. Selim, padişahlığı kadar sanata olan düşkünlüğü ve âlimlere karşı hürmeti ile de bilinir. Vefat ettiğinde oğlu Sultan Süleyman'a herhangi bir sorunu olmayan, hazinesi ağzına kadar dolu, büyük sınırlara sahip, merkezi otoritesi kuvvetli, bir devlet bırakır. (x) 🔍 Bilgi Notu: ◼ II. Bayezid ve divanı ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Osmanlı'dan günümüze 15 minyatür sanatçısı 📌 Yavuz Sultan Selim'in hayatı, yaşadıkları ve saltanatı hakkında devrinde yahut sonrasında yazılan eserlere 'Selimnâme' denir. Bu gelenek ilk defa I. Selim zamanında oluşur, bir müddet devam ettikten sonra ise terk edilir. Selimnâme yazan müelliflerin çoğunluğu eserlerini Kanuni Sultan Süleyman devrinde telif eder. Zaman içerisinde kısa bir iktidar süresinde büyük işler başaran Yavuz Sultan Selim'e dair duyulan sevgi, saygı ve hürmet bu eserlerin çoğalmasına ve farklı bir tütün doğmasına vesile olur. (x) 🔍 Bilgi Notu: ◼ Şehzade Selim ve Tatar Hanı ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Osmanlı'dan yadigar kıymetli minyatürler 📌 Osmanlı tarih yazıcılığının zirvesinde ortaya çıkan bu tür, büyük bir değer ifade eder. Bilhassa belli bir dönemi ele almaları Selimnâme ve ondan sonra ortaya çıkacak olan Süleymannâmeleri tarihi kaynak olarak müstesna bir mevkiye taşır. Ayrıca tarih ilmi bakımından bu denli kıymetli olan Selimnâmeler, edebi birer numunedir. Mensur, manzum ve mensur-manzum karışık olarak yazılan bu eserler, Osmanlı kültür ve medeniyet aynasının tarihe ve edebiyata tutulmuş birer yüzü gibidirler. 10 soruda Yavuz Sultan Selim ve hilafet ◼ Çaldıran Savaşı ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Minyatür sanatı hakkında 10 bilgi ◼ İdrîs-i Bitlisî ➡ Selîmşâhnâme ◼ Şükr-î Bitlisî ➡ Selimnâme ◼ Kebir b. Üveys Kadızâde ➡ Gazavat-ı Sultân Selîm ◼ Ali b. Muhammed El-Lâhmi el-Mağribî ➡ ed Dürrü'l meşan fi sîreti muzaffer Selîm Han ◼ Muhyî ➡ Selimnâme ◼ Şîrazlı Molla Muhammed ➡ Şâhnâme-i Selîm Hânî ◼ Kılıçzâde İshak Çelebi ➡ Selimnâme (İshaknâme) ◼ Sücûdî Çelebi ➡ Selimnâme ◼ Keşfî Mehmed Çelebi ➡ Ravza-i Ehl-i Cihât ◼ Sadî b. Abdülmüteâl ➡ Selimnâme Kanuni'nin hayatına ışık tutan en önemli kaynak: Süleymannameler ◼ Yavuz Sultan Selim ve sohbet meclisi ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî İslam sanatının merkezi: Türk ve İslam Eserleri Müzesi 📌 Yavuz Sultan Selim'in şehzadelik döneminden vefatına kadar olan hayatını anlatan eser, Şükrî-yi Bitlisî tarafından yazılır. Eser Yavuz'a yazılan bir şiirin ilavesi ile 1530 yılında Kanuni Sultan Süleyman'a sunulur. Bitlisli olması sebebiyle Doğu bölgesini çok iyi bilen Şükrî'nin Yavuz'un doğu seferine dair verdiği malumatlar çok kıymetlidir. Manzum bir metne sahip olan eser, dil özellikleri ve tarihi bir kaynak olması yönüyle diğer Selimnâme'ler içerisinde farklı bir noktada durur. Eserin orijinal nüshası Topkapı Sarayı Kütüphanesi'nde bulunur. Aynı zamanda çok değerli başka bir nüshası ise Kudüs Jewish National Library'de bulunur. Şükrî-yi Bitlisî kimdir? 15 ve 16. Yüzyılda yaşayan meşhur şair, müftü, müellif, kadı ve müderris. İyi bir eğitim aldığı bilinen Şükrî, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman'ın seferlerine katılmıştır. Ölüm tarihi 1531 olan Şükrî, Arapça, Farsça, Ermenice, Kürtçe ve Hintçe bilip aktif olarak muhtelif spor dalları ile de ilgilenmiş önemli bir karakterdir. Eserden Alıntılar ↪ Geldi Elbistâna çıkdı yek-'inân ◼ Yavuz Sultan Selim ve divan üyeleri ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Osmanlı sanatına yansıyan 5 bitki motifi 📌 Keşfî Mehmed Çelebi tarafından yazılan eser, ilk Selimnâmelerden olması bakımından önemlidir. Keşfî, sebeb-i telif kısmında kitabı 'dünyada rütbe ahirette menzil kazanmak' maksadıyla yazdığını belirtir. Eser, kendi içerisinde başlıklara ayrılmaz. Selimnâme'de; Yavuz'un tahta çıkışı başlangıç alınır ve Kanuni Sultan Süleyman'ın tahta çıkışı son olarak kabul edilir. Keşfî Mehmed Çelebi kimdir? Doğumu hakkında net bir tarih bulunmayan Mehmed Çelebi, 1525'de vefat eder. 15 ve 16. Yüzyıllarda yaşayan şair ve