Arama
Türk lehçelerinde "afet, felaket"
Doğal afetler, insanların müdahalesi dışında gerçekleşen ve büyük yıkım ve hasarlara sebebiyet veren tabiat olaylarıdır. Sel, deprem, heyelan, tsunami, yangın gibi doğal afetler insanlara ve insanlığa tarih boyunca büyük zarar verdi. Bu felaketlere, tarih boyunca acı tecrübeler edinilerek çeşitli isimlendirmeler verilmiştir. İşte, Türk lehçelerinde afet ve felaket kelimelerinin karşılıkları...
KARAÇAY- MALKAR TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Hadagalık
🔹 Arapça "felek" kökünden türeyen felaket kelimesinin ilk anlamı, "büyük zarar, üzüntü ve sıkıntılara yol açan olay veya durum, bela" ikinci anlamı ise, "çok kötü" üçüncü anlamı, "şaşırtıcı, hayrete düşürücü" manalarına gelmektedir.
🔹 Kafkas Türklerinden olan Karaçay Malkar halkının kullandığı bu lehçede, afet/ felaket kelimesini, "hadagalık" sözcüğü karşılamaktadır.
KARAY TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Tarlıh
🔹 Karay Türklerinin kullandığı Karay Lehçesinde, diğer lehçelerden farklı olarak, "afet/ felaket kelimelerini "tarlıh" ifadesi karşılamaktadır.
Karay Türkçesi
Karay Türkçesi, Türk dillerinin Kıpçak grubuna ait bir lehçedir. Kırım Tatarcasına yakındır. Musevi inancına mensup bir Türk grubu tarafından konuşulması sebebiyle de ayrı öneme sahiptir. Karay Türkçesi, yok olma tehlikesi altında yer alan Türk yazı dillerinden sadece biridir.
KAZAK TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Opat/ balaket
🔹 Kuzeybatı grubunun temsilcisi olan Kazak Türkçesinde "afet/ felaket" kelimesini "Opat/ balaket" ifadesi karşılar. Afet kelimesindeki aharfi ise f, e harfi ise e değişimine urağmıştır.
Kazak Türkçesi
Kıpçak grubundan olan Kazak Türkçesi, Orta Asya'daki Kazakistan Devleti'nde konuşulan Türk dillerinden biridir. Nogay Türkçesi ve Kırgız Türkçelerine benzemektedir. Dünyada yaklaşık 23 milyon kişi, Kazakistan'da da 13 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
KIRGIZ TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Opat/ balaket
🔹 Kuzeybatı grubunun yuvarlaşma özelliği ile bilinen Kırgız Türkçesinde "afet/ felaket" kelimesi, Kırgız Türkçesinde "opat/ balaket" sözcükleri kullanılarak karşılanır.
Kırgız Türkçesi
Kırgızistan, Orta Asya'daki Türk cumhuriyetidir. Kırgızistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir.
KAZAN TATAR TÜRKÇESİ
Afet/ felaket - Afät/ fälakät
🔹 Kuzeybatı grubu temsilcisi olan Tatar Türkçesinde "afet/ felaket " sözcüklerine karşılık olarak "afät/ fälakät" kelimeleri kullanılmaktadır.
🔎 Bir Bilgi:
"Tatar" kelimesi, Çarlık Rusyası döneminde yaşayan bütün Türklere verilen ortak bir isimdir. "Yabancı" anlamına gelen bu kelime daha sonra Tataristan'da ve Kırım'da yaşayan halkın resmi adı olur. Tataristan Cumhuriyeti'nde yaşayan Tatarları ifade etmek için ise "Kazan Tatarı" adı kullanılır.