Türk lehçelerinde "afet, felaket"
Doğal afetler, insanların müdahalesi dışında gerçekleşen ve büyük yıkım ve hasarlara sebebiyet veren tabiat olaylarıdır. Sel, deprem, heyelan, tsunami, yangın gibi doğal afetler insanlara ve insanlığa tarih boyunca büyük zarar verdi. Bu felaketlere, tarih boyunca acı tecrübeler edinilerek çeşitli isimlendirmeler verilmiştir. İşte, Türk lehçelerinde afet ve felaket kelimelerinin karşılıkları...
Giriş Tarihi: 07.02.2023
15:57
Güncelleme Tarihi: 07.02.2023
17:28
ÖZBEK TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Afät/ fälakät
🔹 Güneydoğu grubunun temsilcisi olan Uygurlar, bugün ağırlıklı olarak Özbekistan Cumhuriyeti'nde yaşamaktadırlar. Özbek Türkçesi ise kendi cumhuriyetinde yaşayan halkı ve Pakistan, Türkiye gibi ülkelere göç eden Özbek Türkleri tarafından konuşulmaktadır.
🔹 Özbek Türkçesinde "afet/ felaket" kelimelerini, "afät/ fälakät" sözcükleriyle karşılık bulur.
BAŞKURT TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Afät/ fälâkät
🔹 Kuzeybatı sınıfını temsil eden bir diğer lehçe olan Başkurt Türkçesinde "afet ve felaket" kelimelerini karşılamak için "afät/ fälâkät" sözcükler kullanılır.
Ortak değerlerimiz "vatan"
KARAÇAY- MALKAR TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Hadagalık
🔹 Arapça "felek " kökünden türeyen felaket kelimesinin ilk anlamı, "büyük zarar, üzüntü ve sıkıntılara yol açan olay veya durum, bela" ikinci anlamı ise, "çok kötü" üçüncü anlamı, "şaşırtıcı, hayrete düşürücü" manalarına gelmektedir.
🔹 Kafkas Türklerinden olan Karaçay Malkar halkının kullandığı bu lehçede, afet/ felaket kelimesini, "hadagalık" sözcüğü karşılamaktadır.
KARAY TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Tarlıh
🔹 Karay Türklerinin kullandığı Karay Lehçesinde, diğer lehçelerden farklı olarak, "afet/ felaket kelimelerini "tarlıh " ifadesi karşılamaktadır.
Karay Türkçesi
Karay Türkçesi, Türk dillerinin Kıpçak grubuna ait bir lehçedir. Kırım Tatarcasına yakındır. Musevi inancına mensup bir Türk grubu tarafından konuşulması sebebiyle de ayrı öneme sahiptir. Karay Türkçesi, yok olma tehlikesi altında yer alan Türk yazı dillerinden sadece biridir.
Ortak değerlerimiz "sevgi"
KAZAK TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Opat/ balaket
🔹 Kuzeybatı grubunun temsilcisi olan Kazak Türkçesinde "afet/ felaket " kelimesini "Opat/ balaket" ifadesi karşılar. Afet kelimesindeki aharfi ise f, e harfi ise e değişimine urağmıştır.
Kazak Türkçesi
Kıpçak grubundan olan Kazak Türkçesi, Orta Asya'daki Kazakistan Devleti'nde konuşulan Türk dillerinden biridir. Nogay Türkçesi ve Kırgız Türkçelerine benzemektedir. Dünyada yaklaşık 23 milyon kişi, Kazakistan'da da 13 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.