tarihçidir. Şehzadeliği döneminde Yavuz Sultan Selim,'in katipliğini yapan Çelebi, İran ve Mısır seferlerinde I. Selim'in başkatibi olarak hizmet verir. Keşfî Mehmed, tezkirelerde güzel ahlak sahibi ve şair olarak geçer. Eserden Alıntılar ↪ Kılıçlar kan içinde neyze ile ◼ Celali isyanı ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Ravza-i Mutahhara'nın duvarlarını hüsn-i hat ile süsleyen Osmanlı sanatkarı 📌 Çok sevilen bir şair olan İshak Çelebi, tarih düşürmek ve Sultan Selim'in mazharına nail olabilmek için Selimnâme yazar. Eser boyunca İshak Çelebi'nin temiz ve kuvvetli şiir dili dikkat çeker. İshak Çelebi'nin eserde naklettiği tarih ve olayları dönem tarihçileri de kullanır. Bu husus onun güvenilirliğini kanıtlar. Çelebi kitapta, II. Bayezid devrini siyasi olarak karışık ve güvensiz olarak tasvir ederken Yavuz'un iktidar yıllarını ise ilmin tekrar doğduğu yıllar olarak niteler. Selimnâme'nin İstanbul'da dokuz adet nüshası vardır. İshak Çelebi kimdir? 1465-1537 yılları arasında yaşayan divan şairi İshak Çelebi, Üsküplüdür. İyi bir eğitim aldıktan sonra Siroz, Edirne ve Üsküp'te müderrislik yapan Çelebi, bir zaman sonra Fatih Sahn-ı Seman medreselerinde müderris oldu. Kadı olarak atandıktan kısa bir süre sonra vefat eden Kılıçzade İshak Çelebi, çalışmaları ile Yavuz ve Kanuni gibi iki büyük hükümdarın takdirini kazandı. Eserden Alıntılar ↪ Gülşen- i hüsnün temaşâ eyleyüb medh itmeğe ◼ Yavuz Sultan Selim Han ve Horasan Beyi Mirza ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Kitaplara giydirilen zarafet: Osmanlı'da cilt sanatı 📌 Yavuz Sultan Selim döneminin büyük alimlerinden olan İdrîs-i Bitlisî, dönemin tanığı olarak bir Selimnâme yazar. Eserde I. Selim'i dokuzuncu gök olarak niteleyen Bitlisî, eserini vefatından kısa bir süre önce btitirir. Kitabın düzenlenmesi işini oğlu Ebu'l Fazl gerçekleştirir. Doğu Anadolu'nun Osmanlı topraklarına katılmasında büyük emekleri olan İdrîs Bitlisî eserini Farsça kaleme alarak, tarihi meseleleri izah eder. İdrîs-i Bitlisî kimdir? 1520 senesinde vefat eden Bitlisli şair, müellif, hattat ve devlet adamıdır. Abdurrahman Cami gibi büyük alimlerin ilmi halkalarından faydalanan Bitlisî, Şah İsmail'in İran'da iktidarı ele geçirmesi ile birlikte Osmanlılara sığındı. Yavuz'a çıkacağı Şark savaşında danışmanlık yapan Bitlisî, tavsiyeleri ile Doğu Anadolu'nun şiileşmesinin önünü almış oldu. Eserden Alıntılar ↪ Bize çare kıl, çünkü yardımcımız yok. ◼ Müellif, Nakkaş ve Hattat ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî İslam sanatları kimden etkilendi? 📌 Kadızade'nin bilinen tek eseri olan Selimnâme, Üsküdar Hacı Selim Ağa Kütüphanesi'nde bulunur. Dili Farsça olan kitap, Mısır seferi dönüşü kaleme alınır. Mısır harbi sırasında ordunun hareketini, savaşları ve bölgedeki kültürel yaşantıyı anlatan eser, aynı zamanda sosyal tarih açısından da önemli bir noktadadır. Kadızade eserinde Yavuz'u davranış biçimi ve fatih olması yönünden İskender'e benzetir. Kebir b. Üveys Kadızâde kimdir? Hakkında pek bir bilgi olmayan Kebir b. Üveys, Çaldıran savaşında Osmanlı'ya esir düşmüş bir asker olduğunu eserinde belirtir. Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferinde bulunan müellif, dönem içerisinde yaşanan olayları eserinde sarih bir şekilde anlatır. Eserden Alıntılar ↪ Ateş verir âbit yüzlerce zahidin harmanına ◼ II. Bayezid ve Şehzade Selim'in Çorlu'da karşılaşmaları ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Kalemin ince dokunuşu: Hüsn-i hat ◼ Ridaniye Savaşı ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî El yazması kitaplarına nakşedilen geleneksel sanatlar ◼ Sultan II. Bayezid'in cenazesi defin için İstanbul'a getiriliyor ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Sanatın hayata yansıması: Ebru, puşide ve şile bezi nasıl yapılır? ◼ Yavuz Sultan Selim ve şehzade Ahmet taht için mücadele ediyor ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî Minyatür ve Hat sanatı üzerinden kurulan bir estetik ◼ Kemah'ın fethi ◼ Kaynak: Selimnâme-i Şükrî 'Minyatür sanatı çok derinlikli bir dünya'

