Arama
İnce bir sanat "minyatür"
Detayları ince ince işlenen, renkleri, yaldızları ve muhteşem ayrıntılarıyla insanı hayrete düşüren bir sanattır, minyatür... Aynı zamanda bir görsel belge olma özelliği de taşıyan minyatürler, yapıldıkları dönemin sosyal, kültürel ve siyasi hususları hakkında bilgi verirler. Geçmişten günümüze varlığını sürdüren bu sanat, medeniyetimizin zarif bir izdüşümü. Gelin, birlikte bu güzel sanatı tanıyalım...
💠 Renkler çoğunlukla düz, parlak ve gölgesiz bir soyutlama aracı olarak kullanılır. Sayfa kenarlarında İran minyatürlerinde olduğu gibi Türk minyatürlerinde de ağır bir tezhip yoktur.
💠 Türklerde genellikle konu olarak "tarih" ağırlıklı minyatürler görülür. Osmanlı'nın savaşlarını, şenliklerini ve seferlerini anlatan resimli yazmalar bizlere o dönemin giyimi, mimarisi, gelenekleri, örf ve adetleri hakkında ayrıntılı bilgiler verir. Bu yüzden eserler birer tarihi belge niteliği de kazanmıştır.
İslam sanatları kimden etkilendi
💠 Tarihi, sosyolojik, kültürel ve sanatsal birçok araştırmaya görsel kaynak olan Osmanlı minyatürleri, Cumhuriyet sonrası resim sanatına da esin kaynağı olmuştur.
💠 Türklerde minyatürün Uygurlar döneminde ortaya çıktığı düşünülür. Daha sonra Selçuklular, tarafından geliştirilerek İlk İslam minyatürleri oluşmuştur. Selçukluların minyatür anlayışı da İran coğrafyasından etkilenir.
Hat: Klasik birikim, özgün dokunuş
💠 Türklerin Suriye, Mısır ve Irak gibi ülkeleri fethetmesi ilk Arap minyatürleri de görülmeye başlanır. 11. yüzyıldan itibaren Anadolu'nun içlerine kadar yayılan minyatür sanatında Orta Asya ve Bizans etkileri de görülür.
💠 Abdüddevle, Mevlana'nın resmini yaparak bu dönemin önemli sanatçıları arasında yerini almıştır.
📌Abdüddevle kimdir?
Abdüddevle, 13. yüzyılda yaşamış bir minyatür sanatçısıdır.
💠 İslam kültüründe ise anıtsal resim yalnızca Emeviler döneminde 7. ve 8. yüzyıllarda varolabilmiştir. Bu dönemde fethedilen yeni topraklardaki kadim kültürlerin tarih boyunca kökleşmiş resim gelenekleriyle temasa geçilmiştir.
İrlandalı Duggan, yurt dışına kaçırılan Türk İslam eserlerinin peşinde
💠 Minyatürlerde anlatılmak istenen konu tüm detayları ile aktarılır. Figürler birbirini tümüyle kapatmaz. Konular en ince ayrıntısına kadar işlenir.
💠 Sulu boya, altın ve gümüş yaldızla yapılan minyatürler derinlik kazandırılmamış, ışık, gölge oyunları olmayan resimlerdir. Minyatürlerde genellikle tarihi, ilmi ve edebi konular işlenir.
💠 Osmanlı döneminde 18. yüzyıla kadar İran ve Selçuklu etkisi sürer. Fatih döneminde, padişahı resmetmiş olan Sinan Bey adlı nakkaş, II. Bayezid döneminde Baba Nakkaş dönemin ünlü nakkaşlarındandır.
📌 Bilgi notu: Baba Nakkaş kimdir?
Baba Nakkaş, Özbek asıllıdır ve Fatih Sultan Mehmet döneminde saray başnakkaşlığı yapmıştır. 16. yüzyılda Nigarî, Nakşî ve Şah Kulu ünlü nakkaşlardayken Mustafa Çelebi, Selimiyeli Reşid, Süleyman Çelebi ve Levnî de 18. yüzyılın meşhur nakkaşlarından sayılır.