Arama
Türk lehçelerinde güzel
Türkçe, zenginlik bakımından dünyanın sayılı dilleri arasında yer alır. Bir sözcüğü birden fazla kelime karşılayabilir. Örneğin güzel ifadesinin Türk lehçelerinde birden fazla kullanımı ve karşılığı bulunur. İşte; Özbek Türkçesinden Kırgız Türkçesi, Tatar Türkçesinden Uygur Türkçesine "güzel" sözcüğünün kullanımlarını sizler için araştırdık....
UYGUR TÜRKÇESİ
Güzel - Yaxşi
🔹 Uygur Türkleri, 1930 yılından itibaren Arap alfabesini kullanmaktadır. Özbek Türkçesi gibi Uygur Türkçesi de Karluk yani güneydoğu grubunda yer alır.
🔹 Diğer Türk lehçelerinin genelinde olduğu gibi bu lehçede güzel sözcüğünü yaxşi ifadesi karşılamaktadır.
➡ Yaxşilikka yaxşilik her kişinin işidır.
➡ İyiliğe iyilik her kişinin işidir.
GAGAVUZ TÜRKÇESİ
Güzel - Gözal
🔹 Gagavuz lehçesi her ne kadar Türkçenin bir kolu olsa da konuşulduğu coğrafyadan ötürü zamanla Slav dil özellikleri göstermeye başlamıştır.
🔹 Gagavuz lehçesinde bu durum yaşansa da kendine has öz Türkçe kelimeleri de bünyesinde bulundurur. Bunlardan biri güzel manasına gelen gözal sözcüğüdür.
➡ Gözalmiş onun boyu / Altınmış benizi koyu…
➡ Güzelmiş onun boyu / Altınmış benzi koyu…
TÜRKMEN TÜRKÇESİ
Güzel - Gowy
🔹 Güneybatı yani Oğuz grubuna dahil olan Türkmen Türkçesi, kendine has özellikleri bünyesinde barındırmaktadır. Buna örnek olarak güzel manasına gelen gowy sözcüğünü örnek olarak gösterebiliriz.
➡ Kebelegin düışi" filmi iň gowy kino-film sazy baıragyny aldy.
➡ "Kelebeğin Rüyası" En İyi Film Müziği ödülünü kazandı.
AZERBAYCAN TÜRKÇESİ
Güzel - Gözəl
🔹 Türkiye Türkçesine yakınlığı ile bilinen Azerbaycan Türkçesinin toplamda dört diyalekti bulunur bu da Azerbaycan lehçesine zenginlik katmaktadır.
🔹 Azerbaycan Türkçesinde güzel sözcüğünü güzəl kelimesi karşılar. Bakıldığında tek farkın ters e olduğunu görüyoruz. Bu da okunuşta kendini farkettirmektedir.
➡ Əbədi baharım, güllü yazımsan
Çöllərim, dağlarım, Kür, Arazımsan
Masalı ulduzumsan, alın yazılısan
Gözəl Azərbaycan, sevirəm səni
➡ Benim sonsuz baharım sen çiçeksi bir büyüsün,
Tarlalarım, dağlarım, Kura, Arazimsan.
Sen bir masal yıldızısın, alnında yazılısın
Güzel Azerbaycan seni seviyorum.
BAŞKURT TÜRKÇESİ
Güzel - Yaqşı
🔹 Başkurt lehçe olarak diğerlerine göre çok bilinmemektedir. Coğrafi olarak Tataristan Cumhuriyeti'ne yakın olsa da ses ve şekil özellikleri bakımından Tatar Türkçesine benzemez.
🔹 Bu lehçede güzel sözcüğünü yaqşı ifadesi karşılamaktadır. Bu sözcük kullanımında, Azerbaycan Türkçesine benzediğini söyleyebiliriz.
➡ Tili unın yamandır,
Har namani yalmayzır.
Yıl sıgıp kıtha şaşa,
Hıw gına unı yaqşı başa.
➡ Onun dili kötüdür
Her şeyi kaplar
Rüzgar çıksa ortalığı kasıp kavurur
Ancak su onu güzel bastırır.
Bilmece (Ateş)