Türk lehçelerinde eylül ayı
Türkçe, geniş bir coğrafyada konuşulan kadim dillerindendir. Bir dönem farklı kıtalara akın akın göç edilmesi ortaya pek çok çeşitlilik çıkarmış, Türk dilinin zenginleşmesine vesile olmuştur. Buna, en sembolik ayımız olan eylülü örnek gösterebiliriz. İşte, Türk lehçelerinde eylül ayının karşılıkları...
Giriş Tarihi: 11.09.2023
16:59
Güncelleme Tarihi: 16.09.2024
10:33
ÖZBEK TÜRKÇESİ
Eylül - Sentyabr
◾ Özbek Türkçesi bulunduğu gruptan ve genel Türk lehçelerinden bazı özelliklerinden dolayı ayrılmaktadır. Başta yuvarlaklaşma özelliği gösteren Özbek Türkçesinde morfolojik olarak farklılıklarda mevcuttur.
◾ Fakat tüm farklılıklarına rağmen eylül sözüğünün bu lehçede sentyabr olarak karşımıza çıktığını söyleyebiliriz.
➡ 14-15 sentyabr kunlari YuNESKO Bosh direktorining ijtimoiy va gumanitar fanlar bo'yicha yordamchisi, O'zbekistonning YuNESKO qoshidagi doimiy delegatsiyasining taklifiga binoan "Markaziy Osiyo jahon sivilizatsiyalari chorrahasida" Xalqaro forumida ishtirok etish uchun Xiva shahriga tashrif buyurdi.
➡ 14-15 Eylül tarihlerinde, UNESCO Sosyal ve Beşeri Bilimler Genel Müdürü'nün yardımcısı, Özbekistan'ın UNESCO daimi heyetinin daveti üzerine, "Orta Asya'nın Kavşağında Orta Asya" adlı uluslararası foruma katılmak üzere Hiva şehrini ziyaret etti.
Türk lehçelerinde "deprem"
UYGUR TÜRKÇESİ
Eylül - Tokkuzunçu ay
◾ Güneydoğu Türk lehçelerinden biri Uygur Türkçesidir. Bu lehçe, diğer gruplardaki ortak kelime özelliklerini taşımaktadır. Örneğin eylül ayını belirtmek için diğer lehçelerde olduğu gibi sentyabr ile tokkuzunçu ay ifadeleri kullanılmaktadır.
➡ Uyghurche sentyabr, tokkuzunçu ay ayttılar.
➡ Uygurca eylül, dokuzuncu ay olarak söylenir.
TATAR TÜRKÇESİ
Eylül - Sentyabr
◾ Rusya sınırları içinde yaşayan Tatar Türklerinin konuştukları lehçe olan Tatar Türkçesi, kuzeybatı yani Kıpçak grubunun bir üyesidir. Bu lehçede eylül kelimesini İngilizce kökenli sentyabr sözcüğü karşılamaktadır.
➡ İskiçe birinci sentyabrde kük kükrese, kilesi yıl aşlık unar, lekin küz uzak kilir .
➡ Eski takvime göre bir Eylül'de gök gürlese, gelecek yıl tahıl iyi olur, lakin güz uzun sürer.
Ortak değerlerimiz "sevgi"