Yusuf Atılgan'ın ortaya çıkan ilk şiirleri
Cumhuriyet dönemi edebiyatına yeni bir soluk getiren isimdir Yusuf Atılgan... Aylak Adam, Anayurt Oteli gibi romanlarıyla kitapseverlerin gönlünde taht kurmuştur. Ancak edebiyat tarihinin arka sayfaları onun da sırlarını saklamaktadır. O, iyi bir roman yazarı olduğu kadar bir de şairdir. Sizler için Yusuf Atılgan'ın şairliğinden miras ilk şiirlerini derledik.
Giriş Tarihi: 26.06.2019
10:48
Güncelleme Tarihi: 26.06.2019
16:44
Erzurum yaylamdır, Seyhan kışlağım, Antalya, Malatya yeşil bir bağım; Ankara kâbemdir, ata ocağım; Güzel İstanbul'um, tek sevgilimdir!
İzmir, Bursa, Samsun birer kolumdur, Rumeli tarihte geçit yolumdur. Beşiğim, mukaddes Anadolu'mdur, Bu toprak benimdir, Ana ilimdir!
Toroslar, Ağrılar onu kucaklar, Her köşe başka bir câzibe saklar. Birer şarkı gibi akar ırmaklar, Şehit mirasıdır, bana bu toprak!
Ne sonuncu vardır, ne de birinci, Yetişir içinde olmak sevinci; Koynundan fışkıran şu kara inci, Kömürler diyarı, şirin Zonguldak!
Bu şiir, Kara İnci dergisindeki üç şiirden sonra genç Yusuf Atılgan'ın Zonguldak'ta bir gazetede yayımladığı ilk şiiridir. Mehmet Can Doğan'ın da Kara İnci'deki şiirleri için dediği gibi Yusuf Atılgan'ın Zonguldak'ta bir tanıdığı vasıtasıyla bahsi geçen şiiri bu gazeteye verme ihtimali yüksektir. Hece ölçüsünün 11'li kalıbı ile yazılan şiirde, "memleket sevgisi" teması yurdun dört bir köşesi art arda anılarak işlenir. Yurdum, Çınaraltı'ndaki "Üzülme Adaş" ve Kara İnci'deki "Kırık Kanatlara" şiirlerinde dile gelen milliyetçi söylemin başka bir ifadesi.
"Üzülme Adaş" ve "Yurdum" adlı şiirler, Yusuf Atılgan'ın ilk şiirlerinden bazıları olduğu kadar, yazarın fikrî dünyasını anlamamız açısından da anahtar hüviyetindeki metinlerdir. Bu şiirlerden hareketle Yusuf Atılgan'ın, -en azından üniversite yıllarında bir dönem- tarih sevgisiyle dolu, Türk kimliğini vurgulayan ve milliyetçi bir genç olduğu rahatlıkla söylenebilir. O dönemde yayımladığı diğer şiirlerle, şiirleri neşrettiği dergilere (Çınaraltı, Kara İnci ve Doğu) bu nazarla bakıldığında durum daha iyi anlaşılır.
Yusuf Atılgan, 27 Haziran 1921'de Manisa'nın Göktaşlı mahallesinde dünyaya geldi. Nüfus cüzdanındaki adı Yusuf Ziya Atılgan'dır. Babası Hamdi, annesi Avniye'dir. Hacırahmanlı Köyü Atılgan'ın eğitim hayatına ilk adım attığı yerdir. İlk üç yılı burada okuyup son iki sınıfla ortaokulu Manisa'da okur ve liseyi Balıkesir paralı yatılı okulunda bitirir. Atılgan, 1939 yılında lisenin edebiyat bölümünden mezun olur. Ailesi Tıbbiye'de okumasını istemesine rağmen o, öğretmen olabilmek arzusuyla Edebiyat Fakültesi'ni seçer. Reşit Rahmedi Arat, Halide Edip Adıvar, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Caferoğlu, Ali Nihat Tarlan, Fahir İz hocalarıdır.
1958 yılında Aylak Adam romanı Yunus Nadi Roman Ödülü'nde ikinci seçilir. Aylak Adam, Anayurt Oteli, Canistan en çok okunan eserleridir. 9 Ekim 1989 tarihinde kalp krizi sonucu hayata veda eder.