Arama

Kuşların mütercimi Türkçe aşığı Gülşehri’den beyitler

14. yüzyıl şairlerimizden olan Gülşehri, Arapça ve Farsçanın hakim olduğu bir dönemde Türk dilinin savunuculuğunu yapmış ve en bilinen eseri Mantıku't-Tayr'ı Türkçe yazmıştı. Devrindeki birçok şairin, Türkçenin Arapça ve Farsça'ya nisbetle kaba ve ifade bakımından kabiliyetsiz olduğu yolundaki görüşlerinin aksine fikir yürüten hemen hemen tek şair Gülşehri'ydi. Ayıca mutasavvıf bir şair olan Gülşehri, Feridüddin-i Attar, Mevlana Celaleddin Rumi ve Senai gibi isimlerin etkisiyle eserlerini kaleme aldı. Şairin, Yunus Emre'den sonra zamanının duyguca kuvvetli olduğu kadar usta bir şairi olarak da çağdaşları arasında önemli bir yer tuttuğunda şüphe yoktur. İşte Türkçenin devrindeki en büyük hamisi Gülşehri'den beyitler…

"Kime bir 'afiyet geldi cihânda
Kim ana irmedi yüz bin tezelzül"

Afiyet: Sağlık, sıhhat, rahat, huzur
Tezelzül: Sarsılma, sallanma

Cihanda kime bir rahat ve huzur geldiyse o kişi ona yüz bin sarsılma ile ulaşmadı.

🔍 His ve gönül ülkemizi süsleyen edebiyatımızda Mevlâna Celâleddîn-i Rûmî

"Cihânun ârzûsı cânun almak
Senün fikründe esbâb-ı tecemmül"

Esbab: Sebepler
Tecemmül: Süslenme, süs

Cihanın istediği senin canını almak senin fikrinde ise süslenme sebepleri var.

🔍 Aruzun müziğini yakalayan "İstanbul Şairi"

"Her gülü kim kendime yâr eylerim
Her gice vasfını tekrar eylerim."

Gice: Gece
Vasıf: Nitelik

Hangi gülü kendime yar eylesem, her gece onun vasıflarını tekrar ederim.

🔍 Bütün zamanların şairi: Yunus Emre

"Nevbahar oldu kim bülbül söyleye
Aşkını maşukuna şerh eyleye"

Nevbahar: İlkbahar
Maşuk: Sevgili
Şerh eylemek: Açıklamak, izah etmek

İlkbahar geldi, bülbüle söyleyin aşkını sevgilisine anlatsın.

🔍 Fıkıh alimi şair Nevizade Atai

"Kamu sözü gel ki terk eyleyelim.
Bülbül gibi gül sözü söyliyelim"

Kamu: Bütün

Bütün sözleri terk edelim, bülbül gibi yalnızca "gül" sözü söyleyelim.

🔍 Eski dönem edebiyatımızın şiir defterleri: Mecmualar

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN