21. yüzyılın mesleği: Veri bilimciliği
Yirminci yüzyıl ile büyük bir atılım gösteren teknoloji, hızla ilerlemeye ve gelişmeye devam ediyor. Öyle ki dünya nüfusu 8 milyarı aşmışken, teknolojideki baş döndüren hız, gelecekte bazı mesleklerin yok olmasına sebep olacak. Uzmanlar bu durum karşısında yeni iş gruplarının tahmin edilemeyecek şekilde yükseleceğini öngörüyor. Bu meslek dallarından biri olan veri bilimciliğini sizler için araştırdık.
Giriş Tarihi: 07.08.2022
10:02
Güncelleme Tarihi: 07.08.2023
08:59
Moleküler biyogenetikle başarı oranı artacak
📌 Günümüzdeki teknolojide tek bir ilacın birçok farklı kişiye yazıldığını ifade eden Muhsin Konuk, bu şekilde başarı oranının çok düşük olduğunu vurguladı.
📌 Bireyselleşmiş tıp çalışmalarının da ciddi anlamda ön plana çıkacağını söyleyen Konuk, sadece iki mililitre kan alma ya da yanak içerisinden pamukla sıvı alma suretiyle oradan çoğaltılacak DNA'dan genetik profilleri ortaya çıkararak, bunlardan ilaçla ilgili olan kısımların aile hekimlerin bilgisayarına yükleneceğini ve aile hekiminin de o profile bakmak suretiyle genetiğe uygun ilaç verebileceğini belirtti.
Programın tamamını izlemek için tıklayın
Moleküler Biyoloji ve Genetik nedir?
Hücreleri oluşturan moleküllerin canlıların davranışlarını nasıl belirlediğini anlamaya çalışan çok disiplinli akademik bir bölümdür.
Nobel'e giden bir yol hikâyesi
Gelişen teknolojiyle kolaylaşan hayatlar
📌 İnsan gücünün mesleki anlamda önemini kaybettiği çağımızda işlerin çoğunu yine insan zekâsıyla oluşturulmuş makinalara yaptırmaya çalışmak artık ön planda. Meslekler fiziki anlamda yorgunluk ve güç gerektirmeyecek şekilde evrimleşirken, bu gelişmelerin hayatımıza katacağı kolaylıkları da göz ardı etmemek gerekiyor. Özellikle, makine öğrenimi dediğimiz sistem yerine derin öğrenmeyi baz almamız mümkün.
📌 Hayatı kolaylaştıran bir diğer sistemin ise biyobelirteç sistemi olduğunu vurgulayan Konuk , "Hasta, potansiyel bir hasta durumunda mı? İlk başlangıç mı? Orta düzey mi? Son düzey mi? Bunların ortaya çıkartılması mümkün" dedi.
📌 Geçmişe göre kıyaslandığında belirli hastalık oranlarının arttığını söyleyen Konuk, "Bunlar ileride bizim için ciddi problem olacaklar. Bunların beyin görüntülerinin tespitini, dijital ortama aktarılmak suretiyle, hangi düzeyde olduğu ve arızanın nerede olduğunun belirlenmesi mümkün olduktan sonra da ciddi anlamda bizim işlerimiz kolaylaşacak." dedi.
Nöroteknoloji nedir?
Beynin ve ilgili nörolojik dokuların ve sistemlerin geliştirilmesine, değiştirilmesine veya taranmasına izin veren bir teknolojidir. Genellikle bilim kurgu eserleri olmakla birlikte, nöroteknoloji endüstrisi aslında çeşitli dallarla büyüyor. Bu nöroteknolojilerin bazıları, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) makineleri ve ilaç gibi modern tıbbın parçaları olarak kabul edilirken, diğerleri hala erken teorik aşamadadır.
Teknoloji bağımlığı nedir?
Doku - organ mühendisliği gelecek vaad ediyor
📌 Teknolojinin gelişme hızını analiz ettiğimiz zaman ileriye dönük bakıldığında ortaya çıkan tablo, gelecek nesillerin doku-organ mühendisliği sayesinde belki de hastalıklı veya problemli organlarını kendi hücreleri ile yenileyebilecekleri düşünülüyor.
📌 Bu tahmin edilen sistemin hayvanlar üzerinde denendiğini söyleyen Prof. Dr. Konuk "Eskiyen organların sorunu belirlendikten sonra bu sistemler kendi hücrelerimizden o dokuların üretilmesi sağlanmış olacak. Bunu köpeklerde mesanede başardılar. Yani köpeğin kendi kök hücrelerinden köpeğe ait mesane yaptılar. Onun mesanesini çıkartıp o mesaneyi taktılar. Doku uyuşmazlığı da yok çünkü kendi hücresinden oluştuğu için…" şeklinde konuştu.
Programın tamamını izlemek için tıklayın
Doku - organ mühendisliği nedir?
Hedefi donöre bağlı kalmadan ve organ reddiyle sonuçlanma almadan laboratuvar ortamında organ üretimi yapmaktır. Organ nakli öncesinde ve sonrasında karşılaşılan zorluklar ortadan kaldırmak için özellikle son on yılda teknolojik anlamda önemli adımlar atılmıştır.
Organ nakline giden yolu açan Osmanlı tabibi
Veri bilimciliği sağlık sektöründe en önemli faktör
📌 21. yüzyılın mesleklerinde en önemli faktör veri bilimciliği olarak görülüyor. Nedeni ise "kodlama" sayesinde hayat şartlarının her açıdan daha kolay hale gelecek olması…
Konuyla ilgili açıklama yapan Konuk;
"Sağlık çok önemli alanlardan bir tanesi; özellikle genetik tedaviler … Bu genetik tedaviler ile artık vücudumuzda bozuk olan genlerin düzeltilmesi ve daha sağlıklı hale getirilmesi söz konusu… Genetik mühendisliğinin kullanılmasıyla birlikte özellikle istenilen tipte göz rengi, saç rengi, cilt renginde ısmarlama yapılabileceği yönünde düşünceler mevcut… Bunlar önümüzdeki yıllarda bizim karşımıza çıkacak olan şeyler. Bunların gıda da kullanılması oldukça önemli."
Gen tedavisi / terapisi/ sağaltımı, genetik hastalıkların iyileştirilmesi amacıyla hastaya DNA aktarımı yapılmasıdır. Hastaya aktarılan yeni DNA, genellikle hastalığa yol açan mutasyonun etkilerini düzeltme işlevine sahip genler içerir.
İbn-i Sina'dan hastalık rehberi