Arama
Tolstoy Nobel Ödülü'nü neden reddetti?
Edebiyat dünyasının büyük yazarlarından Tolstoy, yalnızca edebi bir deha değil, sıra dışı bir kişilik ve yaşadığı dönemde dünyanın en ünlü insanıydı. Eserlerini "mürekkep hokkasının içine vücudundan etler bırakarak" yazıyordu. Peki, dünya edebiyatının bu önemli yazarı, Nobel ödülünü neden reddetti?
Çeşitli patlayıcıyı icat ederek birçok ölüme neden olan Alfred Nobel, aynı zamanda silah sanayisine yatırım yapmış bir mucitti. Nitekim silah sanayisinden yüklü paralar kazandı. Fakat 1888'de kardeşi Ludvig öldüğünde, bir Fransız gazetenin kendisi ile kardeşinin ölüm haberini karıştırıp "Ölüm tüccarı öldü" başlığının üzerine öldüğü zaman çok kötü biri olarak anılacağını düşündü. Kötü imajını silme amaçlı olarak da servetinin yüzde 94'ünü insanlığa üstün hizmette bulunacak kişilere verilecek bir ödül fonu kurulması için bağışladı.
Peki, Nobel gerçekten barış ödülü müydü? Nobel ödülü ile ilgili detaylı bilgilere ulaşmak için tıklayın.
Tolstoy, Nobel ödülü ile gelen paranın hayırdan ziyade kötülük getireceğine inanıyordu. Tolstoy'un eserlerinin yeterince "idealistik" bulunmadığı gerekçesiyle yazara ödül verilmemişti. Rus basını ise Tolstoy'un Nobel Edebiyat Ödülü'nü istemediğini yazdı.
7 Ekim 1906'da Rusya Bilimler Akademisi yazarı ödüle aday gösterince Tolstoy, olaya müdahale etti. Tolstoy, arkadaşı Fin yazar Arvid Yarnefelt'e yazdığı mektubunda, ödülün kendisine verilmemesi için elinden gelen her şeyi yapmasını rica etti. Rus yazar, 'Eğer bana bu ödül verirlerse, bu durumda ödülden vazgeçmem hiç hoş olmayacak.' dedi
Yarnefelt'in Tolstoy'un ricasını yerine getirerek ödülü İtalyan yazar Giosue Carducci'ye verdi. Buna çok sevinen Tolstoy'un, 'Bu kararım beni paraları nasıl harcayacağım ile ilgili birçok zorluktan kurtardı. Bana göre paralar her zaman olduğu gibi ancak ve ancak kötülük getiriyor. İkincisi ise tanımadığım, ama derin saygı duyduğum çok sayıda insanın üzüntü mesajını almak bana büyük onur ve memnuniyet verdi.' dedi.
Böylece Tolstoy, 1906 yılında adaylığını reddederek, Nobel Edebiyat Ödülü'nün Yazar Giosue Carducci'ye verilmesini sağladı.
Jean-Paul Sartre Nobel Edebiyat Ödülü'nü reddeden bir diğer yazardı. Reddetme nedeni ise "Nobel'i Neden Reddettim" isimli yazısında şöyle açıklıyordu:
"Resmi payeleri hep reddettim. Legion d'Honneur'ü de kabul etmemiştim. Fransız Akademisi'ne de girmedim. Yazar kendisinin bir kuruma dönüştürülmesini reddetmelidir. Bu onur verici bir paye dahi olsa bunlar kişisel nedenlerim. Bir de, bu ödülü verenlerin konumundan dolayı kabul edemem. (…) Benim gibi yaşlı bir devrimciye böyle bir ödül vermek, kapitalizmin intikam alma girişiminden başka bir şey değildir."
1958 yılında ise Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen Boris Pasternak, Sovyetler Birliği'nin baskısıyla ödülü reddetti.