Tarihi bir kaynak olarak Selimnâme

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

Mersin'de "Bolkarlar'dan Toroslar'a Desenlerin Sırrı" temalı defile düzenlendi

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

Cengiz Dağcı'nın kaleminden "Üşüyen Sokak"

İsmet Özel'in Taşları Yemek Yasak kitabından düşündürücü satırlar

Ekrem Demirli'nin ufuk açıcı cümleleri

İslam’dan edebiyata kadar en özgün konuların podcastleri

Filistin'deki zulme karşı Müslüman tavrı nasıl olmalı - PODCAST

Uygur Türklerinin kaderini değiştiren 48 madde

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

PODCAST I Fergana Vadisi'nin önemi

Merhametten ve empatiden uzak Çocuk Hakları Günü!

Metoda dair: Yöntemi gözden geçirme

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Haris el-Muhâsibi'den Hakk'ı Arayanlara Nasihatler

Filistin’i işgale yönelik Yahudi göçleri: Aliyah

İsrail işgallerine karşı "birlik" çağrısı

Osmanlı belgeleri ışığında Filistin’e Yahudi göçü

Bosna Savaşı öncesinde bölgedeki gerilimlerin tarihsel kökenleri

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

İzimler ve çözümler

Cengiz Dağcı'nın kaleminden "Üşüyen Sokak"

Bir sualim var sana ey dervişler ecesi

Osmanlı’da kadın öğretmen yetiştiren kurum: Darülmuallimat

Öğretmenler gününe özel 7 film

Arama

Tarihi bir kaynak olarak Selimnâme