Arama
Türk lehçelerinde "Ağabey"
Zengin bir dil olan Türkçe birçok lehçeden oluşmaktadır. Türk dilinin farklı gruplardan meydana gelmesi, kadim Türk lisanını çeşitlendirmektedir. Bu durum başta, Türk aile sisteminde kullanılan aile fert isimlerine yansımıştır. "ağabey" sözcüğü de bunlardan sadece biridir.
ÖZBEK TÜRKÇESİ
Ağabey- Aka
◾ Güneydoğu yani Karluk grubunun temsilcisi olan ve yuvarlaşma özelliği ile Türk lehçeleri arasında ayrışan Özbek Türkçesinde "ağabey" sözcüğü yerine diğer Türk lehçelerinde de kullanılan "aka" ifadesi bulunmaktadır.
➡ Ota-bola urishar, og'a-ini yulishar.
➡ (Baba çocuk bağrışır, ağabey küçük kardeş yoluşur.)
➡ Og'a-ini-achchiq, mol-chuchuk.
➡ (Ağabey kardeş acı, mal tatlı.)
➡ Yaxshi bo'lsa og'asi, inisin ko'nglin qoldirmas.
➡ (İyi olsa ağabeyi, kardeşini sevmeyi bırakmaz.)
Özbek Türkçesi Atasözü
UYGUR TÜRKÇESİ
Ağabey- Aka
◾ Günümüzde, başta Çin'in içinde tüm zorluklara karşı yaşamlarını sürdürmeye çalışan Uygur Türklerinin kullandığı Uygur Türkçesi Karluk grubundandır.
◾ Uygur Türkçesinde "ağabey" sözcüğü yerine "aka" kelimesi kullanılmaktadır.
➡ Akañ bilen oynaşma, şille şapilaq yeysen.
➡ (Ağabeyinle oynama, tokat yersin.)
➡ Aka bar yerde ini yoq, ini bar yerde aka (yoq).
➡ (Ağabey olan yerde kardeş yok, kardeş olan yerde ağabey yok.)
Uygur Türkçesi Atasözü
HAKAS TÜRKÇESİ
Ağabey- Abıy
◾ Sibirya grubunu (kuzeydoğu) teşkil eden Hakas Türkçesinde "ağabey" kelimesini "abıy" sözcüğü karşılamaktadır.
ALTAY TÜRKÇESİ
Ağabey- Aka
◾ Kuzeydoğu yani Sibirya sınıfının en çok nüfusa sahip olan, Rusya'nın kuzeyindeki Türklerden olan Altay Türklerinin konuştuğu Altay Türkçesinde "ağabey" yerine "aka" kelimesi kullanılmaktadır.
SAHA TÜRKÇESİ
Ağabey- Ubay
◾ Kuzeydoğu Türk lehçelerinden biri olan Saha (Yakut) Türkçesinde, "ağabey" aile ferdi ismi yerine "ubay" sözcüğü kullanılmaktadır.