Osmanlı’dan günümüze 15 minyatür sanatçısı
Minyatür sanatı, Osmanlı saray kültürünü yansıtan, el yazmalarını süsleyen, genelde padişah ve diğer yüksek mertebeli kişilere sunulan bir sanattı. Bu sanatın Osmanlı himayesinde gelişip "özgün Osmanlı minyatürü" haline gelmesi II. Mehmet'ten I. Süleyman'a kadar olan dönemde gerçekleşti. 18'inci yüzyıla kadar da minyatür sanatı, sarayda önemli bir yer teşkil etti. Osmanlı'dan günümüze, Matrakçı Nasuh'tan Levni'ye minyatür sanatını icra eden 15 sanatçıyı sizlerle buluşturuyoruz.
Giriş Tarihi: 26.09.2019
12:06
Güncelleme Tarihi: 26.09.2019
12:12
NAKKAŞ NAKŞİ (16-17. YÜZYIL)
16'ıncı yüzyıl sonları, 17'nci yüzyıl başlarında eserler vermiştir. Osmanlı minyatürüne yön veren nakkaşlardandır. Onun üslubunda başlar büyüktür. Gövdeler kimi zaman deforme edilmiştir.
Bu şekliyle figürlerine mizah katan Nakşi, perspektif kurallarını dikkate alarak çizdiği, gözü derinliklere çeken kapı, pencere, kemer, kale, kent tasvirleri yapmıştır. Bu minyatüründe, Sultan II. Osman, Vezir Ahmet Paşa ve Nakkaş Nakşi'nin meclisi tasvir edilmiş.
II. Mustafa ve III. Ahmet döneminde başnakkaşlık yaptı. Asıl adı Abdülcelil Çelebi'dir. Levni lakabı Farsça renk ve boya anlamına gelen "levn" kelimesinden gelmekte olup renklerle uğraşan anlamına gelir.
Resimlerinde perspektife ve resmettiği insanların kişilik özelliklerini yansıtmaya verdiği önem, resimdeki renk ve kompozisyon uyumu, Osmanlı minyatürü için oldukça önemli bir yeniliktir. Minyatüründe konuları yaşanan ve zevk duyulan âleme çevirmiştir.
Bu minyatüründe 17. yüzyıl Osmanlı kadın idealini çizmiştir. Öylesine gerçek gibidir ki kadının kıyafetinin zarifçe hareket ettiğini görebilirsiniz.
ABDULLAH BUHARİ (18. YÜZYIL)
18'inci yüzyılda yaşamıştır. Gerçekçi bir anlayışla yaptığı tek figür çiçek çalışmaları ünlüdür. Renklilik ve zevk başlıca özelliğidir. Yapıtları, Topkapı Sarayı Müze Kitaplığı'ndadır.
III. Murat dönemi nakkaşlarındandır. Nakkaş Osman'ın yanında çalışanlar arasında adı geçer. Kültürel kimlikleri giyimlerle ve önemli kişileri yüz ifadeleriyle belirtir minyatürlerinde. İranlı minyatürcülerin üslubu olan Kazvin üslubundan etkilenmiştir.
Detaylar önemlidir. Sade değildir. Pembe, turuncu, yeşili sık sık kullanmıştır. Bu minyatüründe, Talikazade, kâtibi ve nakkaş çalışırken çizilmiştir. Sağda resim yapan kişi ise kendisidir.
MATRAKÇI NASUH (1480 – 1564)
Gerçek adı Nasuh Bin Karagöz El-Bosnavi'dir. Lakabı labutu andıran sopalarla oynanan matrak oyununu belki keşfetmesi belki de iyi oynamasından dolayı verilmiştir. II. Bayezid'in son döneminde Enderun'da eğitim gördü. Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde eserler verdi.
Çizimleri bugün hem estetik hem de geçmişe ait çok ayrıntılı bilgiler içermesi nedeniyle şaheser olarak tanımlanır. Matrakçı Nasuh topografik tasviri yaratmıştır. Nasuh'un topografik tasvirlerinde insan figürlerine rastlanmamakta, mekân, bitki örtüsü, burada yaşayan hayvanlar, yapılar ve meydanlar ayrıntılarıyla gösterilerek kendi bütünlüğü içinde yer almaktadır.
Bu minyatür, Matrakçı Nasuh'un son eseri olan Nüzhetü Esrâri'l- Ahbar Der-sefer-i Sigetvar'dan alınmış bir minyatür. Macaristan Kralı John Sigismund, Kanuni Sultan Süleyman'ın Otağ-ı Hümayunu'nda görülüyor.