Arama
İslam'da eğitim hakkında bilinmesi gereken 10 bilgi
İslam kaynaklarındaki ortak anlayışa göre eğitim ve öğretim, bütün hayat boyunca devam etmesi gereken bir süreçtir. Uygarlıkların gelişmesindeki en büyük etkenlerden biri olan eğitim, kültürü oluşturan insanın yetiştirilmesi ile ilgili olduğu gibi, onların bir kuşaktan ötekine aktarılmasında da temel bir araçtır. Öyle ki İslam uygarlığında eğitim ücretsizdi ve her Müslüman yeni şeyler öğrenmek için büyük azim gösterirdi. Bilgiye olan açlık, Medine'deki bir caminin içinde okul açılmasına vesile olmuştu.
Camiden ayrı bir okul olan ilk medrese 1066 yılında Bağdat'ta inşa edildi. Dört farklı Müslüman okulu vardı; normal (ilk) okullar, okuma evleri(liseler), hadis okulları (dini okullar) ve tıp fakülteleri. Çoğu okulun, kimya, fizik ve astronomi gibi gelişmiş konularda Arapça kitaplarla dolu kütüphaneleri vardı. İslam uygarlığında eğitim ücretsizdi ve ihtiyacı olan öğrencilere kitap, harçlık ve konaklayacak yer sağlanırdı.
Okul inşa etmek, öğretmenlerin maaşlarını ödemek ve öğrencilere yemek vermek için evkaf adı verilen fonlar kullanılırdı. 15'inci yüzyılda Osmanlılar okullarda devrim yapmış ve külliye adı verilen bir tür öğrenim merkezi kurmuşlardı. Her kompleksin içinde bir cami, okul, hastane ve yemekhane gibi tesisler bulunurdu.
Müslüman akademisyenlerin gelişmiş eğitim arayışları üniversitelerin yayılmasına neden olmuş ve Avrupa genelinde öğrenimin canlanmasına yol açmıştır. Arapçada Jamı'ah "üniversite" ve Jami de "cami" demektir. İlk İslam uygarlığında yetişmiş pek çok bilim insanı, inanç ile öğrenme arasında bir bağlantı kurmuştur.
Güneydeki en büyük üniversite, 12'nci yüzyıla gelindiğinde yaklaşık 25 bin öğrencisi ile Batı Afrika'da bulunan Timbuktu Mali'deydi.
Fatima Al- Fihrî yeteneğini ve servetini kullanarak Fas'ın, Fes şehrinde Karaviyin adlı okulu olan bir cami yaptırmıştır. Günümüzde dünyanın en eski üniversitesi olup, hala eğitim vermektedir.
Orta Çağ İslam uygarlığı zamanında camilere bitişik olarak yapılan bazı okullar, dünyanın en eski üniversiteleri olarak kabul edilmektedirler. Karaviyyin, zamanına göre yüksek teknoloji teçhizatları olan, astronomi aletleri, usturlaplar, güneş, kum ve su saatleri ile iyi bir donanıma sahipti. Öğrenciler zamanı, muvakkit (namaz saatlerini belirleyen kişi) tarafından denetlenen bir odada hesaplarlardı.