Arama
İslam uygarlığında hat sanatının temelleri
Estetik ve akıcı hat uygulamalarıyla güzel yazı sanatı, mukaddes kitabımız olan Kur'an-ı Kerim'in ve yaygın olarak bilinen özlü sözlerin yazılmasında kullanılır. Her yazı stili için ucu farklı açılarla kesilmiş farklı türde kamış kalemlere ihtiyaç duyulan bu sanatta, farklı türde ve renkte mürekkeplerle eşsiz güzellikte yazılar yazılır. Peki, İslam uygarlığı ile temelleri atılan hat sanatında, hattatların geçmişte mürekkeplerini dahi kendilerinin yaptığını; kimi zaman mürekkep tariflerini bir sır gibi sakladığını biliyor muydunuz? Resimden mimariye pek çok sanata ilham olan hat sanatının İslam uygarlığına uzanan geçmişini derledik.
Bu desenlerin Kahire'ye gidip gelen ve o dönemde Fatımi Kahire'siyle özel ilişkiler içerisinde bulunan Amalfili İtalyan tüccarlar tarafından Avrupa'ya getirildiğine inanılmaktadır.
Prof. Thomas Arnold, İslam Mirası adlı kitabında İrlanda'da üzerinde kufi yazı stiliyle "Bismillah" (Allah'ın adıyla) yazan, büyük ihtimalle 9'uncu yüzyıla ait bir haç bulunduğunu aktarır.
Diğer sanat formlarında özellikle resimde esere stil katmak amacıyla kufi yazı ilave ediliyordu.
İnsanlara çekici gelen hat sanatı, Rönesans ressamı Gentile da Fabriano'nun Adoration of the Magi adlı tablosunda yer alan kıyafetlerin kenar desenlerinde kullanılmıştı.
Bugün bildiğimiz kalemin icadından önce, Arapçada "kalem" adıyla bilinen kesik uçlu kamış kullanılıyordu.
En çok rağbet gören kamışlar Basra Körfezi'nin kıyı kesimlerinden geliyordu.
24 ila 30 santimetre uzunluğunda olan kamışların çapı genellikle bir santimetre civarındaydı.
Her yazı stili için ucu farklı açılarla kesilmiş farklı türde kamış kalemlere ihtiyaç duyuluyordu.
Farklı türde ve renkte mürekkepler olmakla birlikte en çok kullanılan mürekkepler siyah ve koyu kahverengiydi ve hepsinin kıvamı birbirinden farklıydı.
Hattatlar genellikle kendi mürekkeplerini kendileri yapardı ve kimi durumlarda mürekkep tarifleri sır gibi saklanırdı.