Arama
Ünlü yazarların Türkçeye tercüme ettikleri 10 kitap 📕
Dünya edebiyatında öyle eserler var ki Türkçeye çevirileri ünlü edebiyatçılarımızın eşsiz kalemleri ile gerçekleşti. Onların tercümeleri, dev eserlere ayrı bir estetik ve lezzet kattı. Cemal Süreya'dan Sabahattin Ali'ye, Tanpınar'dan Reşat Nuri Güntekin'e, Nazım Hikmet'ten Necip Fazıl'a Türk edebiyatının usta kalemlerinden dünya edebiyatının en iyi eserlerinin tercümeleri…
📚 Rus edebiyatının önemli isimlerinden Aleksandr Puşkin'in kaleme aldığı Yüzbaşının Kızı, 18. yüzyıl Rusyası'nda rejimin çalkantılı ve belirsiz olduğu bir dönemi konu alır.
🔸 Orduya katılan genç asilzade Pyotr Andreyiç Grinyov ile taşralı Maşa arasındaki aşkın geri planında, söz konusu yıllara damgasını vuran Pugaçov Ayaklanması vardır.
🔸 Türkçeye ilk kez 1944'te çevrilen Yüzbaşının Kızı, Sabahattin Ali'nin büyük bir özenle tercüme ettiği bir kitaptır. Çevirmen Erol Güney, Sabahattin Ali'nin bu kitabın çevirisi ile ilgili özenini şu sözlerle anlatır:
"Sabahattin Ali'yi 1940'ların başında Ankara'da, Milli Eğitim Bakanlığı'nın Tercüme Bürosu'nda tanıdım. Bu büronun çevirmenlerindendi. Aynı zamanda Türkçeye çevrilmesi gerekli bulunan klasiklerin seçimi ve yapılan çevirilerin düzeltilmesiyle de görevli idi. [...] Birlikte Puşkin'in Yüzbaşının Kızı romanını çevirirken ne denli sabırlı olduğuna tanık oldum. Rusça bir sözcüğün Türkçedeki anlam ve söyleyiş özelliklerini olduğu gibi verebilmek için saatlerce sabırla ve dikkatle araştırma yapardı."
📌 "Elbiseni yeniyken, şerefini gençken koru."
📚 Meral Maruf, Türkiye'de Mavera dergisinde yayımlanan yazılarıyla tanınmıştır. Afganistan'ın işgal edildiği dönemde, orada yaşananları kaleme almış ve işgali satır satır anlatmıştır.
🔸 Çocukluk günleri Türkiye'de geçmiş, daha sonra Afganistan'a dönmüş ancak Rusların işgali nedeniyle Pakistan'a göç etmek zorunda kalmıştır. Meral Maruf, Afganistan'ın Rus orduları tarafından işgal edildiği dönemde Cahit Zarifoğlu'na Afganistan'da yaşanılanlarla ilgili mektuplar göndermiştir.
🔸 Meral Maruf'un Hicret Günleri kitabı, Cahit Zarifoğlu'nun çevirisi ve Yedi Güzel Adam'ın kurduğu Akabe Yayınları aracılığıyla okuyucu ile buluşmuş; eserin bir başka baskısı yapılmamıştır.
📌 "Dünyada hiçbir iyi insanın kalmadığını hiç kimsenin Müslümanlarla ilgilenmediğini düşünüp insanlardan nefret ediyordum."
📚 Reşahât-ı Aynü'l-Hayât, Mevlânâ Ali bin Hüseyin es-Sâfî'nin kaleme aldığı önemli bir tasavvuf eseridir. Es-Safi, Farsça kaleme aldığı eserinde 16. yüzyıl Nakşibendî tarihi ve kültürüne ışık tutmuştur.
🔸 Türk edebiyatının üstadı Necip Fazıl Kısakürek, bu eseri "tasavvuf hikmetleri ve Evliya menkıbelerinin iki ana eserinden biri" olarak görmüştür. Bu eşsiz eserin çevirisini yapan Necip Fazıl, kendisine biçtiği rolü şu sözlerle anlatmıştır:
🔸 "Reşahat asliyle sadeleştirdiğim bir nevi tercüme denemesi oluyor. Fakat öyle bir tercüme ki, müellifini benim Türkçem ve üslubumla ifadeye davet eder gibi bir şey... Şeyh Safiyüddin Hazretlerinin "Biçare Safi, sen tek ayağı yanmış bir köpeksin ki, üç ayağınla o şan kervanın ardında koşmaktasın..." diye anlattığı gerçek hayat kahramanının arkasında, ben de Şeyh Safi'den sonra gelen köpeğim."
📌 "Asıl iş gönlün temizlenmesidir. Bu da, helal lokmayla olur. Günümüzde helal lokma çok az bulunduğu için; kendisinde ilahi sırlar ortaya çıkan temiz gönül de kalmamıştır."
📚 Dünya klasiklerinin en başında gelen eserlerden olan Savaş ve Barış, hem Napolyon'un Rusya'yı işgalini anlatan dev bir savaş romanı hem de bir Rusya panoramasıdır.
🔸 Eserde, 1800'lerin ortalarında Rusya'nın içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik koşullar, kentlerde, köy ve kasabalarda, büyük çiftliklerde sürdürülen hayat, dönemin önde gelen kişilikleri, saray yaşamı, özellikle üst sınıf ustaca işlenmiştir.
🔸 Savaş ve Barış, Türkçeye 1943-1949 yılları arasında eksiksiz olarak çevrildi. Zeki Baştımar bu çeviriyi o sırada Bursa'da hapiste olan Nazım Hikmet'le birlikte yaptı. Ancak dönemin siyasi atmosferi nedeniyle Nazım'ın adı hiçbir zaman kitapta yer almadı. İlerleyen zamanda Baştımar ailesinin de isteği üzerine bu kitap, iki çevirmenin adıyla yayımlandı.
📌 "Zafer kazanmak barut kokusu almayanlara herhalde çok kolay geliyordur."
📚 Avusturyalı yazar Stefan Zweig tarafından 1925 yılında yayımlanan Korku, varlık ve birçoğuna göre huzur dolu hayatına renk katmak isteyen Irene adlı bir kadının yaşamını konu alır.
🔸 Maruz kaldığı şantaj yüzünden hayatı tuzla buz olan Irene'in o çok güvenli burjuva dünyasına kavuşup kavuşamayacağı irdelenir. Korku, filmlere de ilham olmuş; 1928 yılında Hans Steinhoff, 1954 yılında ise Roberto Rossellini tarafından beyaz perdeye aktarılmıştır.
🔸 Behçet Necatigil'in kusursuz Türkçesi ile dilimize kazandırılan bu eser, bir tür melodramdır. Saygınlık tuzaklarının altında, suçluluk, utanç ve öfke fırtınalarının olduğu Korku, ilk sayfadan itibaren okuyucuyu sürükleyen bir yapıttır.
📌 "Korku cezadan daha berbattır, çünkü ceza bellidir, ağır veya hafif; bilinmeyene, sınırlandırılmışa kıyasla ceza, daha az ürkütür."