Arama
Selçuklu'nun kadim inşa tekniği: Kurtboğazı
Kadim inşa yöntemleri ile birbirinden eşsiz yapılar inşa eden Selçuklu, çivinin kullanılmadığı muhteşem eserler ortaya koymuştur. Kurtboğazı tekniği gibi ekstra herhangi bir malzemeye ihtiyaç duymayan yöntemler yapıları hem dayanıklı hem esnek hem de ekonomik birer yapıya dönüştürmüştür. Peki ilk Türk evlerinden bugüne değin ulaşmış olan Kurtboğazı tekniği nedir, ahşap yapılarda nasıl uygulanır. Kurtboğazı tekniğini diğer yöntemlerden ayıran özellik nedir?
Kurtboğazı tekniği nedir?
➤ Ahşabın belirli kısımlarının oyularak, diğer oyulmuş ve biribirine uygun şekilde yontulmuş parça ile herhangi başka bir maddeye ihtiyaç duymadan birleştirilmesi usulüne kurtboğazı tekniği denir.
➤ Bu teknik sayesinde yapılar, deprem esnasında sallanarak deprem kuvvetlerini emer. Aynı zamanda estetik bir görüntü ve ekonomik bir değer taşıyan bu teknik Anadolu ve Avrupa'da üretilen yapılarımızda kullanılagelen kadim bir yöntemdir.
Çivisiz camiler
➤ ''Boğaz Kesme'' tekniği olarak da bilinen Kurtboğazı tekniği, ahşap ve tahtaların hiç çivi kullanmaksızın birleştirilmesi sonrasında oluşan dikdörtgen şeklindeki bölümlere hazırlanmış dere taşlarının yerleştirilmesi ile ortaya çıkar.
➤ Çivi ihtiyacı gerektirmeyen bir yöntem olması oldukça sık kullanılmasına sebep olur. Çivisiz, estetik ve narin yapıların arkasında yatan sır yöntem kurtboğazı tekniğidir.
Kurtboğazı tekniğinin avantajları
➤ Kurulumu herhangi ayrı bir materyal gerektirmediği için ekonomik olan bu teknik, iş gücü olarak daha az bir emeği de gerektirmesi yönüyle diğer inşa yöntemlerinden büyük ölçüde ayrılır.
➤ Kolay ve ekonomik yapısı sayesinde ülkemizin hemen hemen her yerinde kurtboğazı ile eserler üretmek mümkün olmuştur.
Kurtboğazı tekniği nasıl uygulanır?
➤ Basit fakat matematiksel ve geometrik bir boyut barındıran kurtboğazı tekniği genellikle 3 kişi yardımı ile sağlıklı bir şekilde oluşturulması mümkün bir yöntemdir. Sadece yapıların kiriş-dikme birleşmelerinde değil, masa, dolap gibi ev eşyalarının üretiminde de kullanılan bir tekniktir.
Kurtboğazı tekniği ile inşa edilmiş yapılarımız
➤ Özellikle Selçuklu'nun ahşap camilerinde, Ankara ve Konya ahşap eserlerinde karşılaştığımız bu yöntem çivisiz üretilmiş hemen hemen tüm yapılarda kullanılagelmiştir.
➤ Samsun Çarşamba'da yer alan Göğceli Camii kurtboğazı tekniğinin ustalıkla kullanıldığı en güzide örnek olarak narin yapısı ile ziyaretçilerini ağırlamaktadır.