Arama
45 saniyenin acı tarifi "17 Ağustos 1999"
Türkiye 17 Ağustos sabahı saat 03:02'de, 7,4 şiddetinde bir depremle sarsıldı. Merkez üssü Gölcük olan ve Marmara Bölgesi'ni büyük ölçüde etkileyen asrın felaketinde, 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 23 bin 781 kişi yaralandı, 285 bin 211 konut hasar gördü. Yaklaşık 45 saniye süren 7,4 büyüklüğündeki depremin üzerinden 19 yıl geçti. Marmara Depremi, Türkiye'nin bugüne kadar gördüğü en büyük doğal afetlerden biri olarak tarihteki yerini aldı. 17 Ağustos depreminde hayatını kaybedenleri rahmetle anıyor; depremin merkez üssü olan ve en ağır biçimde etkilenen Gölcük'teki nüfus ve yerleşme değişimlerine değiniyoruz…
Deprem, çevre iller başta olmak üzere Ankara'dan İzmir'e kadar birçok bölgede milyonlarca insanı etkiledi. Gerek Yalova'da bulunan deprem anıtı, gerek 16 ağustos 2017'de Kocaeli'mde açılacak deprem müzesi 99'da yaşanan ve yüzyılın en büyük deprem felaketlerinden kabul edilen depremin hafızalarımızdan silinmemesi için yapılan çalışmalardan.
DEPREMDEN ÖNCE GÖLCÜK NÜFUSU
Depremin nüfus yapısı üzerindeki etkisinin anlaşılması için öncelikle, deprem öncesinde Gölcük'ün nüfus yapısının nasıl olduğu üzerinde durmak gerekiyor. Gölcük'te, 1940'ta km2'ye 100 kişi düşerken, nüfus yoğunluğu 1997 yılına kadar sürekli artış göstermiş ve 1997'de 662 kişiye ulaşmıştır.
1940'tan bu yana, 6 kattan fazla artış gösteren nüfus yoğunluğu, ilçe yüzölçümünün idari düzenlemeler nedeniyle kısmen büyümesine karşın, hiç düşüş göstermemiştir. Ancak toprak kazanımının, her zaman nüfus yoğunluğunu artırmayacağı da göz ardı edilmemelidir.
Gölcük'te nüfus artış hızı, Türkiye genelinin üzerinde bir seyir izlemiştir. 1940-1997 dönemini, nüfus artış hızları bakımından ikiye ayırabiliriz. Birinci dönem, artış hızlarında bir istikrarsızlığın gözlendiği 1940-1975 yılları arasıdır. Bu dönemde, nüfus artış hızlarında iniş çıkışlar gözlenmektedir. İkinci dönem ise 1975-1997 dönemidir. Bu dönemde ise nüfus artış hızının önceki döneme göre daha istikrarlı bir seyir izlediği gözlenmektedir. Genel eğilim, artış hızının düşmesi biçimindedir.
1970'te Kocaeli genelinde nüfusun toplandığı iki alan görülmektedir: Gölcük ve İzmit (Merkez). 1980'de ise Gebze yeni bir nüfuslanma alanı olarak dikkati çekmeye başlamıştır. 1990 ve 1997 yıllarında Gölcük, Gebze ve İzmit'in ardından üçüncü sırayı almıştır. Gölcük'ün öteden beri önemli miktarda nüfus barındırdığı görülmektedir. Bu durumun ortaya çıkmasında etkili olan faktörlerin, donanmanın varlığı, tersanenin sağladığı istihdam ve kentleşme olduğu daha önce de belirtilmişti.